Jak importować towary do Unii Europejskiej
Procedury w handlu z państwami, które nie należą do Unii Europejskiej, są bardziej skomplikowane, niż te, które dotyczą sprzedaży na rynku unijnym. Państwa członkowskie Unii Europejskiej zniosły bariery w handlu między sobą, ale utrzymały cła na wiele towarów z państw trzecich. Sprawdź, które wymogi prawa celnego musisz dopełnić.
Rejestracja w PUESC i uzyskanie numeru EORI
Jeżeli chcesz przemieszczać towary przez granicę zewnętrzną Unii Europejskiej, musisz dokonywać zgłoszeń celnych, czyli przedstawiać towary do odprawy celnej wraz z odpowiednimi dokumentami.
System zgłoszeń celnych w imporcie i eksporcie – co do zasady – działa wyłącznie w formie elektronicznej. Dlatego, aby przedstawiać towary do odprawy celnej, zarejestruj się na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych PUESC.
Następnie złóż wniosek o uzyskanie numeru EORI w Unijnym Systemie Rejestracji i Identyfikacji Podmiotów Gospodarczych. Numer jest nadawany każdemu przedsiębiorcy i – w stosownych przypadkach – innym osobom. Służy identyfikacji tych podmiotów w kontaktach z organami celnymi na terytorium całej Unii Europejskiej.
Przedsiębiorcy mogą mieć tylko jeden numer EORI w całej Unii Europejskiej.
Numer EORI to ciąg znaków, który:
- w przypadku podmiotów krajowych – składa się z liter „PL”, numeru NIP i ciągu do 17 znaków
w przypadku podmiotów z krajów trzecich – składa się z liter „PL” i ciągu 14 cyfr ze znakiem „Z” na końcu.
Wniosek o numer EORI składa się na platformie PUESC do Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu. Żeby móc to zrobić, trzeba założyć konto na portalu PUESC. To konto jest potrzebne także do prowadzenia komunikacji elektronicznej w ramach Systemu Informacyjnego Skarbowo-Celnego (SISC).
Konto na PUESC może założyć pełnoletnia osoba fizyczna, z Polski lub zza granicy (na przykład właściciel firmy lub osoba przez niego upoważniona). Po utworzeniu konta konieczna jest rejestracja osoby fizycznej w SISC z rozszerzonym zakresem uprawnień. Wniosek o rejestrację:
- podpiszesz podpisem kwalifikowanym lub profilem zaufanym lub
- stawisz się osobiście w urzędzie celno-skarbowym, delegaturze UCS lub w oddziale celnym w celu potwierdzenia danych rejestrowych.
Po uzyskaniu numeru ID SISC, należy złożyć wniosek o rejestrację firmy i uzyskanie numeru EORI. Pamiętaj, żeby zaznaczyć pole obszar działania – cło.
Jeśli o nadanie EORI wnioskuje osoba upoważniona do złożenia wniosku o rejestrację (na przykład pełnomocnik lub upoważniony pracownik), powinna także dołączyć skan upoważnienia i potwierdzenia uiszczenia opłaty skarbowej. Oryginały tych dokumentów trzeba dostarczyć do Wydziału Centralna Rejestracja lub do najbliższego urzędu celno-skarbowego, delegatury UCS lub do oddziału celnego.
We wniosku o nadanie numeru EORI podaje się:
- rodzaj podmiotu i obszar działania (z zaznaczonym polem dotyczącym nadania numeru EORI)
- numery identyfikacyjne podmiotu (NIP, REGON, KRS, posiadane numery VAT UE)
- formę prawną prowadzenia działalności
- kod PKD głównej działalności
- pełną i skróconą nazwę podmiotu oraz datę rozpoczęcia prowadzenia działalności
- adres siedziby oraz adres do korespondencji
- oświadczenia dotyczące: odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia w zakresie prawdziwości danych i informacji podanych we wniosku, wyrażenia zgody na komunikację elektroniczną, wyrażenia zgody na publikację danych podmiotu na stronach Komisji Europejskiej.
Numer EORI otrzymasz w ciągu kilku dni od złożenia wniosku. Informacja o rejestracji, nadaniu numeru ID SISC oraz numeru EORI zostanie przesłana na konto osoby fizycznej, która wnioskowała o nadanie numeru EORI.
Przeczytaj:
Podstawowym kanałem komunikacji w zakresie numeru EORI dla użytkowników, którzy mają konto na PUESC, jest Portal Help Desk SISC. Informacje dotyczące rejestracji EORI można również uzyskać w odpowiedzi na e-mail wysłany na adres helpdesk-eclo@mf.gov.pl lub poprzez kontakt z helpdesk pod numerem telefonu: +48 33 483 20 55.
Status upoważnionego przedsiębiorcy i uproszczenia celne
Importerzy i eksporterzy mogą skorzystać z ułatwień w dokonywaniu procedur celnych, w tym uzyskać:
- status upoważnionego przedsiębiorcy – AEO
- pozwolenie na stosowanie procedur uproszczonych
- pozwolenie na stosowanie odpraw scentralizowanych.
Upoważniony przedsiębiorca (AEO)
Skrót AEO pochodzi od angielskiej nazwy „Authorised Economic Operator” oznaczającej upoważnionego przedsiębiorcę – przedsiębiorca zostaje uznany za wiarygodnego, co wiąże się z przyznaniem mu wielu przywilejów przewidzianych w prawie celnym.
