Uzyskaj tytuł egzekucyjny
Gdy prowadzisz swój biznes może dojść do sporu miedzy tobą a twoim biznesowym partnerem, lub klientem. Najczęściej takie spory dotyczą rozliczeń finansowych, np. zaległości w zapłacie za towar lub wykonaną usługę. Jeżeli nie uda ci się dojść do porozumienia z kontrahentem i chcesz skierować sprawę do komornika to musisz uzyskać tytuł wykonawczy. Żeby to zrobić wcześniej musisz mieć tytuł egzekucyjny. Poniżej dowiesz się jak uzyskać tytuł egzekucyjny.
Jak załatwić sprawę
Sprawę można załatwić:
- listownie
- elektronicznie
w sądzie
Co powinieneś wiedzieć i kto może skorzystać z usługi
Zgodnie z prawem mamy kilka różnych rodzajów tytułów egzekucyjnych. Mogą to być np. prawomocne orzeczenia sądów (np. wyroki, nakazy zapłaty), zawarte przed sądem ugody, inne orzeczenia, ugody i akty, które podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej lub akty notarialne, w których dłużnik poddaje się egzekucji.
Poniżej dowiesz się jak uzyskać tytuł egzekucyjny w ramach postępowania przed sądem. Opisane etapy postępowania dotyczą sytuacji, w której sprawa rozpatrywana jest w postępowaniu zwykłym.
W twojej konkretnej sytuacji może się okazać, że masz szansę przeprowadzić swoją sprawę w sądzie w ramach postępowań szczególnych. W sprawach o zapłatę zaległych faktur sąd najczęściej wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Natomiast jeśli chcesz wyegzekwować od kontrahenta pieniądze za wykonanie umowy o wartości do 20 000 zł, to sprawa ta podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym. Jeżeli natomiast posiadasz:
- dokument urzędowy,
- zaakceptowany przez dłużnika rachunek,
- wezwanie dłużnika do zapłaty i pisemne oświadczenie dłużnika o uznaniu długu,
- zaakceptowane przez dłużnika żądanie zapłaty, zwrócone przez bank i niezapłacone z powodu braku środków na rachunku bankowym,
- weksel,
- czek podpisany przez dłużnika
to możesz złożyć wniosek o skierowanie sprawy do postępowania nakazowego.
Przeczytaj jak złożyć pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
Pamiętaj, że w niektórych sytuacjach prowadzenie sprawy przed sądem wymaga dużej wiedzy w zakresie prawa. Zanim skierujesz sprawę do sądu, zastanów się czy samodzielnie poradzisz sobie z tego typu postępowaniem. W takich skomplikowanych sprawach możesz również skorzystać z pomocy profesjonalnych pełnomocników: radców prawnych i adwokatów.
Przydane definicje
Powód – osoba, która wnosi sprawę do sądu np. przedsiębiorca, któremu nie zapłacono za fakturę.
Pozwany – osoba, przeciwko której powód kieruje sprawę do sądu.
Strony postępowania sądowego – powód i pozwany.
Pozew – dokument, który powód składa w sądzie w celu rozpoczęcia postępowania sądowego. W pozwie trzeba dokładnie określić czego i od kogo żądamy.
Wartość przedmiotu sporu – Jest to kwota, o którą toczysz spór w sądzie. W przepisach prawa są szczegółowe zasady jak obliczać wartość przedmiotu sporu. Przykładowo do wartości przedmiotu spory nie dolicza się odsetek. Prawidłowe ustalenie wartości przedmiotu sporu jest bardzo ważne, ponieważ decyduje np. o tym do jakiego sądu możesz skierować sprawę (sąd rejonowy lub okręgowy) albo o wysokości opłaty od pozwu.
Kiedy powinieneś załatwić sprawę
W dowolnym momencie
Gdzie załatwisz sprawę
Usługę można zrealizować w:
- sądy okręgowe
- sądy rejonowe
Żeby skierować sprawę do właściwego sądu musisz dodrze określić jego właściwość miejscową i rzeczową. Sądem właściwym miejscowo najczęściej jest sąd, w którego okręgu pozwany (np. dłużnik) mieszka. O właściwości rzeczowej, która decyduje o tym czy w pierwszej instancji sprawa trafi do sądu rejonowego czy okręgowego decyduje przedmiot konkretnej sprawy. Przykładowo sprawę o prawa majątkowe (np. zapłatę za zaległą fakturę), w której wartość przedmiotu sporu przewyższa 75 tys. zł w pierwszej instancji trzeba kierować do sądu okręgowego, natomiast pozostałe sprawy o zapłatę rozpoznaje najczęściej sąd rejonowy.
