Architekt – uznawanie kwalifikacji w systemie ogólnym

Chcesz pracować jako architekt w Polsce? Jesteś obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Szwajcarii, Norwegii, Islandii albo Lichtensteinu, ale nie spełniasz warunków do uznania twoich kwalifikacji w trybie automatycznym? Musisz postarać się o uznanie kwalifikacji w trybie ogólnym. Sprawdź, jak to zrobić.

Jak załatwić sprawę

Co powinieneś wiedzieć i kto może skorzystać z usługi

O uznanie kwalifikacji w systemie ogólnym mogą ubiegać się obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii albo Norwegii, Islandii, Lichtensteinu, którzy nabyli w tych państwach kwalifikacje do wykonywania zawodu architekta i którzy nie spełniają wymogów określonych w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa.

Postępowanie prowadzone będzie w systemie ogólnym, jeżeli dyplom lub inne dokumenty wnioskodawcy nie są zawarte w:

• Obwieszczeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 20 sierpnia 2013 r. w sprawie wykazu dyplomów i innych dokumentów, wydawanych przez inne niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskie Unii Europejskiej, Konfederację Szwajcarską, państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, potwierdzających posiadanie kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta oraz terminów, w których odbywało się kształcenie

oraz

• Załącznikach do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/36/WE z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych

Jeśli jednak twój dyplom znajduje się na listach wymienionych w jednym z powyższych dokumentów, to możesz ubiegać się o uznanie twoich kwalifikacji w systemie automatycznym.

Pełnomocnik do doręczeń

Jeśli mieszkasz za granicą i nie masz pełnomocnika do prowadzenia twojej sprawy zamieszkałego w kraju, to musisz wskazać w Polsce pełnomocnika do doręczeń, chyba że doręczenia będą odbywały się za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Jeśli nie podasz pełnomocnika do doręczeń, pisma kierowane do ciebie pozostaną w aktach sprawy, tak jakby zostały ci doręczone.

Kiedy powinieneś załatwić sprawę

W dowolnym momencie

Gdzie załatwisz sprawę

IZBA ARCHITEKTÓW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W WARSZAWIE
ul. Stawki 2A, 00-193 Warszawa

Co zrobić krok po kroku

1. Złóż wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta w systemie ogólnym

Dokumenty

Do wniosku załącz następujące dokumenty:

• kopię ważnego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
• kopie wraz z tłumaczeniem na język polski dokonanym przez tłumacza przysięgłego:
  • dyplomów,
  • świadectw i innych dokumentów potwierdzających wykształcenie,
  • świadectw i innych dokumentów potwierdzających ukończone kursy/szkolenia,
  • świadectw i innych dokumentów potwierdzających doświadczenie zawodowe, w których zawarta jest informacja m.in. o okresie zatrudnienia, rodzaju stosunku prawnego, jaki łączył wnioskodawcę z pracodawcą/zleceniodawcą,
  • zaświadczenia o posiadanych kwalifikacjach do wykonywania zawodu architekta, wydanego przez uprawnioną instytucję w państwie wnioskodawcy,
  • dokumentu z państwa wnioskodawcy, wydanego przez upoważnioną instytucję, który potwierdza uprawnienia wnioskodawcy do wykonywania zawodu - jeżeli tego rodzaju dokumenty są wydawane w państwie wnioskodawcy z urzędu lub na prośbę wnioskującego,
• kopię zaświadczenia wydanego przez właściwy organ państwa członkowskiego, że wnioskodawcy nie zawieszono prawa do wykonywania działalności bądź nie zakazano mu wykonywania zawodu z powodu poważnego wykroczenia zawodowego lub przestępstwa, złożona nie później niż 3 miesiące od daty wydania zaświadczenia, a w przypadku, gdy właściwy organ państwa członkowskiego, nie wydaje takiego dokumentu oświadczenie wnioskodawcy pod rygorem odpowiedzialności karnej - według wzoru stanowiącego załącznik nr 8 do regulaminu (RUKA).
• oświadczenie wnioskodawcy o wyrażeniu zgody na przetwarzanie przez Krajową Radę jego danych osobowych w celach związanych z postępowaniem w sprawie uznania kwalifikacji - według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do regulaminu (RUKA).

Wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie uznania kwalifikacji składa się w języku polskim.

Wniosek oraz pozostałe załączniki do regulaminu (RUKA) wnioskodawca może pobrać ze strony internetowej Izby Architektów RP.

W toku postępowania wnioskodawca przedkłada kopie dokumentów, w języku polskim albo w innym języku wraz z tłumaczeniem na język polski dokonanym przez tłumacza przysięgłego.

Krajowa Rada Izby Architektów może żądać przedłożenia poświadczonych kopii dokumentów. Oryginały dokumentów przedstawia się wyłącznie do wglądu. Nie wymagają tłumaczenia dokumenty potwierdzające tożsamość i obywatelstwo wnioskodawcy.

2. Analiza formalna wniosku wraz z załącznikami

Krajowa Rady Izby Architektów dokonuje wstępnej analizy wniosku sprawdzając, czy wnioskodawca złożył wszystkie niezbędne dokumenty konieczne dla poprawnego przeprowadzenia procedury ubiegania się o uznanie kwalifikacji w systemie ogólnym. Jeśli dokumentacja jest kompletna, zostaje przekazana do Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej (KKK).

Krajowa Rada Izby Architektów zawiadamia wnioskodawcę o wpływie wniosku w terminie miesiąca od dnia jego otrzymania. W zawiadomieniu podana jest data wpływu wniosku oraz numer sprawy.

Dokumenty

Termin

W ciągu miesiąca.

3. Wezwanie do uzupełnienia braków formalnych

W przypadku stwierdzenia braków we wniosku, Krajowa Rada Izby Architektów wzywa wnioskodawcę do usunięcia braków formalnych we wniosku w wyznaczonym terminie.

 Po upływie terminu do usunięcia braków wniosku, Krajowa Rada Izby Architektów zawiadamia wnioskodawcę o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania.

Termin

Termin na uzupełnienie braków we wniosku podany jest w zawiadomieniu.

4. Opiniowanie wniosku w sprawie uznania kwalifikacji pod kątem spełnienia wymogów ustawowych

Krajowa Komisja Kwalifikacyjna (KKK) przekazuje wniosek do zespołu opiniującego wyznaczonego spośród członków Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej, który weryfikuje go pod kątem spełnienia przez wnioskodawcę wymagań do uznania jego kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta w systemie ogólnym.

W przypadku stwierdzenia braków wniosku lub załączonych do niego dokumentów wnioskodawca zostanie wezwany o do usunięcia wskazanych braków. Jeśli wnioskodawca nie uzupełni braków w wyznaczonym terminie zostanie on poinformowany, że jego wniosek pozostaje bez rozpoznania.

W razie wątpliwości Krajowa Rada może wystąpić do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego o opinię, czy ukończone przez wnioskodawcę zagraniczne studia wyższe mogą być uznane w Polsce za równorzędne.

W przypadku uzasadnionych wątpliwości, co do autentyczności dokumentów potwierdzających posiadanie przez wnioskodawcę kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta lub w przypadku uzasadnionych wątpliwości dotyczących spełnienia wymogów w zakresie kształcenia, określonych przepisami Unii Europejskiej, Krajowa Rada zwraca się do tych organów o potwierdzenie autentyczności dokumentów lub potwierdzenie, że dokument ten potwierdza spełnienie przez wnioskodawcę wymogów w zakresie kształcenia.

Po uzupełnieniu przez wnioskodawcę braków wniosku, zespół opiniujący Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej przekazuje Krajowej Radzie opinię o wniosku.