Należą do nich między innymi:
- mniejsza liczba kontroli dokumentów i kontroli fizycznych
- priorytetowe traktowanie przesyłki w przypadku wytypowania do kontroli
- przeprowadzanie kontroli poza kolejnością
- możliwość wyboru miejsca przeprowadzenia kontroli
- uprzednie powiadomienie o wybraniu przesyłki do kontroli
- szybszy i łatwiejszy dostęp do uproszczeń celnych i procedur specjalnych
- wyłączność w stosowaniu niektórych uproszczeń celnych.
Wniosek w sprawie uzyskania statusu AEO złożysz za pośrednictwem platformy PUESC. Status przyznawany jest w formie pozwolenia, na wniosek przedsiębiorcy.
Status upoważnionego przedsiębiorcy obejmuje następujące rodzaje pozwoleń:
- AEOC - upoważniony przedsiębiorca w zakresie uproszczeń celnych. Status ten umożliwia korzystanie z niektórych uproszczeń zgodnie z przepisami prawa celnego.
- AEOS - upoważniony przedsiębiorca w zakresie bezpieczeństwa i ochrony. Status ten uprawnia do korzystania z ułatwień dotyczących bezpieczeństwa i ochrony.
Można jednocześnie posiadać oba rodzaje pozwoleń AEOC i AEOS. Organ celny wydaje wówczas jedno łączne pozwolenie AEOF.
Jeśli chcesz ubiegać się o status AEO musisz spełniać określone warunki. Szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz na stronie Podatki.gov.pl.
Status AEO jest ważny na terenie całej Unii Europejskiej, co oznacza ułatwienia w postępowaniach przed urzędami celnymi w innych państwach członkowskich.
Przeczytaj, jak uzyskać status upoważnionego przedsiębiorcy.
Procedury uproszczone
Aby prowadzić obrót towarowy z zagranicą należy spełnić formalności celne, przede wszystkim złożyć zgłoszenie celne. Jest to dosyć skomplikowana procedura, dlatego w prawie celnym znalazły się regulacje, które pozwalają to uprościć.
Importerzy i eksporterzy mogą ubiegać się o pozwolenie na stosowanie tak zwanych procedur uproszczonych, czyli pozwolenia na stosowanie zgłoszenia uproszczonego oraz pozwolenia na wpis do rejestru zgłaszającego.
Zgłoszenie w formie wpisu do rejestru zgłaszającego pozwala na odprawę towarów poza terenem urzędu celno-skarbowego, w miejscach uznanych przez organ celny.
Z kolei zgłoszenie uproszczone polega na odprawie towarów bez konieczności przedstawiania wszystkich wymaganych danych i dokumentów (na przykład świadectw pochodzenia) i uzupełnieniu ich w późniejszym terminie.
Pozwolenia na stosowanie procedur uproszczonych wydają Dyrektorzy Izb Administracji Skarbowej.
Przeczytaj więcej na temat procedury uproszczonej na portalu podatki.gov.pl.
Odprawa scentralizowana
Uzyskanie pozwolenia na stosowanie odprawy scentralizowanej upoważnia przedsiębiorców do dokonania odprawy celnej towarów, które są przedstawiane w urzędzie celnym na obszarze celnym Unii, w urzędzie celnym właściwym ze względu na siedzibę przedsiębiorcy.
Możesz dzięki temu scentralizować księgowość oraz płacić cła od wszystkich operacji celnych w państwie wydającym pozwolenie (według siedziby). Przy czym kontrola fizyczna i zwolnienie towarów będą odbywać się w państwie członkowskim, w którym te towary znajdują się w momencie odprawy. Uproszczenie to może okazać się przydatne na przykład przy imporcie towarów do Polski przez porty holenderskie czy niemieckie.
Przeczytaj więcej na temat odprawy scentralizowanej na portalu Podatki.gov.pl
Taryfa celna Unii Europejskiej
To, jakie cło zapłacisz za konkretny towar przywożony do Unii Europejskiej, zależy od wielu czynników, między innymi:
- jaki to jest towar
- z którego kraju czy regionu pochodzi
- czy z tym krajem lub regionem Unia Europejska ma podpisaną umowę dającą preferencje celne w handlu.
Podstawą do ustalenia rodzaju towaru i wysokości należności celnych jest taryfa celna Unii Europejskiej, która zawiera wykaz towarów uporządkowany według Nomenklatury Scalonej (CN), wraz ze stawkami celnymi, które im odpowiadają.
Praktycznym narzędziem służącym do wyszukiwania stawek celnych na dany towar jest Informacyjny System Zintegrowanej Taryfy Celnej, czyli ISZTAR.
ISZTAR w wersji zintegrowanej z unijnymi aktami prawnymi dotyczącymi importu zawiera także:
- informacje o ograniczeniach w handlu danymi towarami
- informacje o kontyngentach przywozowych (czyli pulach danych towarów z zerową lub obniżoną stawką celną)
- różne wyjaśnienia i interpretacje, w tym Wiążące Informacje Taryfowe, dotyczące konkretnych towarów.
Przeglądarkę taryfową i kalkulatory cła oparte na systemie ISZTAR znajdziesz na platformie PUESC.