Pamiętaj o tym, że prawidłowe określenie właściwości sądu jest bardzo ważną kwestią. Przy wyborze właściwego sądu możesz również skorzystać z pomocy profesjonalistów (radców prawnych i adwokatów).
Co zrobić krok po kroku
Złóż pozew do sądu
Jeżeli w twoim pozwie są braki formalne, które powodują, że sprawa nie może otrzymać prawidłowego biegu lub jeżeli nie zapłaciłeś opłaty od pozwu, przewodniczący wezwie ciebie, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia pozwu w ciągu tygodnia.
Dokumenty
Pobierz:
Dokument możesz złożyć jako:
OryginałInformacja dodatkowa
Pozew, tak jak każde pismo procesowe powinno zawierać:
- oznaczenie sądu, do którego jest skierowane
- imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników
- oznaczenie rodzaju pisma
- osnowę wniosku lub oświadczenia
- w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia - wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek luboświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów
- podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnik
- podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika;
- wymienienie załączników.
Pozew (pierwsze pismo w sprawie) zawiera też:
- oznaczenie przedmiot sporu;
- oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron albo, w przypadku gdy strona jest przedsiębiorcą wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji oDziałalności Gospodarczej - adres do korespondencji wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
- oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby i adresy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
- numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) powoda będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku lub
- numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku - numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania.
Pozew musi też zawierać:
- dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;
- przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu;
- informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.
Dodatkowo pozew może zawierać wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o:
- wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych;
- dokonanie oględzin;
- polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, lub przedmiotu oględzin;
- zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich.
Dokument możesz złożyć jako:
Oryginał, Uwierzytelniona kopiaDokument możesz złożyć jako:
Oryginał, Uwierzytelniona kopiaDokument możesz złożyć jako:
Oryginał, Uwierzytelniona kopiaJeżeli w swoim pozwie powołujesz się na dokumenty (np. umowy, faktury) to załącz je do pozwu w oryginale lub w uwierzytelnionej kopii. Pamiętaj, że jeśli zażąda tego twój przeciwnik, to będziesz musiał przedstawić oryginały tych dokumentów.
Do pozwu trzeba dołączyć jego odpis (lub odpisy – w ilości równej liczbie wskazanych przez ciebie pozwanych) wraz z odpisami wszystkich załączników, jak też pełnomocnictwo, albo uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa, jeżeli pozew wnosi pełnomocnik, który wcześniej nie złożył pełnomocnictwa. W tej sytuacji do pozwu należy również załączyć dowód uiszczenia opłaty skarbowej za udzielenie pełnomocnictwa.
Sąd wyda nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym albo nakazowym, zgodnie z treścią pozwu
W nakazie zapłaty sąd orzeka, że pozwany ma w terminie oznaczonym w nakazie zaspokoić roszczenie w całości wraz z kosztami albo wnieść w tym terminie sprzeciw (w postępowaniu upominawczym) albo zarzuty (w postępowaniu nakazowym). Odpis nakazu zapłaty otrzymuje powód i pozwany.
Nakaz zapłaty, przeciwko któremu w całości lub w części nie wniesiono skutecznie sprzeciwu (w postępowaniu upominawczym) albo zarzutów (w postępowaniu nakazowym), ma skutki prawomocnego wyroku. Prawomocny nakaz zapłaty jest tytułem egzekucyjnym.
Dokumenty
Dokument otrzymasz jako:
OryginałTermin
Termin wydania i doręczenia nakazu zapłaty stronom jest uzależniony od liczby spraw wpływających do danego sądu.
Rozprawa w sądzie
W sytuacji, gdy sąd nie wyda nakazu zapłaty, albo gdy pozwany wniesie skutecznie od wydanego nakazu zapłaty: sprzeciw (w postępowaniu upominawczym) albo zarzuty (w postępowaniu nakazowym) zostanie wyznaczona rozprawa.
Rozprawa odbywa się w ten sposób, że po wywołaniu sprawy strony - najpierw powód, a potem pozwany - zgłaszają ustnie swoje żądania i wnioski oraz przedstawiają twierdzenia i dowody na ich poparcie. Strony mogą ponadto wskazywać podstawy prawne swoich żądań i wniosków.
Każda ze stron musi się wypowiedzieć co do twierdzeń strony przeciwnej, dotyczących okoliczności faktycznych. Ponadto rozprawa obejmuje, w zależności do okoliczności, postępowanie dowodowe i roztrząsanie jego wyników.
