Jak odliczyć stratę w podatkach

Kiedy można odliczyć stratę

Jeśli w poprzednich latach poniosłeś stratę, czyli twoje przychody były niższe od poniesionych kosztów uzyskania przychodów, możesz ją odliczyć od dochodu uzyskanego w przyszłości. Odliczenie straty pozwoli ci zmniejszyć podatek do zapłaty.

Stratę możesz odliczyć od dochodu w ciągu pięciu kolejnych lat, po roku, w którym poniosłeś stratę. Strata z lat ubiegłych musi pomniejszać dochody uzyskane z tego samego źródła.

W przypadku podatników podatku CIT występują tylko dwa źródło przychodów opodatkowane CIT, czyli z zysków kapitałowych oraz tak zwane pozostałe.

Z kolei podatnicy podatku PIT mogą uzyskiwać przychody z różnych źródeł – ich katalog jest określony w artykule 10 ustawy o PIT. Są to na przykład przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, czy przychody z działalności wykonywanej osobiście.

Poszczególne przychody klasyfikowane są do poszczególnych źródeł przychodów. W konsekwencji dochód jest ustalany w ramach danego źródła przychodów - jeśli twoim źródłem przychodów jest działalność gospodarcza, to w nim rozliczasz przychody i koszty z działalności oraz ustalasz dochód/stratę z tego źródła. W ramach innych źródeł przychodu ustalasz analogicznie dochód/stratę właściwy dla innych źródeł.

Oznacza to też, że również stratę z danego źródła rozliczasz wyłącznie w danym źródle.

Stratę poniesioną w danym roku podatkowym możesz odliczyć:

• w najbliższych kolejno następujących po sobie pięciu latach podatkowych, z tym że kwota odliczenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% tej straty, albo
• w jednym z kolejno następujących po sobie pięciu latach podatkowych, przy czym kwota jednorazowo odliczona nie może przekroczyć 5 mln zł (nadwyżka ponad 5 mln podlega odliczeniu w pozostałych latach pięcioletniego okresu przy czym nie może być większa niż 50% kwoty poniesionej straty).

Z zastrzeżeniem powyższych warunków masz prawo wybrać, kiedy w ciągu tych pięciu lat odliczysz stratę i w jakiej wysokości.

Ważne! Jeśli nie masz w danym roku podatkowym dochodu, to w tym roku nie możesz odliczyć straty. W skrajnym przypadku, kiedy w kolejnych pięciu latach podatkowych, po roku w którym poniosłeś stratę, nie osiągniesz dochodu, w ogóle nie odliczysz strat.

Jak rozliczać stratę

Przykład

Pan Marcin poniósł w 2016 roku stratę w wysokości 5000 zł. Rozlicza ją w pięciu kolejnych latach podatkowych, czyli po 1000 zł za każdy rok podatkowy.

	2017	2018	2019	2020	2021
Dochód	1000	1100	1000	1300	2100
Kwota odliczenia straty	1000	1000	1000	1000	1000
Dochód do opodatkowania	0	100	0	300	1100
Kwota straty do rozliczenia w latach kolejnych	4000	3000	2000	1000	0

Przykład

Pani Wioletta poniosła stratę w 2016 roku w wysokości 5000 zł. Rozlicza ją w wybranych przez siebie dwóch latach podatkowych, z okresu pięciu kolejnych lat podatkowych – w wysokości 50% straty za każdy rok podatkowy, czyli po 2500 zł.

	2017	2018	2019	2020
Dochód	0	4000	2100	6700
Kwota odliczenia straty	0	2500	0	2500
Dochód do opodatkowania	0	1500	2100	4200
Kwota straty do rozliczenia w latach kolejnych	5000	2500	2500	0

Jednorazowe rozliczenie straty

Podatnicy podatku PIT i CIT, od 2019 roku, mają możliwość jednorazowego rozliczenia straty podatkowej do wysokości 5 mln zł.

Dopiero nadwyżka tej kwoty jest rozliczana na zasadach uwzględniających odliczenie maksymalnie 50% straty w jednym roku. To oznacza, że jeśli uzyskujesz dostatecznie wysokie dochody z tego samego źródła, z którego poniesiona była strata, a strata przekracza 5 mln zł – pełnego jej odliczenia dokonasz najszybciej w ciągu dwóch lat podatkowych.

Przykład

Firma pana Filipa poniosła w 2019 roku stratę w wysokości 6 mln zł. Pan Filip może odliczyć stratę w kolejnych latach. Ze względu na uzyskane dochody w latach 2020-2022 pan Filip rozlicza ją w trzech latach: w pierwszym roku maksymalną kwotę, czyli 5 mln zł, w kolejnych dwóch – po 500 tys. zł.

	2020	2021	2022
Dochód	10 mln	500 tys.	3 mln
Kwota odliczenia straty	5 mln	500 tys.	500 tys.
Dochód do opodatkowania	5 mln	0	2,5 mln
Kwota straty do rozliczenia w latach kolejnych	1 mln	500 tys.	0

Pan Filip mógłby szybciej rozliczyć stratę, czyli w ciągu dwóch lat, gdyby osiągnął w 2021 roku dochód w wysokości straty lub przekraczający wysokość straty pozostałej do rozliczenia (nadwyżki ponad 5 mln zł), tj. np. 2 mln zł. Wtedy pan Filip mógłby rozliczyć stratę z 2019 roku najszybciej w ciągu 2 lat w ten sposób, że w 2020 roku rozliczyłby 5 mln zł, a w 2021 roku kwotę nie przekraczającą 50% straty poniesionej, czyli 1 mln zł.