Ograniczenia przywozowe w UE lub w danym państwie członkowskim
Przywóz niektórych towarów wrażliwych lub przywóz niektórych towarów pochodzących z określonych krajów może być zakazany lub ograniczony. Żeby je przywieź możesz potrzebować zezwoleń, pozwoleń lub przedstawić zatwierdzone urzędowo powiadomienia o przywozie.
W bazie danych TARIC możesz sprawdzić, czy potrzebujesz pozwolenia na przywóz. Główne rodzaje produktów, które podlegają ograniczeniom przywozowym, to:
- produkty rolne,
- produktów leczniczych,
- chemikalia,
- wyroby żelazne i stalowe,
- dobra kultury,
- wyrobów włókienniczych i odzieży,
- broń,
- towarów podrobionych lub pirackich,
- artykuły godne/publikacje/nagrania wideo,
- gatunki zagrożone,
- odpady,
- niektórych żywych zwierząt i produktów zawierających substancje zwierzęce,
- rośliny i produkty zawierające substancje roślinne.
W przypadku takich produktów należy sprawdzić, jakie przepisy mają zastosowanie.
Większość produktów musi spełniać określone wymogi techniczne lub zdrowotne i higieniczne. Mogą wymagać różnych rodzajów badań i certyfikacji.
Ma to często miejsce w przypadku wymogów technicznych dotyczących produktów przemysłowych oraz wymogów w zakresie zdrowia i higieny w odniesieniu do żywności i produktów rolnych.
Ważne jest rozróżnienie między wymogami obowiązkowymi, a wymogami dobrowolnymi.
Grupy produktów, w przypadku których wymogi obowiązkowe są często stosowane, obejmują:
- chemikalia,
- kosmetyki,
- produktów leczniczych,
- towary rolne, środki spożywcze i pasze,
- żywe zwierzęta,
- oraz produkty pochodzenia zwierzęcego.
Świadectwa fitosanitarne są wymagane na przykład w przypadku przywozu:
- większość świeżych owoców,
- warzywa,
- inne materiały roślinne
- produkty składające się z produktów pochodzenia zwierzęcego.
Oznakowanie CE wskazuje, że produkt jest zgodny z prawodawstwem UE. Oznakowanie CE jest obowiązkowe w przypadku niektórych produktów, takich jak:
- elektronika,
- wyroby medyczne
- zabawki,
- urządzenia elektryczne,
- wyrobów budowlanych.
Wszystkie te przepisy mają swoje własne szczegółowe zasady.
Reguły pochodzenia towarów
Jeśli sprowadzasz towary z państw lub regionów, z którymi Unia Europejska podpisała umowy o wolnym handlu, możesz skorzystać z zerowych lub obniżonych stawek celnych.
Sprawdź, czy państwo, z którego chcesz importować towary, ma umowę o wolnym handlu z Unią Europejską.
Jednak takie ułatwienia są przewidziane tylko dla towarów, które zostały w tych państwach lub regionach wyprodukowane lub wystarczająco przetworzone oraz zostało to we właściwym sposób udokumentowane: certyfikatem pochodzenia lub odpowiednim oświadczeniem upoważnionego eksportera.
Co do zasady za towar pochodzący z danego państwa lub regionu uważa się taki towar, który został całkowicie lub w znacznej części wyprodukowany z surowców czy półproduktów z tego kraju. Szczegółowe wymogi dotyczące zasad ustalania pochodzenia towaru są zawarte w umowach o wolnym handlu (tak zwane reguły pochodzenia).
Pamiętaj! W pewnych sytuacjach może się okazać, że udokumentowanie pochodzenia (świadectwo pochodzenia) jest konieczne także dla zastosowania standardowych stawek celnych. Ponadto, trzeba udokumentować pochodzenie towaru, jeśli importer chce skorzystać z preferencyjnej stawki celnej przewidzianej dla towarów pochodzących z krajów rozwijających się, w ramach ogólnego systemu preferencji (ang. Generalized System of Preferences).
Przykład
W umowie Unia Europejska – Wielka Brytania zapisano regułę, że brytyjskiego czy unijnego pochodzenia nie nabywa żywność, która jest na danym terenie jedynie konserwowana, suszona czy mrożona. Podobnie za wystarczającą obróbkę nadającą pochodzenie nie może być uznane umieszczanie znaków, etykiet i logotypów na produktach lub ich opakowaniach.
Przykład
W umowie Unia Europejska – Wielka Brytania zapisano regułę dla niektórych mebli, urządzeń AGD czy produktów elektroniki użytkowej, w myśl której produkt nabywa unijne lub brytyjskie pochodzenie, jeśli zostanie spełnione jedno z dwóch wymagań:
- jeśli finalny produkt można zaklasyfikować do kodu CN o czterech pierwszych cyfrach innych niż kod CN komponentów
- jeśli udział wartości komponentów niepochodzących z Unii Europejskiej lub Wielkiej Brytanii nie przekroczy 50% ceny ex works (czyli ceny fabrycznej) gotowego produktu.
Przykładowo, jeśli telewizor jest montowany w Wielkiej Brytanii z chińskich podzespołów, ale wartość dodana na terytorium Wielkiej Brytanii jest większa niż połowa ceny fabrycznej telewizora, to nabywa on brytyjskie pochodzenie i może korzystać z zerowego cła w imporcie do Unii Europejskiej. Jednakże do nabycia pochodzenia nie wystarczy tak zwany prosty montaż, na przykład nieskomplikowane łączenie części przy użyciu jedynie podstawowych narzędzi.
