Ulgi dla firm, które wdrażają innowacje

Ulga na prototyp

Ulga na prototyp dotyczy uruchomienia produkcji próbnej i wprowadzenia na rynek nowego produktu. Wspiera koszty poniesione na etapie testowania nowego produktu, przed rozpoczęciem produkcji na masową skalę i przed sprzedażą.

Ulga jest dla firm, które opracowują nowe produkty – dotąd nieoferowane na rynku.

Ulgę będzie można zastosować nie tylko w najbardziej zaawansowanych innowacjach (na przykład konstrukcja elektrycznego samochodu). Wystarczy, że produkt będzie nowością w skali firmy i że dzięki niemu przedsiębiorca rozwinie swoją ofertę i zdobędzie nowe rynki zbytu.

Nowy produkt to produkt, który powstał w wyniku prac badawczo-rozwojowych (prac B R) prowadzonych przez przedsiębiorcę.

Produkcja próbna nowego produktu to etap rozruchu technologicznego produkcji, niewymagający dalszych prac projektowo-konstrukcyjnych lub inżynieryjnych. W trakcie produkcji próbnej można wykonać próby i testy przed produkcją na masową skalę. Obejmuje okres od momentu poniesienia pierwszego kosztu związanego z tym etapem do momentu rozpoczęcia masowej produkcji nowego produktu.

Wprowadzenie na rynek nowego produktu obejmuje przygotowanie dokumentacji niezbędnej do uzyskania przez produkt certyfikatów i zezwoleń potrzebnych, żeby zacząć go sprzedawać.

Z ulgi na prototyp mogą skorzystać przedsiębiorcy, niezależnie od ich wielkości, opodatkowani:

• według skali podatkowej (PIT-36)
• podatkiem liniowym (PIT-36L)
• podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT-8).

Ulga uprawnia do odliczenia od podstawy opodatkowania 30% kosztów związanych z próbną produkcją oraz wprowadzeniem na rynek nowego produktu. Wysokość odliczenia nie może jednak w danym roku podatkowym przekroczyć 10% dochodu.

Koszty produkcji próbnej nowego produktu to:

• cena nabycia lub koszt wytworzenia fabrycznie nowych środków trwałych niezbędnych do uruchomienia produkcji próbnej nowego produktu, zaliczonych do grup 3–6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (między innymi wszelkiego rodzaju maszyny i urządzenia)
• wydatki na ulepszenie, poniesione w celu dostosowania środka trwałego zaliczonego do grup 3–6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych do uruchomienia produkcji próbnej nowego produktu
• koszty nabycia materiałów i surowców nabytych wyłącznie w celu produkcji próbnej nowego produktu.

Koszty wprowadzenia na rynek nowego produktu to:

• koszty badań, ekspertyz
• wydatki na przygotowanie dokumentacji niezbędnej do uzyskania: certyfikatu, homologacji, znaku CE, znaku bezpieczeństwa
• koszty uzyskania lub utrzymania zezwolenia na obrót lub innych obowiązkowych dokumentów lub oznakowań – związanych z dopuszczeniem do obrotu lub użytkowania
• koszty badań cyklu życia produktu
• wydatki na system weryfikacji technologii środowiskowych.

Przedsiębiorca odlicza ulgę w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniósł koszty produkcji próbnej nowego produktu lub koszty wprowadzenia na rynek nowego produktu.

Przedsiębiorca może odliczyć ulgę odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części w zeznaniach za kolejnych 6 lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia, jeżeli:

• poniósł w tym roku stratę albo
• wielkość jego dochodu jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń.

Ulga na robotyzację

Ulga na robotyzację jest skierowana do firm, które chcą zastosować roboty przemysłowe, żeby usprawnić produkcję. Ma pomagać firmom w zwiększaniu produktywności i konkurencyjności na rynkach krajowym i międzynarodowym.

Ulga uprawnia do odliczenia od podstawy opodatkowania 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w danym roku na robotyzację. Kwota odliczenia nie może jednak przekroczyć dochodu uzyskanego przez przedsiębiorcę w tym roku.

Ulgę będzie można zastosować do kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację w latach 2022–2026, czyli po raz pierwszy w rozliczeniu za rok 2022.

Z ulgi na robotyzację mogą skorzystać przedsiębiorcy niezależnie od ich wielkości, opodatkowani:

• według skali podatkowej (PIT-36)
• podatkiem liniowym (PIT-36L)
• podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT-8).

