Jak płacić mniej za energię elektryczną? Poradnik dla mikro, małych i średnich firm

Co w firmie zużywa energię

Media to inaczej energia elektryczna, ciepło, chłód czy woda, czyli krwioobieg każdej firmy, budynku czy magazynu. Bez nich prowadzenie biznesu w dzisiejszych czasach byłoby niezwykle trudne.

W większości przedsiębiorstw energia jest podstawowym medium. Praktycznie każdy przedsiębiorca potrzebuje energii elektrycznej do prowadzenia swojego biznesu. Dlatego podwyżkę cen energii odczuje większość firm. Wynika to zarówno z aktualnej sytuacji międzynarodowej, jak i długookresowych trendów na rynku energii – ceny energii elektrycznej w ostatnich lat wciąż rosną.

Oczywiście przedsiębiorcy nie mają wpływu na sytuację makropolityczną. Mogą jednak szukać sposobów na obniżanie zużycia energii w swojej firmie. Świadome zarządzanie zużyciem energii i optymalizacja tego zużycia to jeden z takich sposobów.

Świadome zarządzanie zużyciem energii zaczyna się od weryfikacji, które urządzenia w firmie odpowiadają za konkretny poziom zużycia. Wiedząc to, możesz kontrolować zużycie i odpowiednio na nie reagować – na przykład inwestując w nowe maszyny czy źródła produkcji energii.

W dalszej części przedstawimy ci podstawowe informacje na temat rynku energii elektrycznej – miejsca, gdzie kształtuje się cena energii – i wskażemy, co ma wpływ na zmianę ich wartości i finalnie na twoje rachunki. Zaproponujemy także kilka ciekawych rozwiązań, które warto rozważyć, żeby wygenerować dodatkowe oszczędności.

Czego się dowiesz z faktury za prąd

Świadome zarządzanie zużyciem energii jest niemożliwe bez umiejętności analizy i interpretacji danych zawartych w fakturze za prąd. Znajdziesz na niej kilka istotnych informacji, na które warto zwrócić uwagę, szukając potencjalnych oszczędności w zużyciu prądu i sposobów na zmniejszenie opłaty za prąd. Ten dokument nie dla wszystkich jest jednak czytelny.

Dlatego warto sprawdzić, jakie dane są na twojej fakturze i jakie wnioski można z nich wyciągnąć dla twojej firmy w kontekście oszczędzania energii.

Nagłówek faktury

1. Sprzedawca – podmiot wystawiający fakturę.
2. Nabywca – twoje przedsiębiorstwo.
3. Obiekt – dane twojego obiektu, który odbiera energię.
4. Taryfa – informacja na temat rodzaju taryfy, według której jesteś rozliczany. Litera oznacza poziom napięcia, jakim jesteś zasilany:
   • A – wysokie napięcie
   • B – średnie napięcie
   • C – niskie napięcie
   • G – taryfa dla gospodarstw domowych.
5. Pierwsza cyfra jest oznaczeniem mocy umownej, którą masz w swoim obiekcie:
   • 1 – do 40 kW
   • 2 – powyżej 40 kW.
6. Druga cyfra oznacza liczbę stref czasowych, w których jesteś rozliczany. Jest z zakresu 1–4.
7. Numer faktury.
8. Okres rozliczenia – informacja, za jaki okres została wystawiona faktura.
9. Data wystawienia faktury.

Część faktury dotycząca rozliczenia sprzedaży

1. Nagłówek – informuje cię, którego przyłącza dotyczy rozliczenie. Jeżeli masz więcej niż jedno, każde z nich zostanie rozliczone osobno – każde przyłącze ma oddzielny licznik energii elektrycznej.
2. W tej części znajdziesz informację o ilości zużytej energii w okresie, za który jest wystawiona faktura.
3. Strefy czasowe – jeżeli rozliczasz się w więcej niż jednej strefie, każda z nich zostanie opisana osobno (zużycie podane osobno dla każdej strefy sumuje się – total). Jeżeli rozliczasz się w jednej strefie czasowej, w tym miejscu pojawi się oznaczenie „całodobowa”.
4. Informacje o ilości energii pobranej w każdej strefie.
5. Wartość netto opłaty za energię elektryczną.
6. Stawka VAT.
7. Wartość brutto.