W przypadku towarów, które są szczególnie istotne dla umawiających państw, reguły pochodzenia towarów mogą być bardziej liberalne. Na przykład ustalono je w umowie unijno-brytyjskiej dla samochodów elektrycznych i akumulatorów do ich napędu. Pozwalają one nawet na 60–70% udział wartości komponentów obcych w cenie produktu. Innymi słowy: wystarczy, że brytyjska fabryka składa takie pojazdy z części przywożonych z Chin i doda tylko 30% wartości, żeby gotowy pojazd elektryczny można było określić jako pochodzący z Wielkiej Brytanii.
Szczegółowe informacje o pochodzeniu towarów i umowach handlowych zawartych przez Unię Europejską odnajdziesz na portalu podatkowym Ministerstwa Finansów.
Wiążące Informacje Taryfowe
Choć taryfa celna Unii Europejskiej, oparta na Nomenklaturze Scalonej, opisuje tysiące różnych towarów, nie da się wykluczyć wątpliwości, do której pozycji zaklasyfikować konkretny towar. Na rynku pojawiają się bowiem wciąż nowe produkty, których nie przewidziano w Nomenklaturze Scalonej.
Dla takich przypadków funkcjonuje specjalny rodzaj urzędowej interpretacji. Gwarantuje ona pewność, jak klasyfikować dany towar, a tym samym – jakie stawki cła są dla niego właściwe.
Jest to Wiążąca Informacja Taryfowa (WIT). W WIT to urząd określa właściwy kod taryfy celnej dla przedstawionego towaru. WIT jest ważna przez 3 lata od daty jej wydania.
W Polsce do przyjmowania wniosków o wydanie wiążącej informacji taryfowej oraz do wydawania decyzji WIT jest upoważniony Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).
Wniosek o wydanie WIT złożysz za pośrednictwem platformy PUESC. WIT ma charakter decyzji administracyjnej, od której przysługuje odwołanie i ewentualnie dalsza skarga do sądu administracyjnego. Takie kroki możesz podjąć, jeśli nie zgadzasz się z treścią WIT.
Przeczytaj, jak uzyskać wiążącą informację taryfową.
Zwrot cła – towary wadliwe lub niezgodne z umową
Należności celne podlegają zwrotowi lub umorzeniu, jeżeli importer stwierdzi, że importowane towary w chwili zwolnienia przez organy celne były wadliwe lub niezgodne z warunkami umowy, na podstawie której zostały przywiezione. W tej sytuacji importer nie dokonuje ich przyjęcia.
Towary wadliwe to takie, które są uszkodzone przed ich zwolnieniem przez organy celne.
Zwrot lub umorzenie przysługuje importerowi pod warunkiem, że:
- towary nie zostały użyte, chyba że ich wstępne użycie było konieczne, żeby stwierdzić że są wadliwe lub niezgodne z warunkami umowy i
- zostały wyprowadzone z obszaru celnego Unii.
Realizacja zwrotu lub umorzenia należności celnych odbywa się poprzez unieważnienie zgłoszenia celnego.
Procedury specjalne: odprawa czasowa, końcowe przeznaczenie, uszlachetnianie, tranzyt, składowanie
Unijny kodeks celny przewiduje następujące procedury specjalne:
- szczególne przeznaczenie: odprawa czasowa i końcowe przeznaczenie
- przetwarzanie: uszlachetnianie czynne i bierne
- tranzyt zewnętrzny i wewnętrzny
- składowanie (składowanie celne i wolne obszary celne).
Na stosowanie procedur specjalnych innych niż tranzyt wymagane jest pozwolenie, które udzielane jest przez organy celne.
Odprawa czasowa
Odprawą czasową mogą być objęte towary, które są na jakiś czas wwożone na obszar celny Unii Europejskiej, po czym – w niezmienionym stanie – są z tego obszaru wywożone. W praktyce może to dotyczyć, na przykład, specjalistycznych maszyn stosowanych do budowy dróg lub towarów do prezentacji na targach.
W ramach procedury odprawy czasowej towary podlegają całkowitemu lub częściowemu zwolnieniu z należności celnych przywozowych i nie podlegają:
- innym należnościom określonym w odrębnych przepisach,
- środkom polityki handlowej, o ile nie zakazują one wprowadzania towarów na obszar celny Unii lub ich wyprowadzania z tego obszaru).
W zależności od rodzaju towarów, które wwozisz, możesz ubiegać się o:
- całkowite zwolnienie z należności celnych przywozowych,
- częściowe zwolnienie z należności celnych przywozowych - w takim wypadku zapłacisz 3% kwoty należności celnych przywozowych, która miałaby zostać zapłacona za te towary, gdyby zostały dopuszczone do obrotu w dniu, w którym zostały objęte procedurą.
Pozwolenie na stosowanie odprawy czasowej wydaje urząd celno-skarbowy właściwy dla siedziby firmy. Procedura wnioskowania jest bezpłatna. Jeśli otrzymasz takie pozwolenie, musisz prowadzić ewidencję towarów przywożonych i wywożonych.
Pamiętaj! Odprawę czasową możesz realizować także bez pozwolenia władz celnych, poprzez karnet ATA. Karnet ATA to specjalny dokument pozwalający na bezcłowe czasowe przemieszczanie towarów na wystawy, targi czy kongresy, a także przewóz wzorów i próbek towarów dla klientów poza obszarem celnym Unii Europejskiej.
