Jakie składki na ubezpieczenia społeczne płaci przedsiębiorca do ZUS

Którzy przedsiębiorcy muszą płacić składki do ZUS

Musisz płacić składki do ZUS, jeśli jesteś:

• przedsiębiorcą zarejestrowanym w CEIDG, w tym wspólnikiem spółki cywilnej
• wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
• wspólnikiem spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej
• akcjonariuszem prostej spółki akcyjnej, który wnosi do spółki wkład, w postaci świadczenia pracy lub usług;
• komplementariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej;
• osobą wykonującą wolny zawód
• twórcą lub artystą
• prowadzisz publiczną lub niepubliczną szkołę lub formę wychowania przedszkolnego.

Od tej zasady są pewne wyjątki. Prowadząc działalność gospodarczą, nie będziesz płacić składek w sytuacji zbiegu ubezpieczeń, czyli wtedy, gdy masz inne tytuły do ubezpieczenia, na przykład jednocześnie pracujesz na etacie.

Przeczytaj, na czym polega zbieg ubezpieczeń.

Ważne! Od 2022 roku obowiązują trzy terminy płatności składek i przekazywania dokumentów rozliczeniowych:

• do 5. dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych
• do 15. dnia następnego miesiąca - dla płatników składek posiadających osobowość prawną
• do 20. dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników składek.

Jakie składki przedsiębiorca rozlicza i opłaca za siebie

Jako przedsiębiorca musisz rozliczać i opłacać do ZUS składki za siebie na:

• ubezpieczenia społeczne, z których:

  • ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe - są obowiązkowe
  • ubezpieczenie chorobowe - jest dobrowolne
• Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Solidarnościowy (FS)
• ubezpieczenie zdrowotne.

Ważne! Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy cię nie obowiązują, jeśli opłacasz składki od preferencyjnej podstawy, czyli od 30% minimalnego wynagrodzenia i jest to dla ciebie jedyny tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Ubezpieczenia społeczne, składki na Fundusze Pracy i Solidarnościowy

Przedsiębiorcy, którzy zaczynają działalność lub osiągają niewielkie przychody, mają prawo do ulg, dzięki którym składka opłacana w ZUS może być niższa od standardowej.

Dlatego zanim zaczniesz płacić składki ZUS, sprawdź, czy nie przysługują ci ulgi.

Przeczytaj:

• kto może korzystać z Ulgi na start
• kto może płacić obniżone składki od preferencyjnej podstawy
• dla kogo jest Mały ZUS PLUS.

Jeśli nie masz prawa do ulg, musisz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Minimalna podstawa, od której liczy się składki w 2024 roku, wynosi 4694,40 zł.

Wysokości składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe są wyrażone w procentach i wynoszą:

• na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% podstawy
• na ubezpieczenia rentowe – 8,00% podstawy
• na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy
• na ubezpieczenie wypadkowe: stopa procentowa jest zróżnicowana i zależy od liczby osób ubezpieczonych oraz branży, w której działa firma.

Stopa składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosi od 0,67 do 3,33 % podstawy wymiaru na ubezpieczenie wypadkowe.

Składka na ubezpieczenie wypadkowe dla firmy, zatrudniającej do 9 osób wynosi 1,67%.

Od kwietnia 2024 roku zmieniły się wartości stóp procentowych składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalone dla grup działalności ze względu na rodzaj działalności wg PKD.

Sprawdź:

• wykaz wszystkich rodzajów działalności z wysokością stawki obowiązującą od 1 kwietnia 2024 roku
• jak ustalić składkę na ubezpieczenie wypadkowe.

Dodatkowo płacisz składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy – 2,45% podstawy łącznie.

Pamiętaj! Możesz zadeklarować wyższą podstawę i opłacać wyższe składki, aby w przyszłości otrzymywać wyższe świadczenia, przede wszystkim emerytalne lub rentowe.