5. Postanowienie o konieczności odbycia stażu adaptacyjnego albo testu umiejętności

Krajowa Rada Izby Architektów po zapoznaniu się z opinią Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej (KKK) i ponownym przeanalizowaniu wniosku oraz przedstawionych dokumentów może uzależnić decyzję o uznaniu kwalifikacji od odbycia przez wnioskodawcę stażu adaptacyjnego albo przystąpienia do testu umiejętności, w przypadku, gdy:

• okres kształcenia lub szkolenia odbytego w państwie wnioskodawcy jest krótszy, co najmniej o rok od okresu kształcenia lub szkolenia wymaganego przepisami regulacyjnymi;
• zasadniczej różnicy w kształceniu lub szkoleniu, lub
• zakres wykonywanego w państwie wnioskodawcy zawodu różni się znacząco od zakresu tego zawodu w Rzeczypospolitej Polskiej, a różnica ta odnosi się do określonego kształcenia lub szkolenia w Rzeczypospolitej Polskiej.

Wybór, pomiędzy odbyciem stażu adaptacyjnego a przystąpieniem do testu umiejętności należy do wnioskodawcy. Wnioskodawca ponosi koszty stażu adaptacyjnego i testu umiejętności.

Wnioskodawca we wskazanym w postanowienia terminie zobowiązany jest złożyć oświadczenie o wyborze odbycia stażu adaptacyjnego albo przystąpienia do testu umiejętności.

W przypadku podjęcia przez wnioskodawcę decyzji o przystąpieniu do testu umiejętności, wnioskodawca składa również oświadczenie o wyborze okręgowej izby architektów RP, w której zamierza przystąpić do testu umiejętności.

Test umiejętności w formie testu pisemnego może być przeprowadzony w terminach i na zasadach regulujących przeprowadzanie egzaminu pisemnego na uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej do projektowania bez ograniczeń.

Czas trwania stażu adaptacyjnego Krajowa Rada ustala każdorazowo oceniając umiejętności i doświadczenie nabyte i udokumentowane przez wnioskodawcę. W postanowieniu o uzależnieniu uznania kwalifikacji od odbycia stażu adaptacyjnego Krajowa Rada określa zakres i czas trwania stażu adaptacyjnego.

Jeśli wnioskodawca we wskazanym terminie nie dokona wyboru testu umiejętności albo stażu adaptacyjnego Krajowa Rada Izby Architektów uzna, iż wnioskodawca nie spełnia warunków uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta w systemie ogólnym i rozpatrzy wniosek o uznanie kwalifikacji na podstawie dotychczas złożonych przez wnioskodawcę dokumentów.

Jeżeli wnioskodawca odbywa staż adaptacyjny lub przystępuje do testu umiejętności, bieg terminu procedury uznania kwalifikacji ulega zawieszeniu do dnia uzyskania przez Krajową Radę oceny nabytych umiejętności w trakcie stażu adaptacyjnego lub oceny wykazanych umiejętności w toku testu umiejętności.

6. Decyzja w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta w systemie ogólnym

Krajowa Rada Izby Architektów po zapoznaniu się z opinią Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej (KKK), ponownej analizie wniosku oraz przedstawionych dokumentów wydaje decyzję o uznaniu lub odmowie uznania kwalifikacji zawodowych architekta w systemie ogólnym. Jeżeli wnioskodawca w wyniku postanowienia Krajowej Rady Izby Architektów odbywał staż adaptacyjny albo przystąpił do testu umiejętności, decyzja o uznaniu lub odmowie uznania kwalifikacji zawodowych architekta w systemie ogólnym podejmowana jest po uzyskaniu przez Krajową Radę Izby Architektów oceny nabytych umiejętności w trakcie stażu adaptacyjnego lub oceny wykazanych umiejętności w toku testu umiejętności.

Krajowa Rada Izby Architektów przekazuje wnioskodawcy decyzję o uznaniu kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta w systemie ogólnym.

Jednocześnie z uznaniem kwalifikacji zawodowych architekta, Krajowa Rada zobowiązuje wskazaną przez wnioskodawcę okręgową izbę architektów do dokonania wpisu na listę członków, gdy wnioskodawca posiada znajomość języka polskiego w mowie i piśmie w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu architekta.

