Przewodnik górski – świadczenie usług transgranicznych w Polsce

Chcesz tymczasowo i okazjonalnie pracować jako przewodnik górski w Polsce? Jesteś obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Szwajcarii albo Norwegii, Islandii, Liechtensteinu i tam zdobyłeś kwalifikacje do wykonywania zawodu przewodnika górskiego. Złóż oświadczenie o zamiarze świadczenia usług transgranicznych przewodnika górskiego w Polsce na określonym obszarze górskim. Jak złożyć oświadczenie dowiesz się poniżej.

Jak załatwić sprawę

Co powinieneś wiedzieć i kto może skorzystać z usługi

Kto może świadczyć usługi transgraniczne przewodnika górskiego

Przewodnik górski – obywatel państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Szwajcarii albo Norwegii, Islandii, Liechtensteinu w przypadku zamiaru tymczasowego i okazjonalnego świadczenia usług przewodnika górskiego na obszarze Polski, składa do Ministra Rozwoju i Technologii oświadczenie o zamiarze świadczenia usług transgranicznych przewodnika górskiego na określonym obszarze górskim.

Oświadczenie złóż przed rozpoczęciem świadczenia usług transgranicznych po raz pierwszy na terytorium Polski oraz ponownie w każdym roku, w którym zamierzasz świadczyć te usługi. Załączniki do oświadczenia składasz tylko raz, w pierwszym roku świadczenia usługi transgranicznej, o ile potwierdzone przez nie fakty nie uległy zmianie.

Warunki świadczenia usług transgranicznych w Polsce:

Usługę transgraniczną w zawodzie regulowanym albo działalności regulowanej może świadczyć usługodawca, który posiada kwalifikacje zawodowe do wykonywania danego zawodu albo do podejmowania lub wykonywania danej działalności w państwie usługodawcy, jeżeli zawód albo działalność:

• są regulowane w państwie usługodawcy, albo
• nie są regulowane w państwie usługodawcy, a usługodawca:
  • wykonywał ten zawód albo tę działalność w co najmniej jednym państwie członkowskim przez co najmniej rok w okresie ostatnich dziesięciu lat, albo
  • ukończył kształcenie regulowane

Kiedy powinieneś załatwić sprawę

Przed rozpoczęciem świadczenia usług transgranicznych w Polsce.

Gdzie załatwisz sprawę

Ministerstwo Rozwoju i Technologii
pl. Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa

Co zrobić krok po kroku

1. Złóż oświadczenie o zamiarze świadczenia usług transgranicznych

Oświadczenie zawiera informacje o rodzaju czynności zawodowych, jakie usługodawca (przewodnik górski) zamierza wykonywać, miejscu i przybliżonym terminie ich rozpoczęcia. Oświadczenie powinno być podpisane przez wnioskodawcę i razem z załącznikami doręczone osobiście, przez inną osobę, drogą pocztową albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej do ministerstwa właściwego do spraw rozwoju w oryginale lub też za pomocą poczty elektronicznej w postaci skanów własnoręcznie podpisanych dokumentów na adres: dt@msit.gov.pl.

Jeśli zawód przewodnika górskiego w kraju nabycia kwalifikacji nie jest regulowany, wnioskodawca załącza dokumenty potwierdzające co najmniej roczną praktykę w wykonywaniu zawodu przewodnika górskiego w okresie ostatnich 10 lat (zaświadczenie od zleceniodawcy lub umowy o świadczenie usług lub faktury za wykonanie usługi lub inny dokument). Jeśli jednak zawód w kraju nabycia kwalifikacji jest regulowany, wnioskodawca załącza kopię licencji/uprawnień/kwalifikacji do wykonywania zawodu przewodnika górskiego.

Oświadczenie złóż ponownie w każdym roku, w którym zamierzasz świadczyć usługi przewodnika górskiego w Polsce.