ATA używa się również do czasowego wywozu, na przykład sprzętu filmowego i telewizyjnego, rekwizytów teatralnych, instrumentów muzycznych, sprzętu sportowego, aparatury badawczej, w celu realizacji konkretnego zamierzenia, takiego jak: występ, zawody sportowe, montaż i demontaż obudowy lub wyposażenia wystawy.
Przeczytaj więcej o karnetach ATA.
Pozwolenie na korzystanie z procedury odprawy czasowej jest wydawane maksymalnie na 24 miesiące. Po upływie tego czasu możesz się ubiegać o przedłużenie terminu korzystania z procedury odprawy czasowej, jednak łącznie nie dłużej niż przez 10 lat.
Pozwolenie otrzymasz najpóźniej w ciągu 120 dni od dnia przyjęcia wniosku, jeśli pozwolenie obejmuje więcej niż jedno państwo członkowskie Unii Europejskiej. Gdy pozwolenie obejmuje jedno państwo członkowskie Unii Europejskiej, otrzymasz je najpóźniej w ciągu 30 dni od dnia przyjęcia wniosku przez urząd.
Przeczytaj, jak otrzymać pozwolenie na korzystanie z procedury odprawy czasowej.
Końcowe przeznaczenie
W ramach procedury końcowego przeznaczenia (end-use) towary mogą zostać dopuszczone do obrotu bez cła lub z zastosowaniem obniżonej stawki celnej ze względu na ich szczególne przeznaczenie, na przykład wykorzystanie jako komponent do produkcji określonego produktu. Towary pozostają pod dozorem celnym tak długo, aż organ celny upewni się, że towary otrzymały końcowe przeznaczenie.
Końcowego przeznaczenia nie stosuje się automatycznie, ale tylko wtedy, gdy zostało to przewidziane w przepisach unijnych lub krajowych. W systemie ISZTAR do kodu CN towaru, który może być objęty końcowym przeznaczeniem, dowiązany jest odpowiedni przypis.
Wniosek o pozwolenie na stosowanie procedury końcowego przeznaczenia składa się do naczelnika urzędu celno-skarbowego właściwego ze względu na miejsce, w którym są prowadzone lub dostępne główne księgi rachunkowe wnioskodawcy na potrzeby celne i gdzie będzie wykonywana przynajmniej część czynności dotyczących towarów lub gdzie towary osiągną końcowe przeznaczenie.
Wydanie pozwolenia na korzystanie z procedury końcowego przeznaczenia jest uzależnione od złożenia zabezpieczenia. Maksymalny okres ważności pozwolenia na końcowe przeznaczenie wynosi 5 lat.
Jednym z warunków udzielenia pozwolenia na stosowanie procedury końcowego przeznaczenia jest prowadzenie ewidencji, która umożliwia zweryfikowanie, że procedura jest prawidłowo stosowana.
Przeczytaj, jak otrzymać pozwolenie na procedurę końcowego przeznaczenia.
Uszlachetnianie czynne
Procedura uszlachetniania czynnego pozwala na przywóz towarów, które na terenie Unii Europejskiej mają być przerobione, po czym wywiezione w postaci przetworzonego towaru. Można ją stosować również do naprawy maszyn czy pojazdów. Za takie towary nie trzeba płacić należności celnych przywozowych oraz innych należności.
Aby móc skorzystać z procedury uszlachetniania czynnego, musisz uzyskać pozwolenie. Jeżeli wnioskodawca ma siedzibę na obszarze celnym Unii, wniosek składa się do naczelnika urzędu celno-skarbowego właściwego ze względu na miejsce, w którym są prowadzone lub dostępne główne księgi rachunkowe wnioskodawcy na potrzeby celne i gdzie będzie dokonywana przynajmniej część procesu przetwarzania.
Procedura wnioskowania jest bezpłatna. Jeśli otrzymasz takie pozwolenie, musisz prowadzić ewidencję towarów wwożonych i wywożonych zawierającą wszelkie informacje i dane, które umożliwiają organom celnym sprawowanie nadzoru nad prawidłowością przebiegu procedury uszlachetniania czynnego.
O pozwolenie na uszlachetnianie czynne może wystąpić osoba, która:
- przeprowadza procesy przetwarzania lub je organizuje
- ma siedzibę na obszarze celnym Unii Europejskiej
- w dotychczasowej działalności związanej z przywozem lub wywozem towarów rzetelnie wywiązywała się z obowiązków określonych w przepisach prawa celnego i podatkowego.
Z wnioskiem nie może wystąpić osoba:
- która naruszyła w poważny lub powtarzający się sposób przepisy prawa celnego lub podatkowego
- zalegająca z płatnościami cła i podatków
- wobec której jest prowadzona egzekucja lub postępowanie upadłościowe
- która nie zapewnia prawidłowego wykonywania procesów uszlachetniania (na przykład naruszyła terminy poprzedniego pozwolenia).
Urząd wydaje pozwolenie maksymalnie na 5 lat. W przypadku wrażliwych towarów rolnych (ich wykaz znajdziesz w rozporządzeniu 2015/2446), termin ten nie może przekroczyć 3 lat.
Od decyzji odmownych, zarówno w przypadku odprawy czasowej, jak i uszlachetniania czynnego, można się odwoływać do dyrektora właściwej Izby Administracji Skarbowej.
Przeczytaj, jak otrzymać pozwolenie na uszlachetnianie czynne.