Część faktury dotycząca rozliczenia dystrybucji energii elektrycznej

Część faktury dotycząca rozliczenia dystrybucji energii elektrycznej występuje na jednej fakturze, jeżeli posiadasz umowę kompleksową, czyli kupujesz energię od spółki, na terenie której znajduje się jej operator (na przykład firma mieści się na terenie PGE Dystrybucja, a energię kupujesz od PGE Obrót SA).

W innym przypadku część rozliczenia za sprzedaż przychodzi do ciebie na fakturze sprzedaży, a rozliczenie za dystrybucję – na fakturze od dystrybutora.

Ta część jest ważna z dwóch powodów:

• tutaj znajdują się wszelkiego rodzaju kary za przekroczenia
• tutaj znajdują się dane, które pozwolą ci optymalizować twoje koszty.

1. Moc umowna – jest to moc, którą odbiorca określa przy podłączeniu do sieci. Na tej podstawie zakład energetyczny dobiera rodzaj układu pomiarowego, przekroje kabli zasilających obiekt, zabezpieczenia przelicznikowe. Wartość mocy umownej jest również podstawą do naliczania innych opłat (na przykład opłaty przejściowej).
2. Moc pobrana maksymalna – pozycja ta jest bardzo istotna, gdyż informuje o rzeczywistym poborze mocy w okresie rozliczeniowym. Wartość tego parametru powinna być nieco mniejsza niż wartość mocy umownej (poz. 2). Jeżeli wartość ta będzie większa niż moc umowna, wtedy dostawca naliczy kary za „przekroczenie mocy umownej”. Jeżeli ponosisz znaczne opłaty z tego tytułu, powinieneś rozważyć zwiększenie mocy umownej, o czym będzie w dalszej części materiału.
3. Opłata przejściowa – jest zależna od mocy umownej. Opłata ta jest rodzajem abonamentu i nie ma nic wspólnego z pobieraną przez ciebie energią.
4. Składnik sieciowy – opłata, która pokrywa straty mocy w liniach przesyłowych i koszty ich utrzymania.
5. Składnik jakościowy – jest to opłata za kontrolę nad równowagą ilości w produkowanej i konsumowanej energii w systemie energetycznym.
6. Licznik energii biernej pojemnościowej lub energia bierna oddana – w tej pozycji znajduje się rozliczenie za energię bierną wprowadzoną do sieci.
7. Opłata za nadwyżkę energii biernej indukcyjnej – w tej pozycji znajduje się rozliczenie za energię bierną pobraną z sieci. Każdy ma prawo pobierać energię bierną z sieci za darmo, pod warunkiem że jej ilość nie przekroczy limitu narzuconego przez dostawcę. Limit określony jest w pozycji 14 faktury i najczęściej wynosi on tg fi=0,4 – ilość pobranej energii biernej nie może być większa niż 40% pobranej energii czynnej. W uzasadnionych przypadkach dostawca może zmniejszyć limit (przypadek z przykładowej faktury).
8. Sposób na redukcję opłat związanych z energią bierną zostanie opisany w dalszej części materiału.

Podsumowanie

1. Kwota brutto do zapłaty.
2. Dane na temat:

• • ilości pobranej energii
  • średniej ceny kilowatogodziny po uwzględnieniu wszystkich opłat dystrybucyjnych
  • czas użytkowania mocy maksymalnej.

Energia elektryczna i taryfy

Jeżeli prowadzisz biznes we własnym domu czy w mieszkaniu, prawdopodobnie korzystasz z taryfy G11.