Dokumenty

• Załączniki do oświadczenia o zamiarze świadczenia usług transgranicznych mogą być wymagane jedynie w przypadku świadczenia usługi po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz w przypadku istotnej zmiany sytuacji potwierdzonej dokumentami.
• W przypadku zawodu przewodnika górskiego, który jest regulowany w państwie siedziby usługodawcy, wymagane jest złożenie dokumentu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.
• W przypadku zawodu przewodnika górskiego, który nie jest regulowany w państwie siedziby wnioskodawcy, wymagane jest dołączenie:
  • dokumentu potwierdzającego wykonywanie przez usługodawcę danego zawodu regulowanego przez co najmniej rok w okresie ostatnich 10 lat albo
  • dokumentu potwierdzającego ukończenie kształcenia regulowanego.
• Dokumenty składa się w języku polskim albo w innym języku wraz z tłumaczeniem na język polski sporządzonym przez tłumacza przysięgłego prowadzącego działalność w Rzeczypospolitej Polskiej lub w państwie członkowskim.
• Tłumaczenie na język polski nie jest wymagane w przypadku dokumentu potwierdzającego obywatelstwo.
• Załączniki (oprócz oświadczenia) należy założyć w formie kopii, jednak właściwy organ może wymagać dostarczenia oryginałów dokumentów do wglądu, albo kopii poświadczonych za zgodność z oryginałem, zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi lub administracyjnymi państwa członkowskiego, które wydało ten dokument, lub dokonało sporządzenia takiej kopii poświadczonej lub tłumaczenia poświadczonego – w stosunku do najważniejszych dokumentów (potwierdzających np. kwalifikacje zawodowe czy doświadczenie zawodowe).
• Oświadczenie o niekaralności za przestępstwa umyślne lub inne popełnione w związku z wykonywaniem zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek składane jest w oryginale.

Termin

Przed rozpoczęciem świadczenia usług transgranicznych w Polsce.

2. Urząd weryfikuje oświadczenie o zamiarze świadczenia usług transgranicznych na terytorium RP

Minister właściwy do spraw rozwoju zawiadamia bezzwłocznie usługodawcę o otrzymaniu oświadczenia oraz dokumentów.

W przypadku braku kompletu wymaganych dokumentów, minister wzywa usługodawcę do ich uzupełnienia w terminie wskazanym w wezwaniu. Wezwanie  zawiera informację o możliwości zwrócenia się przez ministra do właściwych organów państwa członkowskiego, w którym usługodawca ma swoją siedzibę, o przedstawienie informacji potwierdzających, że usługodawca wykonuje działalność zgodnie z prawem, w sposób należyty oraz że nie zostały na niego nałożone kary dyscyplinarne lub nie został skazany prawomocnym wyrokiem sądu w związku z wykonywaniem zawodu albo działalności przewodnika górskiego.

Minister właściwy do spraw rozwoju podejmuje próbę ustalenia brakujących informacji w drodze współpracy administracyjnej z organem właściwym państwa siedziby lub w razie, gdy zawód w państwie siedziby usługodawcy nie jest regulowany z Ośrodkiem informacji ds. uznawania kwalifikacji zawodowych w państwie siedziby.

Jeżeli oświadczenie zostało wypełnione poprawnie, a złożone załączniki nie budzą zastrzeżeń, to minister przyjmuje złożone oświadczenie.

3. Wydanie decyzji o odstąpieniu od uznania kwalifikacji zawodowych

Minister właściwy do spraw rozwoju , w terminie miesiąca od dnia otrzymania oświadczenia wraz z załączonymi dokumentami, wydaje decyzję w sprawie sprawdzenia kwalifikacji albo może uznać, że nie ma konieczności weryfikacji kwalifikacji wnioskodawcy. Wówczas wydaje decyzję o odstąpieniu od uznania kwalifikacji w stosunku do wnioskodawcy - przewodnika górskiego. Decyzja ta upoważnia do świadczenia usług transgranicznych w zakresie zawodu przewodnika górskiego przez wnioskodawcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na określonym obszarze.

W przypadku, gdy wydanie decyzji nie jest możliwe w terminie miesiąca od dnia otrzymania oświadczenia, urząd poinformuje usługodawcę w tym terminie o przyczynach opóźnienia oraz o przewidywanym terminie wydania decyzji.

Brak decyzji ministra w terminach określonych powyżej oznacza, że usługodawca może rozpocząć świadczenie usług transgranicznych przewodnika górskiego na terenie Polski.

Ile zapłacisz

Zgodnie z ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, przeprowadzenie postępowania i wydanie decyzji w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego, podlega opłacie w wysokości 35% minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w roku wszczęcia postępowania. Opłatę wnosi się na rachunek bankowy wskazany przez Ministra Rozwoju i Technologii. Wynagrodzenie minimalne w 2024 r. wynosi 4242 zł do 30 czerwca, a od 1 lipca 4300 zł.

Dokumenty

Termin

W terminie miesiąca od dnia otrzymania oświadczenia. W przypadku, gdy decyzji nie można wydać w tym terminie, jej wydanie następuje nie później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania przez urząd wymaganych dokumentów.