Uszlachetnianie bierne
Procedura uszlachetniania biernego pozwala na czasowy wywóz towarów unijnych poza obszar celny Unii Europejskiej w celu poddania ich procesom przetwarzania. Następnie, przy przywozie na obszar celny UE produktów przetworzonych powstałych z tych towarów, możesz skorzystać z całkowitego lub częściowego zwolnienia z należności celnych przywozowych.
Stosowanie procedury uszlachetniania biernego wiąże się z obowiązkiem posiadania pozwolenia na korzystanie z tej procedury, które wydawane jest przez właściwy organ celny. Procedury uszlachetniania biernego nie można stosować do:
- towarów, których wywóz wiąże się ze zwrotem lub umorzeniem należności celnych przywozowych
- towarów, które przed wywozem zostały dopuszczone do obrotu z zastosowaniem zwolnienia z cła lub obniżonej stawki celnej ze względu na ich końcowe przeznaczenie – tak długo jak cele tego końcowego przeznaczenia nie zostały osiągnięte, chyba że towary te muszą zostać poddane naprawie
- towarów, których wywóz wiąże się z udzieleniem refundacji wywozowych
- towary, którym z tytułu ich wywozu przysługuje w ramach wspólnej polityki rolnej inna korzyść finansowa niż refundacje wywozowe.
Urząd wyda ci pozwolenie na uszlachetnianie bierne najdłużej na 5 lat. W przypadku wrażliwych towarów rolnych (ich wykaz znajdziesz w rozporządzeniu 2015/2446) termin ten nie może przekroczyć 3 lat.
Stosowanie procedury uszlachetniania biernego oznacza obowiązek prowadzenia ewidencji – ujmującej między innymi identyfikację towarów objętych tą procedurą i charakteru operacji przetwarzania, jakim podlegają.
Przeczytaj, jak uzyskać pozwolenie na uszlachetnienie bierne.
Tranzyt
Procedura tranzytu zewnętrznego pozwala na przemieszczanie towarów nieunijnych z jednego do drugiego miejsca znajdującego się na obszarze celnym Unii Europejskiej, przy czym towary te nie podlegają:
- należnościom celnym przywozowym
- innym należnościom określonym w innych przepisach
- środkom polityki handlowej, jeżeli nie zakazują one wprowadzania towarów na obszar celny Unii Europejskiej lub wyprowadzania towarów z obszaru celnego Unii Europejskiej.
Procedura tranzytu zewnętrznego jest stosowana poprzez przemieszczanie towarów:
- w ramach procedury unijnego tranzytu zewnętrznego
- zgodnie z konwencją TIR, jeżeli przemieszczanie:
- rozpoczęło się lub ma się zakończyć poza obszarem celnym Unii Europejskiej
- jest dokonywane między jednym a drugim miejscem znajdującym się na obszarze celnym Unii przez terytorium państwa lub terytorium znajdujące się poza obszarem celnym Unii Europejskiej
- zgodnie z konwencją ATA/konwencją stambulską, jeżeli jest stosowana procedura tranzytu
- z zastosowaniem Manifestu Reńskiego
- z zastosowaniem formularza 302 przewidzianego w Porozumieniu między Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego dotyczącym statusu ich Sił Zbrojnych, podpisanym w Londynie w dniu 19 czerwca 1951 roku
- drogą pocztową, zgodnie z aktami Światowego Związku Pocztowego, jeżeli towary są przewożone przez lub na rzecz posiadaczy praw i obowiązków wynikających z tych aktów.
Procedura tranzytu wewnętrznego pozwala na przemieszczanie towarów unijnych z jednego do drugiego miejsca znajdującego się na obszarze celnym Unii Europejskiej przez państwo lub terytorium nienależące do tego obszaru celnego, bez jakiejkolwiek zmiany statusu celnego towarów.
Procedura tranzytu wewnętrznego jest stosowana poprzez przemieszczenie towarów:
- w ramach procedury unijnego tranzytu wewnętrznego, jeżeli taka możliwość została przewidziana w umowie międzynarodowej
- zgodnie z konwencją TIR
- zgodnie z konwencją ATA/konwencją stambulską, jeżeli jest stosowana procedura tranzytu
- z zastosowaniem Manifestu Reńskiego
- z zastosowaniem formularza 302 przewidzianego w Porozumieniu między Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego dotyczącym statusu ich Sił Zbrojnych, podpisanym w Londynie w dniu 19 czerwca 1951 roku
- drogą pocztową, zgodnie z aktami Światowego Związku Pocztowego, w przypadkach, jeżeli towary są przewożone przez lub na rzecz posiadaczy praw i obowiązków wynikających z tych aktów.
Składowanie i wolne obszary celne
W ramach procedury składowania towary nieunijne mogą być składowane na obszarze celnym Unii Europejskiej, nie podlegając:
- należnościom celnym przywozowym
- innym należnościom określonym w innych przepisach
- środkom polityki handlowej, o ile te środki nie zakazują wprowadzania towarów na obszar celny Unii Europejskiej lub wyprowadzania towarów z tego obszaru.
Towary muszą być składowane w składach celnych, czyli w miejscach zatwierdzonych przez organy celne i pod dozorem celnym. W składach celnych towary może składować albo każda osoba (publiczny skład celny), albo posiadacz pozwolenia na składowanie celne (prywatny skład celny).