To taryfa niezależna od wybranego dystrybutora, która podlega pewnej ochronie przed gwałtownymi wzrostami cen – za ustalanie ich poziomu cen odpowiada regulator, czyli Urząd Regulacji Energetyki. To dlatego twoje rachunki domowe nie rosną w tak szybkim tempie, jak ma to miejsce na giełdzie energii (Towarowa Giełda Energii TGE – OTF).

Towarowa Giełda Energii to miejsce, gdzie większość sprzedawców kupuje lub sprzedaje energię elektryczną. Od wartości zawartych tam transakcji zależy finalnie rachunek największych odbiorców energii w kraju.

Jeżeli jednak prowadzisz zakład usługowy lub małą firmę produkcyjną, prawdopodobnie zużywasz energię w taryfie:

• C (C11, C21) lub
• B (B21-23).

To oznacza, że twoje rachunki nie są regulowane, a cena zakupu energii w dużej mierze zależy od wartości, na którą umawiasz się z wybranym przez ciebie sprzedawcą.

Moc umowna i moc pobrana

Jako firma płacisz stałą opłatę za każdą kW mocy umownej. Im jest ona wyższa, tym wyższy jest twój rachunek. Dlatego porównaj faktury za ostatnie 2 miesiące. Sprawdź, jak wygląda stosunek mocy umownej (wartość stała zgodna z zawartą umową) do mocy pobranej (średnia moc pobrana w danym okresie rozliczeniowym). Zastanów się, czy nie warto wprowadzić zmian w tym zakresie.

Jeżeli średnia moc pobrana w okresie 12 miesięcy jest niższa od mocy umownej o więcej niż 10%, warto obniżyć moc umowną u twojego operatora.

Każdy z głównych operatorów (Enea, Energa, E.ON, PGE, Tauron) dopuszcza zmianę mocy umownej raz na 12 miesięcy.

Jeżeli moc, którą pobierasz, jest dużo niższa, to zastanów się czy warto utrzymywać moc niedostosowaną do twoich potrzeb i za nią płacić. Pamiętaj, że każdy z operatorów wyznacza termin (Enea i Tauron – 30 września, Energa i PGE – 31 października), do którego należy zgłosić nową, zmniejszoną wartość mocy umownej. Jeśli ten warunek nie zostanie spełniony i zmiana zostanie zgłoszona później, będzie się to wiązało z doliczeniem 10% do składnika stałego stawki sieciowej w rozliczeniu za świadczenie usług dystrybucyjnych dla całego okresu objętego korektą. Takie odsetki mogą skutecznie zniwelować oszczędność wynikającą z przyjęcia bardziej opłacalnego, niższego poziomu mocy umownej.

Jeżeli z kolei twoja moc umowna w stosunku do mocy pobranej jest za niska, wtedy na fakturze pojawi się dodatkowa pozycja: Opłata za przekroczenia mocy.

Sprawdź, o ile przekraczasz moc umowną w ostatnich 12 miesiącach, i ustal, o ile należy ją podnieść u twojego dystrybutora energii. Pamiętaj, że bardziej ci się opłaca zapłacić więcej za zamówioną moc niż opłatę za przekroczenie mocy.

Zwiększenie mocy umownej odbywa się bez dodatkowych opłat, o ile nie wymaga to dostosowania układu pomiarowo-rozliczeniowego (ma to miejsce w sytuacji, gdy stara moc umowna jest mniejsza lub równa 40 kW, a nowa moc wynosi powyżej 40 kW).

Opłata za energię bierną

Energia bierna to część energii, która nie wykonuje żadnej pracy, ale jest niezbędna urządzeniom, aby mogły prawidłowo działać.

Obecnie prawie każde urządzenie pobiera energię bierną (indukcyjną lub pojemnościową), na przykład: oświetlenie LED, zasilacze elektroniczne, silniki i wiele innych urządzeń. Energia bierna, zarówno indukcyjna, jak i pojemnościowa, może zostać skompensowana, czyli wytworzona na miejscu bez pobierania jej z sieci.