Sprawdź, jakie składki w 2024 roku zapłaci za siebie przedsiębiorca, który zgłasza do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych przy minimalnej podstawie wymiaru składki, czyli 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

2024	[zł]
Minimalna podstawa wymiaru składki (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego)	4694,40
Składka emerytalna (19,52%)	916,35
Składka rentowa (8,00%)	375,55
Składka chorobowa (dobrowolna) (2,45%)	115,01
Składka wypadkowa od 1.04.2024 (1,67%)	78,40
Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy (2,45%)	115,01
Razem (bez składki zdrowotnej)	1600,32

Uwaga! Przedsiębiorca nie musi płacić za siebie składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, jeśli :

• ma prawo do korzystania z obniżonych składek ZUS od preferencyjnej podstawy; w tym przypadku podstawa składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia brutto
• ukończył 60. rok życia – w przypadku mężczyzn – lub 55. rok życia – w przypadku kobiet.

Ubezpieczenie zdrowotne

Do powyższych kwot musisz doliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Ile wynosi składka zdrowotna

Od 2022 roku wysokość składki zdrowotnej zależy od formy opodatkowania i wysokości dochodów.

Jeżeli rozliczasz się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych (według skali podatkowej), składka na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej).

Jeżeli rozliczasz podatek dochodowy od osób fizycznych w formie podatku liniowego (19%), zapłacisz składkę zdrowotną w wysokości 4,9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej).

Ważne! Jeśli rozliczasz się zasadach ogólnych (według skali podatkowej) lub liniowo, a twój dochód w danym miesiącu będzie niższy niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, to wysokość składki zdrowotnej w tym miesiącu wyniesie 9% minimalnego wynagrodzenia.

Minimalne wynagrodzenie w 2024 roku wynosi:

• od stycznia 2024 roku - 4242 zł brutto
• od lipca 2024 roku - 4300 zł brutto.

Minimalna składka zdrowotna w 2024 roku, za każdy miesiąc roku składkowego od 1 lutego 2024 roku do 31 stycznia 2025 roku, wynosi 381,78 zł.

Jeśli rozliczasz podatek dochodowy ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, twoja miesięczna składka zdrowotna wyniesie 9% zryczałtowanej podstawy.

W zależności od twoich przychodów będzie to kwota:

Przychód	Składka
poniżej 60 tys. zł	419,46 zł
od 60 tys. zł do 300 tys. zł	699,11 zł
Powyżej 300 tys. zł	1258,39 zł

Jeśli płacisz kartę podatkową to podstawą wymiaru twojej składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, a składka zdrowotna, za każdy miesiąc roku składkowego od 1 lutego 2024 roku do 31 stycznia 2025 roku, wyniesie 381,78 zł.

Dodatkowo od 2022 roku przedsiębiorców obowiązuje roczne rozliczenie składki zdrowotnej.

Roczną podstawą wymiaru składki zdrowotnej jest dochód z działalności gospodarczej za dany rok kalendarzowy rozumiany jako różnica między przychodami a kosztami uzyskania tych przychodów, pomniejszony o składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Jeśli po rozliczeniu rocznym okaże się, że:

• zapłaciłeś wyższe składki zdrowotne niż roczna składka na ubezpieczenie zdrowotne ustalona od rocznej podstawy wymiaru składki zdrowotnej - możesz ubiegać się o zwrot nadpłaty
• kwota wpłaconych przez ciebie składek na ubezpieczenie zdrowotne jest niższa niż roczna składka - musisz dopłacić różnicę.

W przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych (według skali podatkowej) lub podatkiem liniowym, jeśli roczna podstawa wymiaru składki będzie niższa niż iloczyn liczby miesięcy w roku kiedy podlegałeś ubezpieczeniu zdrowotnemu i minimalnego wynagrodzenia, to będzie cię obowiązywać minimalna roczna podstawa wymiaru składek.

Przykład

Pan Jan prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i w 2023 roku podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu przez okres 6 miesięcy. Jego księgowa poinformowała go, że biorąc pod uwagę wyliczenia przychodu, kosztów uzyskania przychodów i składek jego roczny dochód wyniósł 17 500 zł.