Robot przemysłowy to maszyna:

• automatycznie sterowana i programowalna
• wielozadaniowa
• stacjonarna lub mobilna, o co najmniej 3 stopniach swobody
• posiadająca właściwości manipulacyjne bądź lokomocyjne dla zastosowań przemysłowych
• spełniająca łącznie następujące warunki:
  • wymienia dane w formie cyfrowej z urządzeniami sterującymi i diagnostycznymi lub monitorującymi w celu zdalnego: sterowania, programowania, monitorowania lub diagnozowania
  • jest połączona z systemami teleinformatycznymi, usprawniającymi procesy produkcyjne podatnika, w szczególności z systemami zarządzania produkcją, planowania lub projektowania produktów
  • jest monitorowana za pomocą czujników, kamer lub innych podobnych urządzeń
  • jest zintegrowana z innymi maszynami w cyklu produkcyjnym podatnika.

Maszynami i urządzeniami peryferyjnymi do robotów przemysłowych są w szczególności:

• jednostki liniowe zwiększające swobodę ruchu
• pozycjonery jedno- i wieloosiowe
• tory jezdne
• słupowysięgniki
• obrotniki
• nastawniki
• stacje czyszczące
• stacje automatycznego ładowania
• stacje załadowcze lub odbiorcze
• złącza kolizyjne
• efektory końcowe do interakcji robota z otoczeniem, służące do:
  • nakładania powłok, malowania, lakierowania, dozowania, klejenia, uszczelniania, spawania, cięcia, w tym cięcia laserowego, zaginania, gratowania, śrutowania, piaskowania, szlifowania, polerowania, czyszczenia, szczotkowania, drasowania, wykańczania powierzchni, murowania, odlewania ciśnieniowego, lutowania, zgrzewania, klinczowania, wiercenia, handlingu, w tym manipulacji, przenoszenia i montażu, ładowania i rozładowania, pakowania, gwożdżenia, paletyzacji i depaletyzacji, sortowania, mieszania, testowania i wykonywania pomiarów
  • obsługi maszyn: frezarek, wtryskarek, giętarek, robodrilli, wiertarek, tokarek, wrzecion, zginarek i zawijarek, wycinarek, walcarek, przecinarek, szlifierek, wytaczarek, ciągarek, drukarek, pras i wyoblarek.

Koszty uzyskania przychodów poniesione na robotyzację to:

• koszty nabycia fabrycznie nowych:

  • robotów przemysłowych
  • maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych, funkcjonalnie z nimi związanych
  • maszyn, urządzeń oraz innych rzeczy, funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi: czujników, sterowników, przekaźników, zamków bezpieczeństwa, barier fizycznych (ogrodzenia, osłony), optoelektronicznych urządzeń ochronnych (kurtyny świetlne, skanery obszarowe)
  • maszyn, urządzeń lub systemów służących do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania lub serwisowania robotów przemysłowych (czujników i kamer)
  • urządzeń do interakcji pomiędzy człowiekiem a maszyną do robotów przemysłowych
• koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych, niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów przemysłowych oraz wyżej wymienionych środków trwałych
• koszty nabycia usług szkoleniowych dotyczących robotów przemysłowych oraz wyżej wymienionych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych
• opłaty leasingowe od robotów przemysłowych oraz wyżej wymienionych środków trwałych, jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi własność tych środków trwałych na korzystającego.

Przedsiębiorca odlicza ulgę w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniósł koszty uzyskania przychodów poniesione na robotyzację. Żeby skorzystać z ulgi należy złożyć wykaz poniesionych kosztów podlegających odliczeniu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie złożenia zeznania podatkowego.

Odliczeniu podlegają wydatki, które nie zostały zwrócone przedsiębiorcy w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania.

Ulgę można rozliczyć w kolejnych 6 latach podatkowych, w którym przedsiębiorca skorzystał lub miał prawo skorzystać z ulgi, jeżeli w danym roku podatkowym:

• przedsiębiorca poniósł stratę albo
• dochód jest niższy od kwoty przysługującego odliczenia.

Uwaga: Od 1 lutego 2023 roku odliczeniu w ramach ulgi na robotyzację nie podlegają wydatki dotyczące działań lub aktywów, które powodują znaczną emisję gazów cieplarnianych. Przykładowo ulgą na robotyzację nie będą mogły zostać objęte wydatki związane z działalnością górniczą polegającą na wydobywaniu lub magazynowaniu paliw kopalnych oraz składowisk i spalarni odpadów.

Ulga na wsparcie innowacyjnych pracowników

Jeśli w danym roku przedsiębiorca w zeznaniu rocznym nie odliczył od swojego dochodu kwot ulgi na działalność badawczo-rozwojową (ulga B R), ponieważ:

• w danym roku podatkowym poniósł stratę albo
• wysokość przysługującej mu ulgi przekraczała wysokość osiągniętego dochodu,

to ma możliwość odliczenia kwoty tej ulgi od zaliczek na podatek odprowadzanych od wynagrodzeń pracowników. Jest to ulga na wsparcie innowacyjnych pracowników.

