KRUS i działalność gospodarcza

Kiedy rolnik prowadzący firmę ma prawo do ubezpieczenia w KRUS

Jesteś rolnikiem i chcesz założyć firmę albo nawiązać współpracę przy jej prowadzeniu (jako osoba współpracująca z przedsiębiorcą)? Możesz zachować prawo do ubezpieczenia KRUS, jeśli spełnisz kilka warunków:

• nieprzerwanie, z mocy ustawy (czyli obowiązkowo), przez co najmniej 3 lata podlegałeś ubezpieczeniu w KRUS w pełnym zakresie i jednocześnie nadal prowadzisz działalność rolniczą albo stale pracujesz w gospodarstwie rolnym obejmującym obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny w rozumieniu przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników
• złożysz oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia w KRUS w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej lub współpracy przy tej działalności.
• nie jesteś pracownikiem i nie pozostajesz w stosunku służbowym (chodzi o - na przykład - pracę w służbach mundurowych)
• nie masz ustalonego prawa do emerytury lub renty (czyli nie wydano decyzji o przyznaniu emerytury lub renty) albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych
• kwota należnego podatku od przychodów z twojej działalności gospodarczej za poprzedni rok podatkowy (jeśli prowadziłeś działalność) nie przekracza kwoty granicznej.

Kwota graniczna podlega corocznej waloryzacji i jest ogłaszana w formie obwieszczenia ministra rolnictwa i publikowana w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski".

Sprawdź aktualną wysokość kwoty granicznej na stronie KRUS.

Obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS podlegają:

• rolnicy, których gospodarstwo obejmuje obszar powyżej 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych lub dział specjalny produkcji rolnej określony w załączniku do ustawy oraz

• ich domownicy,

  o ile nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.

Oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników w KRUS możesz złożyć na wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Złożenie wniosku w tej formie jest traktowane jak złożenie oświadczenia w KRUS

Ważne! Według przepisów o KRUS, za rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej uznaje się także:

• wznowienie wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej, którą okresowo zawieszono
• zmianę rodzaju lub przedmiotu wykonywanej działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD).

Oznacza to, że jeśli wznawiasz działalność albo zmieniasz PKD (i wskażesz to we wniosku o wpis lub zmianę wpisu do CEIDG), to musisz złożyć oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników i oświadczenie, że w poprzednim roku podatkowym nie została przekroczona kwota graniczna podatku dochodowego.

Przeczytaj:

• jak złożyć wniosek o wpis do CEIDG
• jak złożyć wniosek o zmianę wpisu w CEIDG
• jak złożyć oświadczenie rolnika (domownika) o nieprzekroczeniu kwoty granicznej podatku dochodowego od przychodów z działalności gospodarczej.

Sprawdź stronę eKRUS - system informatyczny Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Jakie są składki KRUS na działalności

Rolnik lub domownik prowadzący firmę ma obowiązek opłacać:

• miesięczną składkę podstawową na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w podwójnym wymiarze
• składkę na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w pojedynczej wysokości, tak samo jak za pozostałych ubezpieczonych, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej.

Składki na to ubezpieczenie opłacasz kwartalnie. Termin ich płatności przypada na ostatni dzień pierwszego miesiąca danego kwartału, czyli:

• 31 stycznia za I kwartał
• 30 kwietnia za II kwartał
• 31 lipca za III kwartał
• 31 października za IV kwartał.

Sprawdź:

• aktualną wysokość składek KRUS
• zasady obliczania składek KRUS.

Jakie obowiązki ma przedsiębiorca ubezpieczony w KRUS

Jeśli jesteś rolnikiem lub domownikiem polegającym ubezpieczeniu rolniczemu, a jednocześnie prowadzisz działalność gospodarczą lub współpracujesz przy jej prowadzeniu, po rozliczeniu roku podatkowego, do 31 maja każdego roku, masz obowiązek złożyć w KRUS zaświadczenie naczelnika właściwego urzędu skarbowego lub oświadczenie, że kwota należnego podatku dochodowego od przychodów z działalności gospodarczej za poprzedni rok podatkowy nie przekroczyła rocznej kwoty granicznej.