Jeżeli opłaty za nią są znaczące (kilkaset złotych miesięcznie) warto zainwestować w odpowiednio dobrany kompensator, który wyeliminuje opłaty. Przeanalizuj więc faktury z ostatnich 12 miesięcy i sprawdź, czy płacisz za energię bierną. Jeżeli tak, możesz skorzystać z usług firm specjalizujących się w doborze kompensatorów, które pozwolą ci z tej opłaty zrezygnować.

Koszt zakupu kompensatorów i ich montażu przez profesjonalny podmiot w większości przypadków zwraca się w czasie poniżej 1 roku.

Zakup energii elektrycznej

Mając dokładne informacje o mocach i zużyciu będzie ci łatwiej wynegocjować ofertę dostosowaną do twoich potrzeb. Na pewno warto porównywać oferty różnych sprzedawców.

Pamiętaj jednak, aby zwracać szczególną uwagę na zapisy umowy i oferowane warunki – w tym na przykład w zakresie serwisu posprzedażowego czy usług dodatkowych, takich jak:

• dostępność opiekuna lub biura obsługi klienta
• opłaty za wystawienie duplikatu faktury
• udostępnienie danych pomiarowych
• opłaty za rezygnację z prognoz.

Te elementy są często powiązane z czasem trwania kontraktu – im kontrakt jest dłuższy, tym lepsze powinny być warunki w tym zakresie.

Możesz zawrzeć umowę na rok lub na dłuższy czas. Wszystko zależy od tego, czy wolisz mieć stabilną i znaną cenę – wówczas zdecyduj się na kontrakt długoletni, czy preferujesz częstsze zakupy i polowanie na lepszą ofertę – wówczas wybierz roczny okres kontraktacji.

Nie czekaj z zakupami energii do końca roku lub okresu, do kiedy masz umowę. Rynek energii elektrycznej jest bardzo dynamiczny, co najlepiej obrazuje rok 2022 – cena od początku roku wzrosła o ponad 300%. W trakcie trwania okresu dostaw sprawdzaj oferty na kolejny okres. To zbuduje twoją wiedzę o zmieniającym się rynku energii.

Rozważ też dołączenie do grupy zakupowej. To oznacza skorzystanie z usług firm, które profesjonalnie zajmują się zbieraniem wielu mniejszych przedsiębiorców i negocjowaniem wspólnych, często korzystniejszych warunków ze względu na reprezentowany wolumen. Wynagrodzenie takich firm często zależy od oszczędności wygenerowanych w stosunku do obecnej ceny.

Monitoring zużywanej energii

Po analizie faktury za prąd wiesz już, z czego wynika cena. Możesz też zbudować strategię negocjacji kolejnego kontraktu ze swoim dostawcą. To dobry moment, żeby sprawdzić, co w twojej firmie pochłania energię elektryczną.

Na początku przeprowadź inwentaryzację urządzeń pobierających prąd, żeby sprawdzić, co i kiedy pobiera energię elektryczną. To pomoże ci świadomiej zarządzać energią elektryczną w twojej firmie.

Zacznij od rzeczy najprostszych: zobacz, kiedy zużywasz najwięcej energii.

Jeżeli masz dostęp do danych miesięcznych o Twoim zużyciu, dowiedz się, w których miesiącach konsumujesz najwięcej energii.

Jeżeli nie masz danych miesięcznych, wystąp do swojego dystrybutora z prośbą o udostepnienie danych godzinowych za ostatnie 12 miesięcy. Jeżeli dystrybutor nie może ci tych danych udostępnić, na przykład ze względu na stary typ licznika, możesz zacząć sam odczytywać dane w cyklu miesięcznym i gromadzić je w formie tabeli – na początek to wystarczy.

Poniżej znajdziesz propozycję tabeli z rozkładem dziennym. Możesz także zastosować układ miesięczny, jednak odczyty dzienne dadzą ci lepszą wiedzę o pracy twojego obiektu i większy potencjał do optymalizacji.