4. Wszczęcie z urzędu postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych przewodnika górskiego (ze sprawdzeniem kwalifikacji w drodze testu umiejętności)

Minister właściwy do spraw rozwoju, gdy jest to niezbędne, może wszcząć pełne postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji, w przypadku zawodu przewodnika górskiego, jeżeli usługodawca zamierza świadczyć taką usługę na terytorium Polski po raz pierwszy.

Minister może dokonać sprawdzenia kwalifikacji przewodnika górskiego bez testu umiejętności albo wydać postanowienie o skierowaniu wnioskodawcy na test umiejętności.

Dokumenty

Termin

W terminie miesiąca od dnia otrzymania oświadczenia wraz z załączonymi dokumentami. W przypadku, gdy decyzji nie można wydać w tym terminie, jej wydanie następuje nie później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania przez urząd wymaganych dokumentów. W przypadku wnioskodawcy, który zostaje skierowany na test umiejętności, bieg terminu ulega zawieszeniu do dnia uzyskania przez Ministra Rozwoju i Technologii wyniku testu umiejętności.

5. Przystąpienie do testu umiejętności

W przypadku, gdy występują zasadnicze różnice pomiędzy kwalifikacjami zawodowymi usługodawcy, a kształceniem lub szkoleniem wymaganym w Rzeczypospolitej Polskiej, mające wpływ na bezpieczeństwo lub zdrowie publiczne, Minister Rozwoju i Technologii kieruje wnioskodawcę na test umiejętności. Warunki przeprowadzenia testu umiejętności określa szczegółowo rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 5 stycznia 2017 r. w sprawie stażu adaptacyjnego i testu umiejętności przeprowadzanych w toku postępowania o uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu przewodnika górskiego.

Dla wnioskodawcy skierowanego na  test umiejętności ustalany jest zakres przedmiotowy testu składającego się z części teoretycznej (w formie pisemnej i ustnej) i praktycznej.

O ustalonym terminie i miejscu przeprowadzenia testu oraz o wysokości opłaty z tytułu kosztów przeprowadzenia testu urząd prowadzący postępowanie informuje wnioskodawcę nie później niż na 4 miesiące przed terminem testu. Ponadto informacja ta zamieszczana jest także na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej ministerstwa właściwego do spraw rozwoju.

Test umiejętności zaliczysz jeśli:

• w części teoretycznej testu przeprowadzanej w formie pisemnej otrzymałeś więcej niż 66% punktów możliwych do uzyskania
• w części teoretycznej części testu przeprowadzanej w formie ustnej otrzymałeś więcej niż 66% punktów możliwych do uzyskania
• zdałeś część praktyczną testu

 Część praktyczna testu trwa nie dłużej niż 8 godzin na każdy obszar górski z osobna i odbywa się na obszarze uprawnień, o które ubiega się wnioskodawca.

Zespół oceniający dokonuje oceny wyników testu w terminie 3 dni od dnia jego przeprowadzenia. Protokół z przebiegu testu umiejętności, podpisany przez członków zespołu przeprowadzającego test, przekazywany jest w terminie 5 dni od dnia przeprowadzenia testu do ministra właściwego do spraw rozwoju. MRiT przekazuje informację o ocenie testu wnioskodawcy w terminie 3 dni od dnia otrzymania protokołu.

Wynik testu umiejętności jest podstawą do uznania przez ministra, czy stwierdzone różnice w kwalifikacjach zostały zniwelowane przez wnioskodawcę. Wnioskodawca, który nie zaliczył testu, w terminie 14 dni od dnia otrzymania informacji o ocenie testu może wystąpić do organu prowadzącego postępowanie z wnioskiem o powtórne przystąpienie do testu w najbliższym terminie.

Ile zapłacisz

Koszty przeprowadzenia testu są ustalone kwotowo przez organ prowadzący postępowanie na podstawie rzeczywistych wydatków poniesionych przez ten organ w związku z przeprowadzeniem testu. Dowód dokonania opłaty, musisz przedstawić organowi prowadzącemu postępowania na 3 miesiące przed przystąpieniem do testu.

Dokumenty

Termin

Test umiejętności jest przeprowadzany w terminie nie później niż 6 miesięcy od dnia wydania postanowienia przez Ministra Rozwoju i Technologii o skierowaniu na test.

6. Wydanie decyzji w sprawie uznania kwalifikacji przewodnika górskiego na podstawie wyniku testu umiejętności

Minister Rozwoju i Technologii wydaje decyzję w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu przewodnika górskiego na określony obszar uprawnień na podstawie pozytywnego wyniku testu umiejętności.