Zaświadczenie lub oświadczenie możesz złożyć w KRUS albo w CEIDG, jeśli twoja firma jest zarejestrowana w CEIDG.

Pamiętaj o załatwieniu wszystkich formalności, pozwalających na pozostanie w KRUS. Jeśli ich nie dopilnujesz, albo nie zachowasz właściwych terminów, możesz zostać pozbawiony prawa do ubezpieczeń rolniczych. Twoim obowiązkiem jest wtedy rejestracja do ubezpieczeń w ZUS.

Przeczytaj, jak złożyć oświadczenie rolnika (domownika) o nieprzekroczeniu kwoty granicznej podatku dochodowego od przychodów z działalności gospodarczej.

Kiedy nie można zostać w KRUS

Nie będziesz mógł pozostać ubezpieczony w KRUS jeżeli:

• zostaniesz wspólnikiem osobowych spółek prawa handlowego: spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej oraz jednoosobowej spółki z o.o.
• prowadzisz działalność wykonywaną osobiście, będącą wolnym zawodem.

Za wolne zawody KRUS uznaje pozarolniczą działalność gospodarczą wymienioną w przepisach ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Dotyczy to tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, biegłych rewidentów, księgowych, agentów ubezpieczeniowych, agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające, brokerów reasekuracyjnych, brokerów ubezpieczeniowych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych, rzeczników patentowych), jeżeli działalność ta:

• jest jedyną wykonywaną działalnością
• osoba wykonująca taką działalność nie zatrudnia w jakiejkolwiek formie innych osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu
• jest opodatkowana na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Osobiste wykonywanie działalności oznacza, że nie zatrudniasz osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

Na przykład księgowy prowadzący działalność gospodarczą nie spełnia warunków do podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS , gdy jego działalność jest opodatkowana na podstawie przepisów ustawy o ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne i nie zatrudnia on innych księgowych.

Przeczytaj więcej o prawie do ubezpieczenia społecznego rolników.

Kim jest osoba współpracująca

Prawo do pozostania w KRUS mają osoby, które nawiążą współpracę przy prowadzeniu działalności jako osoba współpracująca z przedsiębiorcą.

Za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się:

• małżonka
• dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione
• rodziców
• macochę i ojczyma oraz
• osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności.

Ważne! Osobą współpracującą nie może być osoba, z którą została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Ustalając, czy osoby pozostają ze sobą we wspólnym gospodarstwie domowym bierze się pod uwagę:

• wspólny adres zameldowania (zamieszkania)
• prowadzenie wspólnego budżetu domowego
• współpracę w załatwianiu codziennych spraw życiowych.

Tym samym należy przyjąć, iż współpracujący to członkowie najbliższej rodziny, pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą prowadzącą działalność gospodarczą, przyczyniający się do prowadzenia działalności, działający na rzecz i w imieniu osoby prowadzącej działalność, zaangażowani w prowadzenie tej działalności.

Przy ustalaniu faktu współpracy bada się, czy stosunek łączący osobę prowadzącą działalność z osobą współpracującą ma cechy stosunku pracy, a zwłaszcza czy istnieje stosunek podporządkowania pomiędzy tymi osobami.

Pamiętaj! Jeżeli prowadzisz działalność rolniczą i zatrudniasz pomocników do pracy przy zbiorach na podstawie umowy o pomocy przy zbiorach, to musisz zgłosić ich do KRUS.

Przeczytaj, jak zgłosić pomocnika rolnika do ubezpieczenia w KRUS.

Zaświadczenie KRUS

Jeśli potrzebujesz zaświadczenia z KRUS o podleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników, wniosek możesz złożyć za pośrednictwem Biznes.gov.pl.

Sprawdź, jak uzyskać zaświadczenie z KRUS o podleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Jaka działalność nie stanowi działalności gospodarczej

Nie każda pozarolnicza aktywność rolnika stanowi działalność gospodarczą. Nie jest przedsiębiorcą rolnik, który wykonuje działalność w zakresie:

• leśnictwa
• rybactwa śródlądowego
• wynajmu pokoi
• sprzedaży domowych posiłków
• usług związanych z pobytem turystów
• sprzedaży produktów z gospodarstwa.