Jako że kwota 17 500 zł jest niższa niż minimalna roczna podstawa wymiaru składek (6 x 3490 = 20 940 zł), to pana Jana będzie obowiązywała minimalna podstawa.

Przeczytaj więcej o zasadach ustalania wysokości składki zdrowotnej.

Kiedy przedsiębiorca nie musi płacić składki zdrowotnej za siebie

Przedsiębiorca nie musi płacić za siebie składki zdrowotnej, jeśli:

• jest emerytem bądź rencistą, którego emerytura lub renta nie przekracza miesięcznie wysokości minimalnego wynagrodzenia, opłacającym podatek dochodowy z prowadzonej działalności gospodarczej w formie karty podatkowej
• jest osobą legitymującą się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, która opłaca podatek dochodowy z prowadzonej działalności gospodarczej w formie karty podatkowej
• jest emerytem bądź rencistą, którego emerytura lub renta nie przekracza miesięcznie wysokości minimalnego wynagrodzenia, a z działalności uzyskuje miesięcznie przychody w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury
• pobiera zasiłek macierzyński, który nie przekracza miesięcznie kwoty świadczenia rodzicielskiego;
• jest osobą legitymującą się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, która z działalności uzyskuje miesięcznie przychody w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury
• jest pracownikiem i z tego tytułu opłaca składki od wymiaru nie wyższego niż minimalne wynagrodzenie, który z działalności uzyskuje miesięczne przychody w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz opłaca podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Ulgi dla nowych i małych przedsiębiorców

Ulga na Start

Ulga na start zwalnia cię przez sześć pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności z płacenia składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Korzystając z Ulgi na start będziesz płacić przez 6 miesięcy wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Pamiętaj jednak, że skorzystanie z Ulgi na start oznacza, że nie odkładasz składek na emeryturę lub rentę. Nie otrzymasz także świadczeń w razie choroby albo wypadku, bo nie jesteś objęty ubezpieczeniami społecznymi.

Przeczytaj więcej o Uldze na start.

Jeśli właśnie zaczynasz działalność, ale chcesz zapewnić sobie prawo do świadczeń na przykład chorobowych, możesz zrezygnować z Ulgi na start i opłacać przez 2 lata obniżone składki, od preferencyjnej podstawy.

Składki od preferencyjnej podstawy przez 24 miesiące

Jeśli skorzystasz z tej ulgi, przez pełne 24 miesiące opłacasz składki od zadeklarowanej przez ciebie kwoty, nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia.

Obowiązkowo zgłaszasz się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacasz składkę na to ubezpieczenie.

Jeśli korzystasz ze składek od preferencyjnej, 30% podstawy, to - w odróżnieniu od Ulgi na start - jesteś ubezpieczony (tylko ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne).

Pamiętaj! Niższe składki na ubezpieczenia społeczne będą miały wpływ między innymi na wysokość przysługujących ci świadczeń z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego, zasiłku opiekuńczego, zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego).

Przedsiębiorcy, którzy opłacają preferencyjne składki ZUS nie muszą opłacać składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Składki na te fundusze są ustalane od kwoty równej w okresie miesiąca minimalnemu wynagrodzeniu. Ponieważ podstawa wymiaru składki wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia brutto, składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy nie są ustalane.

Przykładowe wyliczenie składek od preferencyjnej podstawy:

2024	styczeń- czerwiec (zł)	lipiec - grudzień (zł)
Podstawa wymiaru składki (30% minimalnego wynagrodzenia brutto)	1272,60	1290
Składka emerytalna (19,52%)	248,41	251,81
Składka rentowa (8,00%)	101,81	103,20
Składka chorobowa (dobrowolna) (2,45%)	31,18	31,61
Składka wypadkowa od 1.04.2021 (1,67%)	21,25	21,54
Razem (bez składki zdrowotnej)	402,65	408,16

* W tabeli kwota składki jest wyliczona dla stopy procentowej równej 1,67. Taką składkę wypadkową opłacają firmy, które zgłosiły w poprzednim roku kalendarzowym do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie (miesięcznie) nie więcej niż 9 osób.