Usługodawca – przewodnik górski w wyniku decyzji w sprawie uznania kwalifikacji ma prawo do świadczenia usług transgranicznych oraz stałego wykonywania zawodu przewodnika górskiego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na określonym obszarze.

W przypadku, gdy kwalifikacje usługodawcy zostały sprawdzone w toku postępowania o uznanie kwalifikacji, usługodawca świadczy usługi transgraniczne używając tytułu ustalonego dla danego zawodu w Polsce.

W przypadku negatywnej oceny testu umiejętności oraz braku wniosku o powtórne przystąpienie do testu, minister właściwy do spraw rozwoju wydaje decyzję w sprawie odmowy uznania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu przewodnika górskiego. Wnioskodawca nie ma prawa do świadczenia usług transgranicznych na terytorium Polski w zakresie zawodu przewodnika górskiego.

W sprawie wydawania i doręczenia decyzji stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Ile zapłacisz

1053,50 zł

Zgodnie z ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, przeprowadzenie postępowania i wydanie decyzji w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego, podlega opłacie w wysokości 35% minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w roku wszczęcia postępowania. Opłatę wnosi się na rachunek bankowy wskazany przez Ministra Rozwoju i Technologii.

Dokumenty

Termin

W terminie miesiąca od nałożenia zobowiązania do przystąpienia do testu umiejętności.

7. Wszczęcie z urzędu postępowania w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych przewodnika górskiego (ze sprawdzeniem kwalifikacji bez testu umiejętności)

Minister właściwy do spraw rozwoju, w ramach postępowania w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu przewodnika górskiego dokonuje analizy złożonych przez wnioskodawcę dokumentów. Sprawdzeniu i weryfikacji zostają poddane złożone przez wnioskodawcę dokumenty w tym dyplomy, licencje, zaświadczenia o ukończonych szkoleniach i kursach oraz posiadanym, udokumentowanym doświadczeniu zawodowym.

Minister podczas weryfikacji merytorycznej dokonuje sprawdzenia, do czego uprawniają nabyte przez wnioskodawcę za granicą kwalifikacje i czy są odpowiednie do wykonywania zawodu przewodnika górskiego na terytorium Polski. W uzasadnionych przypadkach, minister może wystąpić o dodatkowe informacje do państwa członkowskiego UE, w którym dokument potwierdzający kwalifikacje został wydany.

Pozytywna analiza złożonych dokumentów powoduje wydanie przez ministra właściwego do spraw rozwoju decyzji w sprawie uznania kwalifikacji bez konieczności przystąpienia do testu umiejętności.

W przypadku negatywnej oceny dokumentów, minister wydaje postanowienie o skierowaniu wnioskodawcy na test umiejętności (Krok 4).

Ile zapłacisz

1053,50 zł

Zgodnie z ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, przeprowadzenie postępowania i wydanie decyzji w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego, podlega opłacie w wysokości 35% minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w roku wszczęcia postępowania. Opłatę wnosi się na rachunek bankowy wskazany przez Ministra Rozwoju i Technologii.

Dokumenty

Termin

W terminie miesiąca od dnia otrzymania oświadczenia o zamiarze świadczenia usługi transgranicznej  wraz z załączonymi dokumentami.

Ile zapłacisz

Usługa jest płatna, szczegóły znajdziesz w opisie kroków

Ile będziesz czekać

Wydanie decyzji o uznaniu kwalifikacji usługodawcy albo o odstąpieniu od sprawdzenia jego kwalifikacji następuje w terminie miesiąca od dnia otrzymania oświadczenia wraz z załączonymi dokumentami. W przypadku, gdy wydanie decyzji nie jest możliwe w terminie miesiąca od dnia otrzymania oświadczenia, wydanie decyzji następuje nie później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania przez Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii wymaganych dokumentów.

Jak możesz się odwołać

W przypadku, gdy w procedurze zostało wszczęte postępowanie o uznanie kwalifikacji zakończone wydaniem decyzji, a ty nie zgadzasz się z decyzją Ministra Rozwoju i Technologii, to złóż wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Możesz też złożyć skargę na decyzję bezpośrednio do sądu (bez wcześniejszego wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy). Na złożenie wniosku lub skargi masz 14 dni – licząc od daty otrzymania decyzji.

Po rozpatrzeniu wniosku wydawana jest decyzja uchylająca zaskarżoną decyzję w całości lub w części albo utrzymująca decyzję w mocy. W przypadku utrzymania decyzji w mocy – wnioskodawca może złożyć skargę na decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie za pośrednictwem ministra właściwego do spraw rozwoju.