Jeżeli już wiesz, kiedy zużywasz najwięcej energii (wybrane miesiące, dni lub godziny), to żeby znaleźć oszczędności, musisz sprawdzić, jakie urządzenia w twojej firmie pobierają energię elektryczną.

Odbiornikami energii w firmie mogą być różne urządzenia – w zależności od prowadzonej działalności – między innymi: komputery, drukarki, ekspresy, suszarnie, maszyny tłoczące, centrale wentylacyjne, oświetlenie.

Dlaczego to tak ważne, aby zrozumieć, co pobiera energię elektryczną? Ponieważ ta wiedza jest bezcenna w zakresie oszczędzania energii, ale również budowania świadomości – szczególnie w procesie przyszłych modernizacji lub zakupu nowych urządzeń.

Przygotuj zestawienie urządzeń wraz z ich mocami elektrycznymi (dostępne na etykiecie lub urządzeniu) i szacowanym czasem pracy w skali dnia/miesiąca/roku. Taka tabela pozwoli ci podsumować główne źródła poboru, wybrać te najbardziej energochłonne i przeanalizować, czy jest sens je modernizować czy lepiej je wymienić na urządzenia bardziej energooszczędne.

Dzięki temu będziesz mógł porównać energochłonność rozwiązań używanych w twojej firmie w stosunku do tych oferowanych na rynku i przygotować się do decyzji o ewentualnych inwestycjach.

Pamiętaj też, że takie działanie – aby przynosiło długotrwały efekt – wymaga systematycznej analizy. Dobrym rozwiązaniem w tym zakresie jest monitoring zużycia energii, który zarejestruje, ile energii pobiera twój obiekt.

Założenie systemu monitoringu polega na zamontowaniu urządzenia pomiarowego połączonego z aplikacją na liczniku lub na głównym przewodzie, który zasila obiekt.

Na rynku są dostępne bardzo proste lub złożone systemy monitoringu mediów (nie tylko energii, lecz także gazu, ciepła, wody). W zależności od wielkości twojej firmy możesz wybrać proste rozwiązania dla małych firm lub systemy monitoringu z aplikacjami do zarządzania pracą urządzeń. Możesz też zdecydować, że na początek opomiarujesz główne przyłącze energii.

Jeżeli w twojej firmie jest konieczny montaż kompensatorów mocy, zapytaj dostawcę, czy w ramach usługi może opomiarować twoje główne przyłącze energii do budynku. Taka usługa nie jest droga, a da ci informacje o pracy twojego obiektu.

W kolejnym kroku zastanów się nad opomiarowaniem najbardziej energochłonnych obszarów zidentyfikowanych podczas inwentaryzacji (na przykład oświetlenia czy maszyn).

Ciekawostką jest to, że pierwsze oszczędności bardzo często wynikają z możliwości wyłączenia urządzeń, które pracują poza czasem pracy firmy (niewyłączone oświetlenie, klimatyzacja lub ogrzewanie w nocy, możliwość obniżenia temperatury w okresie nocnym lub niedziel i świąt).

Własne źródło produkcji energii

Instalacje PV

Instalacje fotowoltaiczne zyskały bardzo dużą popularność. Zarówno rządowy system wsparcia („Mój prąd”), jak i wyższe ceny energii, zmotywowały przedsiębiorców i osoby indywidualne do tego rodzaju inwestycji.

Jeżeli masz miejsce, które można byłoby przeznaczyć na taką instalację, warto to rozważyć. W zależności od potrzeb możesz zainwestować w:

• mikroinstalację, czyli instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kWp
• mała instalację, czyli instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kWp i mniejszej niż 1000 kWp.

