Rozliczanie VAT w imporcie towarów

Miejsce opodatkowania

Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług import towarów jest to przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego (spoza UE) na terytorium Unii Europejskiej.

Miejsce importu jest to państwo Unii Europejskiej, na którego terenie towary znajdują się w momencie ich wprowadzenia na terytorium UE.

Jeśli jednak towary z chwili ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej zostaną objęte jedną z następujących procedur:

• uszlachetniania czynnego
• odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych
• składowania celnego
• tranzytu, w tym także składowania czasowego przed objęciem towarów jedną z procedur celnych
• wolnego obszaru celnego,

to miejscem importu tych towarów jest państwo członkowskie, w którym towary przestaną podlegać tym procedurom.

Ważne! Jeśli importujesz towary, koniecznie zapoznaj się ze szczegółowymi przepisami celnymi (na przykład ze stawkami celnymi obowiązującymi w Unii Europejskiej). Pamiętaj, że sposób rozliczenia VAT zależy od tego, jakie procedury zostaną zastosowane przy przywozie towaru na terytorium Unii Europejskiej i jakie dokumenty należy złożyć do rozliczenia należności celnych.

Kto może odliczyć VAT naliczony przy imporcie

Import towarów jest opodatkowany podatkiem VAT.

Podatnikami z tytułu importu towarów są podmioty, na których ciąży obowiązek uiszczenia cła. Obowiązuje to również w przypadku, gdy:

• na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo
• cło na towar zostało zawieszone (w części lub w całości), albo
• zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną.

W związku z importem towarów podatnikami są również podmioty uprawnione do korzystania z procedury uszlachetniania czynnego lub procedury odprawy czasowej, w tym również osoby, na które (zgodnie z odrębnymi przepisami) zostały przeniesione prawa i obowiązki osoby uprawnionej do korzystania z procedury.

Jeśli jesteś czynnym podatnikiem podatku VAT, możesz odliczyć VAT naliczony przy imporcie towarów w zakresie, w jakim te towary będziesz wykorzystywać do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Jeśli nie jesteś czynnym podatnikiem podatku VAT, nie masz możliwości odzyskania zapłaconego podatku VAT od importowanych towarów. Zapłacony podatek VAT z tytułu importu towarów będzie co do zasady stanowić dla ciebie koszt uzyskania przychodów, gdy przywieziony towar będzie ci służyć:

• do uzyskiwania przychodów z działalności gospodarczej lub
• w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Co jest podstawą opodatkowania VAT w imporcie

Podstawą opodatkowania w imporcie towarów jest wartość celna powiększona o należne cło.

Ważne! Inaczej jest określana podstawa opodatkowania:

• przy przywozie towarów objętych procedurą uszlachetniania biernego. W tym przypadku podstawą opodatkowania jest różnica między wartością celną produktów przetworzonych lub zamiennych, dopuszczonych do obrotu, a wartością towarów wywiezionych czasowo, powiększona o należne cło.
• gdy importowane towary będą objęte procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od należności celnych przywozowych. Podstawą opodatkowania będzie wartość celna powiększona o cło, które byłoby należne w przypadku, gdyby towary były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu.

Do podstawy opodatkowania należy również doliczyć wszelkie koszty dodatkowe związane z importem towarów, takie jak:

• koszty prowizji
• koszty opakowania
• koszty transportu i ubezpieczenia, poniesione do pierwszego miejsca przeznaczenia na terenie Polski, jak również wynikające z transportu do innego miejsca przeznaczenia znajdującego się na terytorium Unii Europejskiej, jeżeli miejsce to jest znane w momencie dokonania importu, chyba że zostały już wcześniej włączone do wartości celnej towarów
• wszelkie należności z tytułu importu towarów, które organy celne mają obowiązek pobierać.

W przypadku importu towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym do podstawy opodatkowania należy doliczyć również kwotę podatku akcyzowego.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy VAT

Momentem powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów jest - co do zasady - moment powstania długu celnego.

Dług celny w przywozie powstaje w wyniku objęcia towarów nieunijnych podlegających należnościom celnym przywozowym:

• procedurą dopuszczenia do obrotu, w tym na mocy przepisów o końcowym przeznaczeniu, lub
• procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem z należności celnych przywozowych, z chwilą przyjęcia zgłoszenia celnego.

Jeżeli przyjęcie zgłoszenia powoduje powstanie długu celnego, to zwolnienie towaru, na którym ciążą należności, może nastąpić tylko po ich uiszczeniu lub zabezpieczeniu.

Dług celny – jeżeli towary podlegają należnościom celnym przywozowym – może powstać również w przypadku niewypełnienia określonych warunków i obowiązków celnych.

Natomiast w przypadku objęcia towarów procedurą uszlachetniania czynnego obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą zamknięcia procedury uszlachetniania czynnego.