Termin
Termin rozprawy wyznacza przewodniczący.
Zamknięcie rozprawy i wydanie wyroku
Po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok. Sentencja wyroku zawiera dane sądu, sędziów, protokolanta oraz prokuratora, jeżeli brał udział w sprawie, datę i miejsce rozpoznania sprawy i wydania wyroku, informacje na temat stron i oznaczenie przedmiotu sprawy oraz rozstrzygnięcie sądu o żądaniach stron. Prawomocny wyrok sądu zasądzający kwotę pieniężną jest tytułem egzekucyjnym.
Jeżeli zależy ci na poznaniu szczegółowego uzasadnienia wyroku, to musisz złożyć pisemny wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem. Taki wniosek trzeba złożyć w ciągu tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku.
Dokumenty
Dokument otrzymasz jako:
OryginałIle zapłacisz
Pozew trzeba opłacić. To ile konkretnie zapłacisz zależy od tego czego konkretnie dotyczy twoja sprawa. Składając pozew w sprawach o prawa majątkowe trzeba zapłacić opłatę stałą ustaloną według wartości przedmiotu sporu wynoszącą:
do 500 zł - w kwocie 30 zł;
ponad 500 zł do 1500 zł - w kwocie 100 zł;
ponad 1500 zł do 4000 zł - w kwocie 200 zł;
ponad 4000 zł do 7500 zł - w kwocie 400 zł;
ponad 7500 zł do 10 000 zł - w kwocie 500 zł;
ponad 10 000 zł do 15 000 zł - w kwocie 750 zł;
ponad 15 000 zł do 20 000 zł - w kwocie 1000 zł.
W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu ponad 20 000 zł pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 zł.
Przykład: Jeśli kierujesz do sądu sprawę, w której domagasz się zapłaty za zaległą fakturę na kwotę 11 000 zł to opłata od pozwu będzie wynosiła 750 zł. Jeśli natomiast kierujesz do sądu sprawę, w której domagasz się zapłaty za zaległą fakturę na kwotę 22 000 zł ,to opłata od pozwu będzie wynosiła 1100 zł. (22 000 zł x 5% = 1100 zł).
Pamiętaj o tym, że sąd nie podejmie żadnej czynności, jeżeli nie opłacisz pisma (np. pozwu).
Jeżeli pozwany przegra sprawę, to będzie on zobowiązany zwrócić tobie koszty, które poniosłeś w związku z postępowaniem sądowym (w tym koszty opłaty od pozwu).
Zwolnienie od kosztów sądowych
Jeśli jesteś przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG to możesz ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych gdy złożysz przed sadem oświadczenie, z którego będzie wynikać, że nie jesteś w stanie ponieść tych kosztów bez uszczerbku dla utrzymania siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi cię na taki uszczerbek. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych trzeba dołączyć oświadczenie, w którym są szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Oświadczenie sporządza się na wzorze, który możesz otrzymać w sądzie. Wzór takiego oświadczenia znajdziesz w załączniku do rozporządzenia z dnia 26 lutego 2014 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wzoru oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby fizycznej ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu cywilnym
Ile będziesz czekać
Nie można określić ile dokładnie będzie trwała twoja sprawa w sądzie. Za każdym razem sąd czuwa żeby sprawę zakończyć jak najszybciej (na pierwszym posiedzeniu). O to, żeby postępowanie sądowe nie było przewlekane muszą dbać również strony postępowania.
To ile konkretnie będzie trwała twoja sprawa zależy między innymi od tego jak jest skomplikowana, ile trzeba przeprowadzić dowodów (np. zeznań świadków), czy wymaga przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, itd.
Jak możesz się odwołać
Od wyroku sądu pierwszej instancji możesz złożyć apelację do sądu drugiej instancji. Apelację od wyroku sądu rejonowego rozpoznaje sąd okręgowy, a od wyroku sądu okręgowego jako sądu pierwszej instancji - sąd apelacyjny. Apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwóch tygodni od doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Jeżeli nie złożyłeś wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem to termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął termin do złożenia takiego wniosku.
Warto wiedzieć
Skarga kasacyjna
Od wydanego przez sąd drugiej instancji prawomocnego wyroku może przysługiwać skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego. Skarga kasacyjna nie przysługuje od wszystkich wyroków. Przykładowo skargi nie można składać w sprawach o prawa majątkowe (np. zapłatę zaległej faktury), w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 50 tys. zł. Skargi kasacyjnej nie złożysz też w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, jeśli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 10 tys. zł.
Pamiętaj, że w postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązkowo musisz być reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika (radcę prawnego lub adwokata).