Pamiętaj! Do powyższych kwot musisz doliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Przeczytaj więcej o obniżonych składkach od preferencyjnej podstawy.

Mały ZUS Plus

Mały ZUS Plus to niższe, proporcjonalne do dochodu, składki na ubezpieczenia społeczne dla najmniejszych przedsiębiorców.

Z rozwiązania mogą korzystać osoby, których przychód w 2023 roku z pozarolniczej działalności gospodarczej przez cały ubiegły rok nie przekroczył 120 tys. zł.

Żeby móc skorzystać z Małego ZUS Plus musisz też prowadzić działalność gospodarczą w poprzednim roku kalendarzowym przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych.

Przy Małym ZUS Plus podstawa wymiaru składek:

• nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia i
• nie może być wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Oblicz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na mniejszą skalę.

Przeczytaj:

• „Mały ZUS plus” opłacanie niższych składek na ubezpieczenia społeczne od 1 lutego 2021 r. Pytania i odpowiedzi
• więcej o Małym ZUS Plus.

Wakacje składkowe

Od 1 listopada 2024 roku mikroprzedsiębiorcy mogą skorzystać z wakacji składkowych. Jest to zwolnienie z opłacania składek ZUS przez jeden, dowolnie wybrany miesiąc w roku kalendarzowym.

Kto może skorzystać z wakacji składkowych

Wakacje składkowe to zwolnienie skierowane do:

• osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą z wyłączeniem tych, które korzystają z ulgi na start
• wspólników spółki cywilnej.

Możesz skorzystać z wakacji składkowych, jeśli:

• w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o zwolnienie:
  • podlegałeś dobrowolnie lub obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej
  • ubezpieczałeś (w ubezpieczeniu emerytalnym, rentowych i wypadkowym lub zdrowotnym) nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych (w tym siebie)
• w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o zwolnienie osiągnąłeś roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro lub nie osiągnąłeś żadnego przychodu z działalności gospodarczej w ostatnich 2 latach kalendarzowych
• w okresie od początku roku kalendarzowego do dnia złożenia tego wniosku i w poprzednim roku kalendarzowym nie wykonywałeś pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy.

Byłym pracodawcą jest podmiot, na rzecz którego – w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym – wykonywałeś czynności (w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy) wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Przykład

Pan Jan założył działalność gospodarczą w 2023 roku. W tym samym roku był pracownikiem Spółki X, a następnie w 2023 roku i na początku 2024 roku wykonywał działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy. Zakres wykonywanych czynności pokrywał się z jego poprzednimi obowiązkami. Pan Jan nie będzie mógł skorzystać w 2024 roku z wakacji składkowych.

Przykład

Pan Jan prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Z tytułu tej działalności podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, ponieważ jednocześnie jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze.

Z tytułu umowy o pracę osiąga miesięczne wynagrodzenie wyższe niż minimalne wynagrodzenie w danym roku.

W takiej sytuacji brak jest obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, co oznacza, że Pan Jan nie może skorzystać z wakacji składkowych.

Uwaga! Zwolnienie w ramach wakacji składkowych stanowi pomoc de minimis. Przedsiębiorca może otrzymać maksymalnie 300 tys. zł takiej pomocy w ciągu trzech lat. To oznacza, że nie możesz skorzystać z wakacji składkowych, jeśli wyczerpałeś ten limit.

Których składek dotyczą wakacje składkowe

Za czas wakacji składkowych nie musisz płacić składek na:

• własne ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe (jeżeli wcześniej zostało zadeklarowane jego opłacanie)
• Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Uwaga! Za miesiąc, w którym będziesz korzystał z wakacji składkowych, zapłać składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Ta składka nie jest objęta zwolnieniem.

W przypadku ubezpieczenia chorobowego – ze względu na jego dobrowolność – możesz skorzystać ze zwolnienia, jeśli podlegałeś temu ubezpieczeniu w miesiącu złożenia wniosku, a także w miesiącu go poprzedzającym.

Jak skorzystać z wakacji składkowych

Możesz skorzystać z wakacji składkowych przez jeden miesiąc w każdym roku kalendarzowym.