Z ulgi na wsparcie innowacyjnych pracowników mogą skorzystać przedsiębiorcy opodatkowani:

• według skali podatkowej (PIT-36)
• podatkiem liniowym (PIT-36L)
• podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT-8).

Ulga dotyczy przychodów pracowników, których czas pracy przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej wynosi co najmniej 50% ogólnego czasu pracy. Przedsiębiorcy korzystający z ulgi muszą prowadzić dodatkową ewidencję czasu pracy dla potrzeb działalności B+R.

Pracownicy mogą być zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy dzieło lub z tytułu praw autorskich.

Wysokość odliczenia wynosi:

• iloczyn stawki podatkowej 17% oraz kwoty niedoliczonej ulgi B+R dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych (PIT-36)
• iloczyn stawki podatkowej 19% oraz kwoty nieodliczonej ulgi B+R dla przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym (PIT-36L)
• iloczyn stawki podatku CIT oraz kwoty nieodliczonej ulgi B+R dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych (CIT-8).

Przykład

Przedsiębiorca opodatkowany podatkiem liniowym w danym roku podatkowym poniósł stratę i nie odliczył 4000 zł ulgi na działalność B+R. W zeznaniu podatkowym za ten rok może wykazać ulgę do odliczenia od zaliczek od wynagrodzeń innowacyjnych pracowników w kwocie 760 zł.

Przedsiębiorca może odliczyć ulgę na innowacyjnych pracowników począwszy od następnego miesiąca po miesiącu, w którym złożył swoje zeznanie podatkowe. Odliczenie stosuje do końca roku podatkowego, w którym złożył zeznanie z wykazaną kwotą ulgi na innowacyjnych pracowników.

Przykład

Podatnik, który złożył zeznanie podatkowe za rok 2022 w kwietniu 2023 roku, może rozliczać ulgę (pomniejszyć zaliczki na podatek za innowacyjnych pracowników) w kolejnych miesiącach: od maja do grudnia 2023 roku.

Ulgi nie mogą stosować podatnicy, którzy korzystają z prawa do zwrotu gotówkowego uregulowanego w uldze B+R.

W przypadku utraty prawa do ulgi przedsiębiorca musi zwrócić jej wartość. Może tak się stać, jeśli błędnie ją zastosował (na przykład skorzystał ze zwrotu gotówkowego z tytułu ulgi B R, a następnie skorzystał z ulgi na wsparcie innowacyjnych pracowników).

Łączne stosowanie ulg B+R i IP-Box oraz rozszerzenie ulgi B+R

Od 2022 roku przedsiębiorca, który komercjalizuje wyniki prac badawczo-rozwojowych i osiąga z nich dochody kwalifikowane (w rozumieniu przepisów o IP Box) oraz ponosi koszty kwalifikowane do ulgi B+R, będzie mógł stosować obie ulgi jednocześnie.

Komercjalizacja wyników prac B+R to takie wykorzystanie tych wyników, żeby osiągnąć korzyści finansowe. Może to być na przykład sprzedaż wyników B+R, uruchomienie produkcji produktów opartych na danym prawie ochronnym, czy udzielenie licencji.

Z ulg B+R i IP Box mogą skorzystać przedsiębiorcy opodatkowani:

• według skali podatkowej (PIT-36)
• podatkiem liniowym (PIT-36L)
• podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT-8).

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B R) polega na możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania wydatków związanych z prowadzeniem prac badawczo - rozwojowych.

Odliczeniu podlegają koszty związane z działalnością badawczo-rozwojową wskazane w ustawie o PIT albo ustawie o CIT. Wysokość odliczenia zależy od wielkości przedsiębiorstwa oraz od tego, czy firma ma status centrum badawczo-rozwojowego.

Ulga IP Box polega na preferencyjnym opodatkowaniu dochodów z komercjalizacji praw własności intelektualnej, które podlegają ochronie prawnej (na przykład patent, autorskie prawo do programu komputerowego) i zostały wytworzone, rozwinięte lub ulepszone w ramach działalności B+R przedsiębiorcy.

Przeczytaj, jak odliczać koszty poniesione na działalność badawczo-rozwojową – wyjaśnienia Ministerstwa Finansów.

Dodatkowo w przypadku ulgi B+R od 2022 roku kwota przysługującego odliczenia kosztów kwalifikowanych zwiększyła się do 200% dla:

• podatników mających status centrum badawczo-rozwojowego, będących mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami
• podatników mających status centrum badawczo-rozwojowego, będących dużymi przedsiębiorcami (z wyjątkiem kosztów związanych z ochroną patentową)
• wszystkich podatników w przypadku kosztów kwalifikowanych związanych z wynagrodzeniami pracowników zatrudnionych do działalności badawczo-rozwojowej.