Pamiętaj! Instalacja fotowoltaiczna, która nie jest wyposażona w system baterii (magazyn energii), nie działa w przypadku zaniku napięcia z sieci – nie możesz jej traktować jako rezerwowego zasilania na wypadek wyłączeń. Warto też wspomnieć, że magazyny energii wymagają indywidualnej wyceny i oceny, ponieważ pomimo wzrostu popularności cały czas stanowią znaczący wydatek w stosunku do efektu zmagazynowania energii na kilkanaście godzin.

Mikroinstalcje o mocy do 50kWp

1. Musisz być właścicielem licznika energii, czyli masz zawartą umowę na dostawy energii. To oznacza, że obiekty, w których przedsiębiorca otrzymuje energię w formie refaktury lub czynszu, nie mają możliwości instalacji.
2. Musisz mieć dostępną powierzchnię (dach lub grunt) w pobliżu twojego licznika. Instalacja fotowoltaiczna zajmuje ok. 13 m2 na każdy 1kWp mocy. Sprawdź, ile m2 masz do dyspozycji.
3. Powinieneś zebrać faktury za ostatnie 12 miesięcy, co pozwoli na dobry przegląd zużycia energii w całym roku kalendarzowym – to ważne, niewymagane prawem, ale praktykowane na rynku.
4. Twoja firma powinna działać w ciągu dnia, czyli wtedy, kiedy działają też instalacje. To pozwala to na bieżąco konsumować wyprodukowaną energię – tzw. autokonsumpcja.
5. Jeśli decydujesz się na mikroinstalację (moc nie przekracza 50 kWp), zweryfikuj, czy dysponujesz przyłączem, a moc planowanej mikroinstalacji nie jest większa niż moc przyłączeniowa istniejącego obiektu. Jeżeli moc jest:
   • wystarczająca, przejdź do kolejnego punktu (6)
   • mniejsza niż planowana moc instalacji, wystąp o zwiększenie mocy przyłączeniowej dla obiektu. Możesz to zrobić on-line, możesz też pobrać formularz wniosku do wydrukowania, wypełnić go i przesłać do twojego rejonu energetycznego.
6. Zbierz oferty na wybudowanie instalacji na twoim obiekcie: warto porównać oferty firm mniejszych i dużych. Pamiętaj, że mniejszy sprzedawcy często mają atrakcyjniejsze ceny, ale dają mniejszą gwarancję trwałości, w tym w zakresie rękojmi na wykonane prace czy gwarancji na podzespoły techniczne (instalacja PV będzie z Tobą przez kolejne 20 25 lat).
7. Po wyborze sprzedawcy i realizacji inwestycji zgłoś instalację do właściwego OSD – operator wymieni licznik na dwukierunkowy i wyda zgodę na użytkowanie instalacji. Pobierz i przygotuj dokumenty wskazane na stronie właściwego OSD (lista może się nieznacznie różnić u różnych operatorów).

Zazwyczaj będzie to:

• „Certyfikat sprzętu spełniający wymagania NC RFG” wydawany przez upoważniony podmiot certyfikujący lub sprawozdanie z testu zgodności realizowanego w trybie uproszczonym
• Specyfikację techniczną/karty katalogowej urządzeń wytwórczych i przekształtnikowych
• Schemat instalacji elektrycznej obiektu przedstawiający sposób podłączenia mikroinstalacji, układ połączeń powinien zawierać układ pomiarowy energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji zgodny z wymaganiami PGE Dystrybucja SA
• Oświadczenie instalatora mikroinstalacji
• Oświadczenie zgłaszającego przyłączenie mikroinstalacji
• Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego lub informacja odpowiadająca odpisowi z rejestru przedsiębiorców pobrana z Centralnej Informacji KRS (dla podmiotów gospodarczych). Wymagalność: dotyczy osoby prawnej oraz urzędu/instytucji – jeżeli wprowadzasz numer KRS
• Informacja z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) – wymagany dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą
• Pełnomocnictwa dla osób upoważnionych przez zgłaszającego do występowania w jego imieniu. Wymagany, jeżeli działasz na podstawie pełnomocnictwa w imieniu zgłaszającego.