Jeżeli import towarów jest objęty procedurą celną:

• składowania celnego
• odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych
• uszlachetniania czynnego
• tranzytu
• wolnego obszaru celnego,

a od towarów tych są pobierane opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wymagalności tych opłat.

Procedura uproszczona – jak rozliczyć VAT w deklaracji podatkowej

Aby skorzystać z rozliczenia podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej, musisz:

• być zarejestrowany jako czynny podatnik VAT
• przedstawić naczelnikowi urzędu celno-skarbowego, wydane nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu:
  • zaświadczenie o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa przekraczających odrębnie z każdego tytułu (w tym odrębnie w każdym podatku) odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach; udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość
  • potwierdzenie zarejestrowania jako podatnik VAT czynny
• dokonywać zgłoszeń celnych przez przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego w rozumieniu przepisów celnych. Warunku tego nie stosuje się, jeżeli podatnik posiada status upoważnionego przedsiębiorcy w rozumieniu art. 38 unijnego kodeksu celnego lub posiada pozwolenie na stosowanie uproszczenia, o którym mowa w art. 166 i art. 182 unijnego kodeksu celnego.

Zamiast zaświadczenia o braku zaległości we wpłatach składek i podatków oraz potwierdzenia rejestracji do VAT jako podatnik VAT czynny, możesz złożyć oświadczenia o tej samej treści. Oświadczenia składasz pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań (musisz dodać klauzulę: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”).

Oświadczenie albo zaświadczenia składasz do właściwego tobie – ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania – naczelnika urzędu celno-skarbowego za pośrednictwem platformy PUESC.

Jeżeli nie posiadasz siedziby lub miejsca zamieszkania w Polsce , dokumenty składasz do Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Celno-Skarbowego we Wrocławiu (również za pośrednictwem platformy PUESC).

Pamiętaj! Nie musisz przedstawiać dokumentów ani oświadczenia, jeżeli naczelnik urzędu celno-skarbowego ma aktualne dokumenty, które złożyłeś wcześniej.

Żeby zachować prawo do rozliczania podatku należnego z tytułu importu towarów w pliku JPK_V7, powinieneś co 6 miesięcy składać zaświadczenia lub oświadczenia dotyczące braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków.

Rozliczenia w ramach procedury uproszczonej dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importowanych towarów.

Jeżeli w deklaracji podatkowej wybrałeś rozliczenie z tytułu importu i nie rozliczysz tego podatku w całości lub w części na tych zasadach, możesz dokonać korekty deklaracji podatkowej w terminie 4 miesięcy – licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów.

Brak rozliczenia w tym terminie podatku w całości lub w części skutkuje utratą prawa do rozliczania podatku w deklaracji podatkowej w odniesieniu do kwoty tego podatku. Będziesz musiał zapłacić podatek wraz z odsetkami naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu do poboru kwoty należności celnych przywozowych wynikających z długu celnego.

Z możliwości rozliczenia VAT z tytułu importu w deklaracji podatkowej nie mogą skorzystać podatnicy rozliczający się kwartalnie.

Procedura podstawowa – rozliczenie VAT w zgłoszeniu SAD lub PZC

Podstawową procedurą rozliczenia VAT należnego w imporcie jest jego obliczenie i wykazanie:

• w zgłoszeniu celnym na druku SAD (przy zgłoszeniu celnym w formie papierowej)
• w poświadczonym zgłoszeniu celnym PZC (przy elektronicznym zgłoszeniu celnym).

W procedurze podstawowej jako importer masz obowiązek obliczyć i wykazać w zgłoszeniu celnym kwoty podatku VAT z uwzględnieniem obowiązujących stawek, które dla importu towarów są takie same jak przy dostawie towarów na terytorium Polski.

Jeżeli przed zwolnieniem towaru organ celny stwierdzi, że kwota VAT wykazana w zgłoszeniu celnym jest nieprawidłowa, wówczas naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje decyzję określającą podatek we właściwej wysokości (lub różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku już wykazaną – gdy decyzja jest wydana po zwolnieniu towaru).

Jeżeli po zwolnieniu towaru organ celny stwierdzi, że w zgłoszeniu celnym, rozliczeniu zamknięcia albo decyzji kwota podatku została wykazana nieprawidłowo albo nie została określona w prawidłowej wysokości, naczelnik urzędu celno-skarbowego wydaje decyzję określającą różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku już wykazaną albo określoną.

Po przyjęciu zgłoszenia celnego lub po przedstawieniu rozliczenia zamknięcia sam podatnik może również wystąpić do naczelnika urzędu celno-skarbowego o wydanie decyzji określającej różnicę między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku już wykazaną albo określoną.

Podatnik jest co do zasady zobowiązany do zapłaty podatku VAT z tytułu importu w terminie 10 dni – licząc od dnia jego powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych. W przypadkach niewymienionych w art. 33a ust. 1-4 i art. 34 ustawy o VAT podatnik jest zobowiązany do zapłaty kwoty należnego podatku w terminie i na warunkach określonych dla uiszczenia cła, również gdy towary zostały zwolnione od cła lub stawki celne zostały zawieszone albo obniżone do wysokości 0%.

