Pracownicze Plany Kapitałowe - PPK

Kto tworzy PPK

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to system oszczędzania dla osób zatrudnionych realizowany przy współpracy z pomiotami zatrudniającymi.

Pracownicze Plany Kapitałowe były wprowadzane przez przedsiębiorstwa od 2019 roku. Terminy wdrożenia PPK w firmach zależały od liczby zatrudnionych osób. Najwcześniej PPK pojawiły się w dużych przedsiębiorstwach, a od 2021 roku zaczęły funkcjonować w firmach zatrudniających mniej niż 20 osób.

Więcej informacji: PPK - Dla pracodawcy.

Podmioty zwolnione z umowy o zarządzanie PPK

Umowy o zarządzanie PPK z instytucją finansową nie musi zawierać:

• przedsiębiorca posiadający status mikroprzedsiębiorcy - w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców, któremu wszyscy pracownicy złożą deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK
• przedsiębiorca prowadzący Pracownicze Programy Emerytalne, do których przystąpiło co najmniej 25% osób zatrudnionych, pod warunkiem, że naliczają i odprowadzają składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia. Jeżeli przedsiębiorca zawiesił naliczanie i odprowadzanie składek do PPE na okres łącznie przekraczający 90 dni, musi zawrzeć umowę o zarządzanie PPK.

Dla kogo jest PPK

PPK obejmowani są pełnoletni zatrudnieni pracujący na umowy, od których odprowadzane są obowiązkowe składki emerytalno-rentowe. Są to:

• pracownicy (osoby zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę)
• osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą
• członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych
• osoby fizyczne - wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług
• członkowie rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tych funkcji
• osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Osoby w wieku poniżej 55 lat trafiają do PPK „z automatu”, chyba że z tej możliwości zrezygnują – muszą podpisać i przekazać podmiotowi zatrudniającemu specjalną deklarację.

W przypadku osób, które ukończyły 55. rok życia i nie ukończyły 70. roku życia, umowy o prowadzenie PPK zawiera się wyłącznie na ich wniosek. Podmiot zatrudniający jest obowiązany do poinformowania takiej osoby zatrudnionej o możliwości złożenia wniosku.

Osoba zatrudniona może zrezygnować z odprowadzania składek na PPK. Może też zmienić zdanie i do systemu wrócić.

Pamiętaj! Jeśli zatrudniasz przynajmniej jedną osobę, będziesz mieć obowiązek zawarcia dwóch umów:

• umowy o zarządzanie PPK z instytucją finansową
• umowy o prowadzenie PPK – w imieniu i na rzecz zatrudnionego.

Umowa o zarządzanie PPK

Umowę o zarządzanie PPK zawierasz z instytucją finansową. Instytucję możesz wybrać z listy, którą znajdziesz na oficjalnym portalu poświęconym PPK. Umowa musi mieć postać elektroniczną pozwalającą na utrwalenie jej treści na trwałym nośniku, na przykład na USB, płycie CD lub w pliku PDF przekazanym mailem.

Wyboru instytucji finansowej dokonujesz w porozumieniu z działającą u ciebie zakładową organizacją związkową. A jeśli takiej nie ma, to w porozumieniu z reprezentacją osób zatrudnionych, która została wyłoniona w tym celu.

Jeżeli na miesiąc przed upływem terminu, w którym musisz zawrzeć umowy o zarządzanie PPK, nie osiągniesz takiego porozumienia, to sam wybierasz instytucję finansową, z którą zawrzesz umowę o zarządzanie PPK. Musisz mieć przy tym na uwadze najlepiej rozumiany interes osób zatrudnionych.

Przepisy dotyczące PPK dają wskazówki, jak wybierać instytucję finansową.

W szczególności trzeba ocenić:

• proponowane warunki zarządzania środkami gromadzonymi w PPK
• efektywność w zarządzaniu aktywami
• doświadczenie w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi lub funduszami emerytalnymi.

Umowa o zarządzanie PPK nie może zawierać warunków mniej korzystnych niż warunki prezentowane przez instytucję finansową na portalu PPK w dniu zawarcia tej umowy.