W 2024 roku miesiącem wolnym od składek na ZUS może być tylko grudzień – ponieważ rozwiązanie zacznie obowiązywać w listopadzie 2024 roku.

Zwolnienie jest przyznawane przez ZUS na twój wniosek. Możesz go złożyć tylko elektronicznie, na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.

Wniosek musi wpłynąć do ZUS w miesiącu poprzedzającym miesiąc kalendarzowy, który ma być objęty zwolnieniem. Jeśli chcesz skorzystać ze zwolnienia za grudzień 2024 roku, musisz złożyć wniosek do ZUS w listopadzie. O przyznaniu zwolnienia bądź odmowie dowiesz się przez PUE ZUS.

Jeśli zdecydujesz się na wakacje składkowe, nie musisz zawieszać działalności. Możesz nadal prowadzić działalność, w tym między innymi uzyskiwać przychody, wystawiać faktury.

Skorzystanie z wakacji składkowych nie będzie miało wpływu na twoje uprawnienia do skorzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych. W okresie zwolnienia, składki na twoje konto będą finansowane z budżetu państwa.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z opłacenia składek będzie stanowiła najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru składek.

Jakie składki przedsiębiorca płaci za pracownika

Jeśli zatrudniasz pracowników, musisz płacić za nich składki na:

• ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe
• ubezpieczenie zdrowotne
• Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Solidarnościowy (FS)
• Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP)
• Fundusz Emerytur Pomostowych – jeśli zatrudniasz pracowników, którzy urodzili się po 31 grudnia 1948 r., pracują w szczególnych warunkach lub wykonują prace o szczególnym charakterze.

Składki należne za pracownika, określone jako procent podstawy wymiaru, wynoszą:

• na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% podstawy
• na ubezpieczenia rentowe – 8,00% podstawy
• na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% podstawy
• na ubezpieczenie wypadkowe – stopa procentowa jest zróżnicowana i zależy od liczby osób ubezpieczonych oraz branży, w której działa firma.

Stopa składki na ubezpieczenie wypadkowe wynosi od 0,67 do 3,33 % podstawy wymiaru na ubezpieczenie wypadkowe.

Składka na ubezpieczenie wypadkowe dla firmy zatrudniającej do 9 osób wynosi 1,67%.

W pozostałych przypadkach wysokość składki jest ustalana na podstawie określenia grupy ryzyka – zobacz, jak ustalać wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Składka zdrowotna wynosi 9% wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (jest to inna podstawa niż w przypadku ubezpieczeń społecznych).

Przeczytaj, co jest podstawą wymiaru składek pracownika.

Nie musisz opłacać składek na Fundusz Pacy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jeśli:

• prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą i zatrudniasz osoby wyłącznie na umowę-zlecenie
• pracownik zarabia mniej niż minimalne wynagrodzenie
• pracownik jest kobietą, która ukończyła 55. rok życia, lub mężczyzną, który ukończył 60 lat, niezależnie od uzyskiwanego przez nich dochodu
• pracownik powraca po urlopie macierzyńskim lub wychowawczym – w takim przypadku pracodawcy przysługuje zwolnienie z opłacania FP, FS i FGŚP na okres 36 miesięcy
• pracownik ukończył 50. rok życia i jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, a przed zatrudnieniem był zarejestrowany jako bezrobotny przez okres dłuższy niż 30 dni – w takim przypadku pracodawcy przysługuje zwolnienie z opłacania FP, FS i FGŚP na okres 12 miesięcy
• zatrudniasz bezrobotnych, skierowanych do pracy z urzędu pracy, którzy w dniu zatrudnienia nie ukończyli 30. roku życia – w takim przypadku pracodawcy przysługuje zwolnienie z opłacania FP, FS i FGŚP na okres 12 miesięcy, liczonych od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę.

Ważne! Współpracując z jakąś osobą na podstawie umowy-zlecenia, ponosisz takie same koszty jak przy umowie o pracę, chyba że ten pracownik jest objęty ubezpieczeniem społecznym z innych tytułów w innym przedsiębiorstwie.