	2020	2021
Dochód	10 mln	2 mln
Kwota odliczenia straty	5 mln	1 mln
Dochód do opodatkowania	5 mln	1 mln
Kwota straty do rozliczenia w latach kolejnych	1 mln	0

Kiedy nie można odliczyć straty podatkowej

Podatnicy podatku PIT nie mogą odliczyć straty podatkowej w przypadku, gdy strata dotyczy:

• odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz innych rzeczy, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie
• odpłatnego zbycia walut wirtualnych
• niezrealizowanych zysków, o których mowa w art. 30da Ustawy o PIT, który reguluje tak zwany exit tax
• źródeł przychodów, z których dochody są wolne od podatku dochodowego, za wyjątkiem strat z odpłatnego zbycia akcji nabytych w ramach pierwszej oferty publicznej oraz strat związanych z przychodami uzyskiwanymi przez osoby prowadzące działalność gospodarczą, które korzystają z ulgi na powrót, ulgi dla rodzin posiadających co najmniej 4 dzieci oraz osób korzystających z ulgi dla pracujących seniorów.

Podatnicy podatku CIT nie mogą odliczyć straty podatkowej w przypadku, gdy strata dotyczy sprzedaży walut wirtualnych.

Jak rozliczyć stratę przy zmianie formy opodatkowania

Jeżeli jesteś podatnikiem podatku PIT i po zakończeniu roku podatkowego zmienisz formę opodatkowania na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, to stratę poniesioną z działalności opodatkowanej na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym, będziesz mógł odliczyć także od przychodów z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą w formie spółki osobowej opodatkowaną na zasadach ogólnych albo podatkiem liniowym i dodatkowo działalność opodatkowaną ryczałtem ewidencjonowanym, stratę poniesioną w spółce będziesz możesz odliczyć od przychodów opodatkowanych ryczałtem.

Jak rozliczyć stratę w ciągu roku

Aby odliczyć stratę za lata ubiegłe nie musisz czekać do momentu złożenia zeznania rocznego. Możesz odliczyć ją w trakcie roku podatkowego ustalając kwoty zaliczek na podatek dochodowy. Jeśli w rozliczeniu rocznym okaże się, że za cały rok poniosłeś jednak stratę, nie stracisz kwoty straty, którą „zaliczkowo" odliczyłeś w ciągu roku. Kwotę tę będziesz mógł odliczyć w kolejnych latach.

Jeśli zamkniesz lub zawiesisz firmę, a następnie ją otworzysz, to zachowujesz prawo do rozliczenia straty z ubiegłych poprzednich lat na takich samych zasadach, jakie miałbyś, gdybyś nie zamykał działalności.

Ważne! Pięcioletni okres na rozliczenie poniesionej straty uwzględnia okres, kiedy działalność była zawieszona lub zamknięta.

Jak rozliczyć wstecznie stratę w związku z epidemią COVID-19

Szczególne zasady odliczenia straty podatkowej wprowadzono w Tarczy Antykryzysowej.

Jeżeli z powodu epidemii COVID-19 poniosłeś w 2020 roku stratę z działalności gospodarczej, a przychody twojej firmy spadły w tym roku o co najmniej 50% w stosunku do przychodów uzyskanych w 2019 roku, masz prawo jednorazowo odliczyć poniesioną stratę z 2020 roku od dochodu uzyskanego w 2019 roku, nie więcej jednak niż 5 mln zł.

Podatnik podatku PIT, żeby odliczyć stratę od dochodu z 2019 roku musi złożyć korektę zeznania rocznego PIT-36 lub PIT-36L za rok 2019.

Możesz odliczyć stratę także od przychodów z działalności gospodarczej opodatkowanej w 2019 roku ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Przykład

Firma Pana Marcina w 2020 roku, w związku z epidemią COVID 19, ma stratę 200 000 zł. Może ją odliczyć wstecz, czyli od dochodu osiągniętego w 2019 roku.

	2019	2020
Przychód	1 000 000	400 000
Koszty	600 000	600 000
Dochód/Strata	400 000	200 000

Korekta zeznania za 2019 rok:

Przychód	1 000 000
Koszty	600 000
Dochód	400 000
Strata do odliczenia z 2020	200 000
Dochód do opodatkowania w 2019	200 000

Podatnik podatku CIT, żeby odliczyć stratę od dochodu z 2019 roku, musi złożyć korektę zeznania rocznego CIT-8 za rok 2019.

Pamiętaj! W zakresie jakim nie dokonasz odliczenia poniesionej w związku z COVID-19 straty w zeznaniu za rok 2019, w pozostałym zakresie możesz dokonać odliczenia na zasadach ogólnych przewidzianych dla strat podatkowych, czyli w ciągu kolejnych 5 lat podatkowych.