Wniosek o udzielenie pozwolenia na prowadzenie składu celnego trzeba złożyć do naczelnika urzędu celno-skarbowego właściwego ze względu na miejsce składu celnego. Pozwolenie na prowadzenie składu celnego jest udzielane wyłącznie osobie, która:
- ma siedzibę na obszarze celnym Unii Europejskiej
- zapewnia prawidłową realizację operacji; uznaje się, że upoważniony przedsiębiorca w zakresie uproszczeń celnych spełnia ten warunek, jeżeli działalność związana z daną procedurą specjalną była brana pod uwagę przy przyznawaniu statusu upoważnionego przedsiębiorcy (o którym mowa w art. 38 ust. 2 lit. a) UKC)
- składa zabezpieczenie – w przypadkach, w których może powstać dług celny lub inne należności związane z towarami objętymi procedurą specjalną.
Ważne! Pomieszczenia składu celnego lub urządzenia do magazynowania towarów objętych procedurą składowania celnego nie mogą być wykorzystywane do celów sprzedaży detalicznej. Przepisy przewidują jedynie nieliczne wyjątki od tej zasady, w tym dla sprzedaży przez Internet.
Prowadzący skład celny lub osoba uprawniona do korzystania z procedury są zobowiązani do prowadzenia ewidencji towarów objętych procedurą składowania celnego.
Towary objęte procedurą składowania celnego nie mogą być również przetwarzane. Mogą być poddane jedynie tak zwanym zwyczajowym czynnościom, które mają na celu:
- zachowanie tych towarów w stanie niezmienionym
- poprawę ich wyglądu, jakości handlowej lub
- przygotowanie do dystrybucji lub odsprzedaży.
Wolny obszar celny to ustanowiony przez organy celne ogrodzony teren, w którym towary są składowane pod dozorem celnym i nie podlegają należnościom celnym przywozowym. W wolnym obszarze celnym jest dozwolona każda działalność przemysłowa, handlowa lub usługowa wykonywana zgodnie z przepisami prawa celnego, po wcześniejszym uzyskaniu zgody organów celnych.
Przeczytaj, jak złożyć wniosek o udzielenie pozwolenia na prowadzenie składu celnego.
Zapoznaj się z wykazem Wolnych obszarów celnych.
Rozliczanie importowego podatku VAT w deklaracji podatkowej
Co do zasady podatek VAT od importu towarów rozliczany jest w zgłoszeniu celnym. VAT trzeba zapłacić w terminie 10 dni, licząc od dnia powiadomienia importera przez organ celny o wysokości należności podatkowych.
Możesz również rozliczyć ten podatek w składanej co miesiąc deklaracji VAT. To metoda znacznie korzystniejsza z punktu widzenia płynności finansowej firmy. Nie trzeba wtedy przelewać pieniędzy i bezpośrednio obciążać firmowych finansów. VAT od importu pozostaje jedynie zapisem księgowym i jest traktowany równocześnie jako podatek należny z tytułu importu i naliczony, którego kwota pomniejsza podatek należny.
Stosowanie tej metody jest możliwe po spełnieniu określonych warunków, w szczególności po przedstawieniu naczelnikowi urzędu celno-skarbowego właściwego dla miejsca zamieszkania lub siedziby importera:
- zaświadczenia o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne i poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie z każdego tytułu (w tym odrębnie w każdym podatku) odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach – udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość
- potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.
Oba te dokumenty nie mogą być wydane wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu.
W przypadku, gdy jesteś importerem nieposiadającym statusu upoważnionego przedsiębiorcy ani nie posiadasz pozwolenia na stosowanie procedury uproszczonej, musisz spełnić dodatkowy warunek – zgłaszasz towary do odprawy przez przedstawiciela pośredniego lub bezpośredniego, na przykład przez agencję celną.
Jeżeli wybrałeś rozliczenie z tytułu importu w deklaracji podatkowej i nie rozliczysz podatku VAT w całości lub w części na tych zasadach, możesz dokonać korekty deklaracji podatkowej w terminie 4 miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów.
Jeżeli nie rozliczysz w tym terminie tego podatku w całości lub w części, utracisz prawo do rozliczania podatku w deklaracji podatkowej w odniesieniu do kwoty tego podatku. Będziesz musiał zapłacić podatek wraz z odsetkami naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu do poboru kwoty należności celnych przywozowych wynikających z długu celnego.
Brexit – najważniejsze informacje o cłach i podatku VAT
Z początkiem 2021 roku terytorium Wielkiej Brytanii przestało być częścią obszaru celnego Unii Europejskiej. W związku z tym przywóz towarów ze Zjednoczonego Królestwa od tego dnia jest traktowany jako import i podlega obowiązkowi zgłoszenia ich do odprawy celnej.
Handel ze Zjednoczonym Królestwem – choć traktowany teraz jak eksport i import – nie podlega cłom. Strony umowy stosują zerowe stawki cła tylko dla towarów, które mają status towarów pochodzących z terytorium drugiej strony, czyli odpowiednio Wielkiej Brytanii lub z Unii Europejskiej.
Szczegółowe reguły pochodzenia towarów zawarto w Umowie o wolnym handlu między UE a Wielką Brytanią.