Przeczytaj, ile kosztuje zatrudnienie pracownika na umowę-zlecenie.

Co jest podstawą wymiaru składek pracownika

Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika, czyli kwotą, od której oblicza się procentowo wysokość składki, jest wynagrodzenie brutto wraz ze wszystkimi dodatkami pieniężnymi.

Do podstawy wymiaru składek nie wlicza się między innymi wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego.

Jeżeli wynagrodzenie jest określone inaczej niż kwotowo, na przykład prowizyjnie, według stawki godzinowej, akordowej, to podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia.

Uwaga! Przy opłacaniu składek na ZUS obowiązuje limit 30-krotności. Oznacza to, że roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.

W 2024 roku maksymalna kwota podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może przekroczyć 234 720 zł.

Powyższy limit dotyczy wyłączenie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Nie dotyczy:

• pozostałych ubezpieczeń społecznych – wypadkowego i chorobowego
• ubezpieczenia zdrowotnego
• składek na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Społecznych.

Uwaga! Limit 30-krotności nie obowiązuje w przypadku składki na ubezpieczenie zdrowotne pracownika.

Przeczytaj, jak ustalać podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za pracowników.

Ile do ZUS płaci pracodawca, a ile pracownik – przykład rozliczenia

Składki na ubezpieczenia społeczne są finansowane albo przez pracownika i pracodawcę, albo przez samego pracownika, albo przez samego pracodawcę.

Zobacz, jakie są zasady podziału finansowania składek w 2024 roku.

Rodzaj składki	Finansowana przez pracownika	Finansowana przez pracodawcę	Razem
Emerytalna	9,76%	9,76%	19,52%
Rentowa	1,50%	6,50%	8%
Zdrowotna	9%	-	9%
Chorobowa	2,45%	-	2,45%
Wypadkowa	-	od 0,67% do 3,33%	od 0,67% do 3,33%
Fundusz Pracy	-	2,45%	2,45%
FGŚP	-	0,10%	0,10%

Pamiętaj! Jeżeli twój pracownik jest na urlopie wychowawczym albo pobiera zasiłek macierzyński, to składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne finansuje w całości budżet państwa. Nadal jesteś zobowiązany do naliczania tych składek, mimo iż nie jesteś ich płatnikiem.

Sprawdź, jaka będzie wysokość składki opłaconej przez pracodawcę i pracownika, który zarabia na umowę o pracę 4242 zł brutto.

Obciążenia z tytułu składek finansowane przez pracownika		[zł]
Część składki emerytalnej finansowanej przez pracownika	9,76% x 4242	414,02
Część składki rentowej finansowanej przez pracownika	1,5% x 4242	63,63
Składka na ubezpieczenie chorobowe finansowana przez pracownika	2,45% x 4242	103,93
Podstawa wynagrodzenia do podatku dochodowego i wyliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne	poz. 1 - poz.2 - poz.3 - poz.4	3 660,42
Składka na ubezpieczenie zdrowotne płacona przez pracownika (pobierana przez pracodawcę)	9% x 3 660,42	329,44

Obciążenia z tytułu składek finansowane przez pracodawcę		[zł]
Część składki emerytalnej finansowanej przez pracodawcę	9,76% x 4242	414,02
Część składki rentowej finansowanej przez pracodawcę	6,50% x 4242	275,73
Składka na ubezpieczenie wypadkowe finansowana przez pracodawcę	1,67% x 4242	70,84
Składka na Fundusz Pracy finansowana przez pracodawcę	2,45% x 4242	103,93
Składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych finansowana przez pracodawcę	0,10% x 4242	4,24

Ważne! Jeśli w ramach postępowania o ustalenie istnienia stosunku pracy lub ustalenie warunków zatrudnienia dojdzie do stwierdzenia, że zatrudniasz pracowników bez zgłoszenia ich do systemu ubezpieczeń społecznych albo dokonałeś zgłoszenia pracownika z zaniżoną podstawą wymiaru składek, wyłącznie twoim obowiązkiem będzie je opłacić lub wyrównać ze środków własnych.