Dokumenty

7. Przesłanie decyzji uprawnionym organom o uznaniu kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta w systemie ogólnym

Kiedy decyzja staje się ostateczna, Krajowa Rada Izby Architektów przekazuje decyzję o uznaniu kwalifikacji do:

• Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (GINB) w celu wpisania do Centralnego Rejestru Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane
• okręgowej izby architektów (OIA) wskazanej przez wnioskodawcę w celu wpisania na listę członków izby

8. Wpis do Centralnego Rejestru Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego na podstawie otrzymanej decyzji Krajowej Rady Izby Architektów o uznaniu kwalifikacji:

• dokonuje wpisu do Centralnego Rejestru Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane (CRUB)
• przesyła do wnioskodawcy decyzję o dokonanym wpisie do Centralnego Rejestru Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane (CRUB)

Dokumenty

Termin

Po otrzymaniu ostatecznej decyzji o uznaniu kwalifikacji.

9. Uchwała o wpisie na listę członków okręgowej izby architektów

W związku z decyzją o uznaniu kwalifikacji i zobowiązaniem nałożonym przez Krajową Radę Izby Architektów, okręgowa rada izby architektów podejmuje uchwałę o dokonaniu wpisu na listę członków danej okręgowej izby architektów.

Wręczenie dokumentów związanych z uznaniem kwalifikacji do wykonywania zawodu architekta i przyjęciem do okręgowej izby architektów następuje na specjalnym otwartym spotkaniu członków okręgowej izby architektów z udziałem zaproszonych gości.

Dokumenty

Ile zapłacisz

• 1505 zł – opłata za postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu regulowanego, obowiązująca od 1 lipca 2024 roku

Ważne! Wysokość opłaty za postępowanie uznaniowe jest zmienna. Opłata wynosi 35 procent minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w dniu wszczęcia postępowania.

W 2024 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi od 1 lipca 4300 zł.

Gdzie zapłacić: opłatę za postępowanie w sprawie uznawania kwalifikacji zapłać na konto Krajowej Izby Architektów RP.

• 17 zł - opłata skarbowa za pełnomocnictwo (opcjonalnie) 

Jeśli do urzędu składasz pełnomocnictwo to musisz je opłacić. Nie zapłacisz za pełnomocnictwo udzielone mężowi, żonie, dzieciom, rodzicom, dziadkom, wnukom lub rodzeństwu.

Gdzie zapłacić:  opłatę skarbową za pełnomocnictwo wpłać na konto urzędu miasta lub gminy, właściwego dla siedziby urzędu, w którym składasz pełnomocnictwo. Numer konta sprawdzisz na stronie internetowej urzędu miasta lub gminy. Na przykład, jeśli pełnomocnictwo składasz do Urzędu Miasta Poznania to opłatę zapłać również na konto Urzędu Miasta Poznania.

Praktyczne informacje na temat pełnomocnictwa

Ile będziesz czekać

Nie dłużej niż 3 miesiące od dnia przedłożenia wszystkich niezbędnych dokumentów. W szczególnych przypadkach termin wydania decyzji może być przedłużony o miesiąc. Jeśli wnioskodawca odbywa staż adaptacyjny lub przystępuje do testu umiejętności, bieg terminu ulega zawieszeniu do dnia uzyskania przez Krajową Radę Izby Architektów dokumentu oceny stażu albo testu.

Jak możesz się odwołać

Od decyzji Krajowej Rady Izby Architektów przysługuje wnioskodawcy wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy przez Krajową Radę, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. W przypadku decyzji Krajowej Rady Izby Architektów wydanej w wyniku ponownego rozpoznania sprawy przysługuje wnioskodawcy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w terminie 30 dni od daty doręczenia decyzji. Skargę wnosi się za pośrednictwem Krajowej Rady Izby Architektów.

Warto wiedzieć

Obywatel państwa członkowskiego posiadający kwalifikacje zawodowe architekta lub inżyniera budownictwa ma prawo posługiwania się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oryginalnym tytułem określającym wykształcenie uzyskanym w państwie członkowskim lub jego skrótem w języku tego państwa.

Dokumentacja postępowania w sprawie uznania kwalifikacji przechowywana jest biurze Krajowej Rady Izby Architektów RP.