Umowa o prowadzenie PPK

Twoim obowiązkiem jako firmy jest podpisanie umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz zatrudnianych przez ciebie osób zatrudnionych.

Taką umowę powinieneś zawrzeć nie wcześniej niż po upływie 14 dni zatrudnienia i nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 3 miesięcy zatrudnienia. Chyba że osoba zatrudniona zadeklaruje przed upływem tego terminu niedokonywanie wpłat do PPK, na podstawie deklaracji, złożonej w formie pisemnej albo przestanie być osobą zatrudnioną.

Do okresu zatrudnienia wliczasz wcześniejsze okresy zatrudnienia tego pracownika w twojej firmie (z poprzednich 12 miesięcy).

Finansowanie PPK

Oszczędności w ramach PPK tworzone są wspólnie przez osoby zatrudnione, firmy oraz państwo. Pracownicy i pracodawcy finansują kwoty podstawowe (odpowiednio 2% wynagrodzenia w przypadku osoby zatrudnionej i 1,5 % dla podmiotu zatrudniającego).

Mogą też wpłacać kwoty dodatkowe. Podmiot zatrudniający może zadeklarować w umowie o zarządzanie PPK dokonywanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5% wynagrodzenia. Uczestnik PPK może zadeklarować wpłatę dodatkową w wysokości do 2% wynagrodzenia.

Wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK może na jego wniosek wynieść mniej niż 2% wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie tego uczestnika osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia.

Wpłaty na PPK, finansowane przez osobę zatrudnioną, potrącasz z jej wynagrodzenia po opodatkowaniu i oskładkowaniu. Kwoty, które w ramach PPK sfinansujesz jako pracodawca, nie są oskładkowane, ale są dla pracownika przychodem. Dlatego potrącasz od nich podatek z pensji pracownika.

Oprócz tego państwo dopłaci do planu 240 zł rocznie. W pierwszym roku pracownicy otrzymają także wpłatę powitalną w wysokości 250 zł.

Zarządzanie środkami z PPK

Pieniądze z PPK są gromadzone na kontach. Środkami zarządza wybrana przez ciebie instytucja finansowa. Nadzór nad PPK w zakresie zgodności z prawem oraz interesem uczestników systemu sprawować będzie Komisja Nadzoru Finansowego. Instytucje finansowe muszą spełniać określone wymogi, w tym wymóg doświadczenia, by zostały dopuszczone do zarządzania środkami gromadzonymi w PPK.

Środki gromadzone w PPK będą inwestowane w fundusze zdefiniowanej daty, których polityka inwestycyjna będzie się zmieniać wraz z wiekiem uczestnika PPK.

Kary dla pracodawców

Jeśli, jako pracodawca, nie dopełnisz obowiązku zawarcia umowy o PPK w ustalonym terminie, grozi ci grzywna w wysokości do 1,5% całego funduszu wynagrodzeń. Podobna kara jest przewidziana za nakłanianie zatrudnionych do rezygnacji z oszczędzania w PPK.

Karze grzywny w wysokości od 1 000 zł do 1 mln zł podlega pracodawca, który:

• nie zawrze umowy o prowadzenie PPK
• nie będzie dokonywać wpłat na PPK
• nie będzie prowadził stosownej dokumentacji
• będzie podawał nieprawdziwe dane w sprawie PPK.

Organem właściwym do kontroli pomiotów zatrudniających w zakresie wykonywania obowiązków wynikających z ustawy oraz ścigania wykroczeń jest Państwowa Inspekcja Pracy.

Autozapis w PPK

W PPK obowiązuje autozapis.

Jeśli pracownik w wieku 18-55 lat nie złoży ponownie pisemnej deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczego planu kapitałowego, pracodawca automatycznie zapisze go do PPK.

Pracodawca ma obowiązek ponawiać autozapis co 4 lata.

Pierwszy ponowny autozapis do PPK miał miejsce w 2023 roku, a kolejne nastąpią: w 2027 roku, w 2031 roku.

Przeczytaj więcej o autozapisie.

Potrzebujesz więcej informacji o PPK, szukaj ich na portalu mojeppk.pl