Warto wiedzieć

Prawo do świadczenia usług transgranicznych w zakresie wykonywania zawodu przewodnika górskiego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej można uzyskać na podstawie wyżej opisanej procedury w wyniku uzyskania jednej z trzech decyzji:

• decyzji o odstąpieniu od sprawdzenia kwalifikacji przewodnika górskiego (Krok 3)
• decyzji o uznaniu kwalifikacji do wykonywania zawodu przewodnika górskiego na określony obszar uprawnień na podstawie pozytywnego wyniku testu umiejętności (Kroki 4-6)
• decyzji o uznaniu kwalifikacji bez konieczności przystąpienia do testu umiejętności (Krok 7)

Wyboru jednego z powyższych sposobów postępowania dokonuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii po otrzymaniu oświadczenia o zamiarze świadczenia usługi transgranicznej jako przewodnik górski wraz z kompletem wymaganych załączników.

Dodatkowe informacje dotyczące świadczenia usług transgranicznych na terytorium Polski:

• Usługodawca zobowiązany jest poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o świadczeniu usługi transgranicznej przed jej rozpoczęciem, a w nagłych przypadkach - po zakończeniu jej świadczenia. W praktyce, czynność ta sprowadza się do uzyskania przez usługodawcę od instytucji ubezpieczającej w swoim kraju, właściwej ze względu na swój adres zamieszkania, zaświadczenia (na formularzu A1) o podleganiu zabezpieczeniu społecznemu. Uzyskane zaświadczenie należy okazać w razie konieczności pracownikowi ZUS, np. w trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych.

• Usługodawcy świadczący usługi na rynku wewnętrznym UE są zobowiązani płacić składki na ubezpieczenia społeczne każdorazowo w tym państwie członkowskim, w którym prowadzą „istotną działalność” gospodarczą. Usługodawca nie ma więc obowiązku rejestracji swojej działalności w polskim systemie ubezpieczeń społecznych.

• W przypadku, gdy kwalifikacje usługodawcy nie zostały sprawdzone, usługodawca w trakcie świadczenia usług transgranicznych posługuje się tytułem ustalonym dla danego zawodu, jeżeli taki tytuł istnieje w państwie członkowskim, w którym usługodawca ma swoją siedzibę. Tytuł podaje się w oryginalnym brzmieniu, w sposób uniemożliwiający pomylenie go z tytułem ustalonym dla tego zawodu albo tej działalności w Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku braku takiego tytułu w państwie usługodawcy, podaje się informacje o kwalifikacjach zawodowych usługodawcy oraz o nazwie i siedzibie uprawnionej instytucji w oryginalnym brzmieniu.

• W przypadku, gdy kwalifikacje usługodawcy zostały sprawdzone w toku postępowania o uznanie kwalifikacji, usługodawca świadczy usługi transgraniczne używając tytułu ustalonego dla danego zawodu w Polsce.

• Właściwy urząd może kontrolować tymczasowy i okazjonalny charakter świadczenia usługi transgranicznej, biorąc pod uwagę jego długość, częstotliwość, regularność i ciągłość.

• Osoba, której kwalifikacje zawodowe do wykonywania zawodu regulowanego albo podjęcia lub wykonywania działalności regulowanej podlegają uznaniu, jest obowiązana posiadać znajomość języka polskiego w stopniu niezbędnym do wykonywania danego zawodu albo działalności. Weryfikacja znajomości języka polskiego może być dokonana po wydaniu decyzji w sprawie uznania kwalifikacji.

Europejska legitymacja zawodowa

W związku z Rozporządzeniem Wykonawczym Komisji (UE) 2015/983 z dnia 24 czerwca 2015 r. w sprawie procedury wydawania europejskiej legitymacji zawodowej oraz stosowania mechanizmu ostrzegania na podstawie dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, które weszło w życie dnia 18 stycznia 2016 r. zawód przewodnika górskiego został zakwalifikowany do wprowadzenia europejskiej legitymacji zawodowej. Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy dotyczące procedury wydawania europejskiej legitymacji zawodowej dla zawodu przewodnika górskiego.

Postępowanie w sprawie wydania europejskiej legitymacji zawodowej prowadzi minister właściwy do spraw rozwoju. Przepisy szczegółowe dotyczące europejskiej legitymacji zawodowej zawarte są w Rozdziale 6 - Europejska legitymacja zawodowa ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.