Należnego podatku VAT zapłaconego w ramach standardowej procedury nie wykazujesz już w pliku JPK_V7M lub JPK_V7K. Natomiast kwotę zapłaconego podatku VAT możesz wykazać w pliku JPK_V7M lub JPK_V7K po stronie podatku naliczonego, gdyż podlega on odliczeniu (oczywiście przy spełnieniu ogólnych warunków odliczenia VAT określonych w ustawie o VAT). W ten sposób rozliczenie VAT będzie dla ciebie – jako czynnego podatnika podatku VAT – neutralne podatkowo.

Ważne! Bezwzględnie musisz zachować dokument celny (SAD lub PZC), który jest podstawą odliczenia VAT.

Rozliczenie towarów z kilku urzędów celnych – odprawa scentralizowana

W przypadku zastosowania odprawy scentralizowanej, w której realizację zaangażowane są administracje celne z co najmniej dwóch państw członkowskich, podatek VAT należy wykazać w deklaracji importowej na druku VAT-IM.

Odprawa scentralizowana pozwala na rozdzielenie miejsca złożenia zgłoszenia i miejsca przedstawienia towaru. Organy celne mogą zezwolić osobie, na jej wniosek, na złożenie zgłoszenia celnego towarów, które będą przedstawione w innym urzędzie celnym, w urzędzie celno-skarbowym właściwym ze względu na miejsce siedziby tej osoby. To oznacza, że możesz zgłosić w oddziale celnym (urzędzie nadzoru) towary, które fizycznie znajdują się na przykład w jednym z miejsc uznanych (urzędzie przedstawienia), zlokalizowanym poza siedzibą twojej firmy. Jest to wygodne rozwiązanie, jeśli odprawiasz towary w różnych miejscach.

Przeczytaj więcej na temat odprawy scentralizowanej.

Do deklaracji VAT-IM należy dołączyć załącznik VAT-IM/A – informację o dokonanym imporcie.

Deklarację importową składasz naczelnikowi urzędu celno-skarbowego, w którym towary powinny być przedstawiane lub udostępniane do kontroli celnej, w terminie do 16. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów – jednak nie później niż przed złożeniem deklaracji podatkowej. Jeżeli towary powinny być przedstawione lub udostępnione do kontroli tylko w jednym urzędzie celno-skarbowym, możesz złożyć deklarację importową zbiorczą za okres miesięczny.

W terminie, w którym należy złożyć deklarację importową, musisz również zapłacić podatek VAT wykazany w tej deklaracji. Wyjątkiem będzie przypadek, w którym korzystasz z rozliczenia VAT należnego w deklaracji, przewidzianego w art. 33a ustawy o VAT.

Podatek VAT zapłacony na podstawie deklaracji importowej odliczysz (poprzez deklarację VAT) w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym (lub za jeden z dwóch lub trzech kolejnych okresów rozliczeniowych w zależności od tego, czy składasz deklaracje kwartalne czy miesięczne).

Dokumenty uprawniające do odliczenia VAT

Zapłacony podatek VAT z tytułu importu towarów możesz co do zasady odliczyć w JPK_V7M lub JPK_V7K składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu towarów lub w rozliczeniu za jeden z dwóch (rozliczenie kwartalne) lub trzech (rozliczenie miesięczne) następnych okresów rozliczeniowych.

Dokumenty uprawniające do odliczenia podatku VAT zależą od sposobu rozliczenia przyjętego przez podatnika. Tak więc podstawę do odliczenia VAT naliczonego stanowią:

• dokument celny – w przypadku wykazywania VAT należnego w zgłoszeniu celnym i wpłacania go do urzędu skarbowego
• deklaracja importowa – w przypadku rozliczania VAT należnego od importu towarów w deklaracji importowej
• plik JPK_V7 i wykazana w niej kwota podatku należnego – w przypadku rozliczania VAT należnego z tytułu importu towarów w pliku JPK
• decyzja naczelnika urzędu skarbowego w przypadku, gdy organ celno-skarbowy stwierdzi nieprawidłową kwotę należnego podatku VAT w dokumentach składanych przez przedsiębiorcę i samodzielnie w drodze decyzji określi kwotę podatku
• dokonanie wpisu do rejestru – w przypadku stosowania w imporcie procedury uproszczonej, polegającej na wpisie do rejestru zgodnie z przepisami celnymi.

Dokumenty musisz bezwzględnie zarchiwizować dla potrzeb ewentualnej kontroli.

Jesteś polskim przedsiębiorcą świadczącym usługi w Unii Europejskiej, Islandii, Lichtensteinu lub Norwegii? Masz problem z zagranicznym urzędem, w którym rozliczasz podatek VAT? Zgłoś swoją sprawę do Centrum SOLVIT Polska i uzyskaj bezpłatną pomoc.