Pamiętaj! Większość firm, które oferują wybudowanie pod klucz instalacji PV przygotowuje komplet dokumentów w imieniu przedsiębiorcy i dokonuje zgłoszenia. Warto o to zapytać przed wyborem dostawcy instalacji PV.

Małe instalacje o mocy od 50kWp:

1. Musisz być właścicielem licznika energii, czyli masz zawartą umowę na dostawy energii. To oznacza, że obiekty, w których przedsiębiorca otrzymuje energię w formie refaktury lub czynszu, nie mają możliwości instalacji.
2. Musisz mieć dostępną powierzchnię (dach lub grunt) w pobliżu twojego licznika. Instalacja fotowoltaiczna zajmuje ok. 13 m2 na każdy 1kWp mocy. Sprawdź, ile m2 masz do dyspozycji.
3. Powinieneś zebrać faktury za ostatnie 12 miesięcy, co pozwoli na dobry przegląd zużycia energii w całym roku kalendarzowym – to ważne, niewymagane prawem, ale praktykowane na rynku.
4. Twoja firma powinna działać w ciągu dnia, czyli wtedy, kiedy działa też instalacja. To pozwala na bieżąco konsumować wyprodukowaną energię.
5. Jeśli decydujesz się na małą instalację (moc przekracza 50 kWp), zweryfikuj, czy dysponujesz przyłączem, a moc planowanej instalacji nie jest większa niż moc przyłączeniowa istniejącego obiektu. Jeżeli moc jest:
   • wystarczająca, przejdź do kolejnego punktu (6)
   • mniejsza niż planowana moc instalacji, wystąp o zwiększenie mocy przyłączeniowej dla obiektu, jeśli moc przyłączeniowa jest niższa od mocy planowanej mikroinstalacji. Możesz to zrobić on-line, możesz też pobrać formularz wniosku do wydrukowania, wypełnić go i przesłać do twojego rejonu energetycznego.
6. Wybudowanie Instalacji o mocy większej niż 50 kWp oznacza dodatkowe formalności, na które składają się:
   • uzyskanie warunków zabudowy lub wypis/wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) – urząd gminy
   • złożenie wniosku do właściwego OSD o wydanie warunków przyłączeniowych – on‑line na stronie OSD lub osobiście w siebie spółki dystrybucyjnej
   • wykonanie kompletu dokumentacji projektowej
   • uzyskanie pozwolenia na budowę.
7. Przy większych instalacjach firmy oferujące usługi tego typu realizują zadania w formule „pod klucz” – warto to zweryfikować na etapie analizy zebranych ofert.
8. Po otrzymaniu pozwolenia na budowę rozpoczyna się proces inwestycji.
9. Po wybudowaniu instalacji musi ona zostać odebrana przez:
   • powiatowego inspektora nadzoru budowlanego (PINB)
   • OSD
   • Straż Pożarną
10. Zgłoś instalację. Sprawdź, jak uzyskać wpis do rejestru wytwórców w małej instalacji | Biznes.gov.pl - Serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorcy.

Turbiny wiatrowe

Pomimo tego, że turbiny wiatrowe są mniej popularne, to ciekawa alternatywa wszędzie tam, gdzie nie masz wystarczającej powierzchni na budowę instalacji słonecznej. Ich przewagą jest to, że turbina pracuje również w nocy i w okresie zimowym.

Procedury związane z instalacją są tożsame z tymi dotyczącymi fotowoltaiki – z tą różnicą, że w przypadku turbiny wiatrowej pozwolenie budowlane (moc powyżej 50 kW) jest uzyskiwane na posadowienie słupa lub masztu, na którym stanie sama turbina, a nie na całość.