Nie zmieniły się zasady handlu z Irlandią Północną. Jest ona formalnie częścią Wielkiej Brytanii, jednak dla celów obrotu towarowego traktuje się ją wciąż jako część obszaru celnego Unii Europejskiej. Oznacza to, że przywóz towarów pochodzących z Irlandii Północnej jest traktowany jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Takie transakcje nie podlegają formalnościom celnym, ale powinny być wykazywane – jak dotychczas – w deklaracjach INTRASTAT.
Dla celów VAT zakupy z Irlandii Północnej są traktowane jako nabycia wewnątrzwspólnotowe, jednak dla wyróżnienia tego terytorium zarejestrowani tam podatnicy są identyfikowani za pomocą odrębnego numeru identyfikacyjnego VAT UE – poprzedzonego kodem „XI”.
Jeśli przed 1 stycznia 2021 roku sprowadzałeś do Polski brytyjskie towary, to po brexicie musisz dopełnić wszystkich wymogów związanych z importem. Przede wszystkim musisz zarejestrować się w systemie celnym PUESC i uzyskać numer EORI. Umożliwi to elektroniczne zgłaszanie towarów do odprawy celnej. Powinieneś też uzyskać zezwolenie na stosowanie określonych procedur celnych, jeśli jest to wymagane.
Więcej bieżących informacji o sprawach związanych z importem z Wielkiej Brytanii znajdziesz na portalu podatkowym Ministerstwa Finansów w części poświęconej brexitowi.
Cło i podatek VAT od importu małych przesyłek przez platformy sprzedaży detalicznej
Import każdego towaru do Unii Europejskiej, bez względu na jego wartość rzeczywistą, podlega co do zasady opodatkowaniu VAT.
Jeśli jako platforma internetowa chcesz pośredniczyć w sprowadzaniu dla konsumentów małych partii towarów – o wartości do 150 euro – od 1 lipca 2021 roku możesz zarejestrować się w systemie IOSS w jednym kraju Unii (na przykład w Polsce) i tam rozliczać cło od importu oraz podatek VAT od sprzedaży wewnątrz Unii Europejskiej.
Unikasz dzięki temu obowiązków ewidencyjno-sprawozdawczych w poszczególnych państwach, do których są dostarczane towary.
Pośrednik, czyli platforma sprzedaży internetowej, może również importować towary i rozliczać VAT na zwykłych zasadach, czyli w każdym kraju odrębnie. Jednak wtedy musi zarejestrować się do VAT w każdym państwie Unii Europejskiej, w którym sprzedaje swoje towary.
Przed 1 lipca 2021 roku konsumenci mogli zamawiać przez platformy sprzedaży internetowej przesyłki o wartości do 22 euro, korzystając ze zwolnienia z cła, VAT, a także z formalności celnych. Taki system dyskryminował europejskich sprzedawców internetowych wobec konkurentów unijnych, głównie z Dalekiego Wschodu i dlatego został zniesiony.
W systemie importu małych przesyłek operator internetowej platformy sprzedaży rejestruje się jako podatnik VAT w jednym z państw Unii, na przykład w Polsce i to on jest od strony formalnej importerem małych przesyłek o wartości do 150 euro. Jako importer zgłasza je do odprawy celnej, przy czym import takich przesyłek jest zwolniony z cła i VAT. Zwolnienie stosuje się, jeżeli w zgłoszeniu celnym zostanie podany ważny numer rejestracji w IOSS. Następnie dostarcza je odbiorcy na terenie Unii Europejskiej po naliczeniu stawki VAT właściwej dla danego towaru w kraju odbiorcy.
Rozliczanie takich operacji od strony podatku VAT może być uproszczone, jeśli operator takiej platformy zarejestruje się w systemie IOSS (ang. Import One Stop Shop). Można to zrobić wyłącznie w formie elektronicznej poprzez portal podatkowy Ministerstwa Finansów.
Procedura IOSS pozwala na rozliczenia VAT w jednym kraju, na przykład w Polsce, niezależnie od tego, do ilu krajów Unii Europejskiej są kierowane dostawy importowanych przesyłek.
Procedurę taką można stosować, jeśli są spełnione łącznie następujące warunki:
- towary są wysyłane z państwa trzeciego w momencie dostawy
- towary są wysyłane w jednej przesyłce o wartości rzeczywistej maksymalnie 150 euro
- towary są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub na jego rzecz do nabywcy w państwie członkowskim Unii Europejskiej (dotyczy to również przypadku, gdy dostawca jest pośrednio zaangażowany w wysyłkę lub transport towarów z państwa trzeciego).
Z procedury importu w ramach IOSS nie można korzystać, jeśli:
- towar podlega opodatkowaniu podatkiem akcyzowym niezależnie od tego, czy wartość rzeczywista przesyłki przekracza 150 euro czy nie
- jest to dostawa do firmy.
Przykład
Przedsiębiorca posiadający siedzibę działalności gospodarczej w Polsce sprzedaje odzież o wartości rzeczywistej (bez podatku) nieprzekraczającej 150 euro konsumentom w Polsce i Czechach za pośrednictwem sklepu internetowego. Towary są wysyłane z magazynu położonego w USA do konsumentów w Unii Europejskiej, na przykład w Polsce i Czechach.
Jeśli jesteś przedsiębiorcą zarejestrowanym w IOSS w Polsce, to rozliczasz VAT należny w ramach procedury importu. Powinieneś zadeklarować i zapłacić VAT należny z tytułu sprzedaży w Polsce i Czechach za pośrednictwem IOSS w Polsce.