Pionowa turbina wiatrowa startuje już przy małej prędkości wiatru, jest bezpieczna (klasa ogniotrwała) i wytrzymała. Używa się do niej zewnętrznego wirnika, generatora trójfazowego ze startem od 1,5 m/s prędkości wiatru. Turbiny wymagają odsłoniętej strony zachodniej lub mogą być budowane w tak zwanych korytarzach powietrznych wytwarzanych pomiędzy budynkami. Turbina jest dobrym uzupełnieniem dla instalacji PV, ponieważ pracuje statystycznie w okresach przeciwległych, czyli takich o zdecydowanie słabszym nasłonecznieniu.

Na terenie Polski jest kilku producentów tego typu rozwiązań – ważne, aby tak jak w przypadku instalacji PV wybrać firmę, która będzie świadczyła długoterminowy serwis urządzenia.

System prosumencki

Prosument to osoba, która zajmuje się produkcją, a następnie konsumpcją tego, co wytworzyła. Innymi słowy: prosument to producent i konsument w jednym.

Prosument energii odnawialnej – odbiorca końcowy wytwarzający energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji – pod warunkiem, że w przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym nie stanowi to przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca może być prosumentem, jeżeli:

• wytwarza energię elektryczną w mikroinstalacji, wyłącznie z odnawialnych źródeł energii i na własne potrzeby
• jest jednocześnie odbiorcą końcowym, a więc nie wykorzystuje wytworzonej przez mikroinstalację energii do produkcji, przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej
• wytwarzanie w mikroinstalacji energii elektrycznej nie stanowi dla niego przeważającego przedmiotu prowadzonej działalności gospodarczej.

W 2021 roku wprowadzono znaczące zmiany do systemu prosumenckiego. W związku z tym trzeba rozróżniać dwa podsystemy:

• dotyczący prosumentów, którzy złożyli wniosek o przyłączenie instalacji PV do sieci elektroenergetycznej przed 1 kwietnia 2022 roku. W tym systemie nadwyżki energii wprowadzone do sieci elektrycznej są oddawane do wirtualnego magazynu prosumenckiego i służą do pokrywania energii pobieranej z sieci
• dotyczący prosumentów, którzy złożyli wnioski o przyłączenie do sieci od 1 kwietnia 2022 roku, określany jako net-billing.

Net-billing to metoda rozliczenia energii z odnawialnych źródeł energii, takich jak fotowoltaika czy instalacje wiatrowe o mocy do 50 kW, opierająca się na wartości wyprodukowanego prądu. Ważną cechą net-billingu jest to, że energia oddawana do sieci i energia pobierana z sieci są mierzone osobno i mają różną cenę. W net-billingu nadwyżki energii elektrycznej wyprodukowane przez mikroinstalację są wprowadzane do sieci i wyceniane przez wybranego sprzedawcę po cenie rynkowej.

Do rozliczeń, w pierwszym etapie od wprowadzania Ustawy z dnia 27 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii, czyli od 1 kwietnia 2022 do 1 lipca 2024 roku, będzie służyć średnia miesięczna cena energii na TGE z Rynku Dnia Następnego (giełda energii dostępna na stronie www.tge.pl).

Od 1 lipca 2024 roku, po wprowadzeniu Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii, do obliczenia wartości energii w net-billingu będzie służyć cena godzinowa również z tej samej giełdy energii.

Ustalona wartość z energii wpływa na specjalne konto prosumenckie i stanowi depozyt prosumencki, czyli pewnego rodzaju fundusz, z którego będą pobierane środki na pokrycie kosztów energii pobranej z sieci. Energia pobierana z sieci jest wyliczana zgodnie z taryfą sprzedawcy. Okres rozliczeniowy w tak skonstruowanym modelu net-billingu wynosi 12 miesięcy.

Oznacza to, że wartość z energii oddanej do sieci będzie można wykorzystać przez rok od momentu przypisania jej do konta. Jeśli depozyt prosumencki nie zostanie w pełni wykorzystany, 20% pozostałej wartości energii wprowadzonej w danym miesiącu będzie zwracana do końca 13 miesiąca.