Jak delegować kierowcę do Polski
Sprawdź na czym polega delegowanie kierowców, jakie są zasady i obowiązki przewoźników drogowych, kiedy kierowca jest pracownikiem delegowanym.
Na czym polega delegowanie kierowcy w transporcie drogowym
Przepisy szczególne dotyczące delegowania kierowców, zawarte w ustawie z dnia 28 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym stosuje się do kierowców zatrudnionych przez przewoźników drogowych mających siedzibę w państwie członkowskim lub państwie trzecim, którzy czyli delegują tymczasowo kierowców na własny rachunek i pod swoim kierownictwem na terytorium państwa członkowskiego.
Delegowanie musi się odbywać w ramach umowy zawartej między przewoźnikiem drogowym delegującym a odbiorcą usług, działającym w danym państwie członkowskim, o ile istnieje stosunek pracy pomiędzy przedsiębiorstwem delegującym a pracownikiem w okresie delegowania.
Ważne! Przyjmuje się definicję pracownika w rozumieniu przepisów państwa członkowskiego UE na terytorium, którego jest on delegowany.
Jakie kryteria musi spełnić przewoźnik drogowy delegujący kierowcę do Polski
Przewoźnik drogowy delegujący kierowcę na terytorium Polski to przewoźnik drogowy mający siedzibę w innym państwie członkowskim, który kieruje tymczasowo kierowcę będącego jego pracownikiem do pracy na terytorium Polski, w związku z realizacją usługi transportu drogowego przez tego przewoźnika.
Przewoźnik drogowy z państwa trzeciego delegujący kierowcę na terytorium Polski to przewoźnik drogowy mający siedzibę w państwie trzecim, który w związku z realizacją usługi transportu drogowego kieruje tymczasowo kierowcę na terytorium Polski.
Kto jest kierowcą delegowanym do Polski
Ustawa o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym wskazuje następujące definicje:
- państwo członkowskie – państwo członkowskie Unii Europejskiej oraz państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (tj. Norwegia, Islandia, Liechtenstein), a także państwo, które przyjęło, w drodze umowy z Unią Europejską, zobowiązanie do implementacji do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2020/1057;
- państwo trzecie – państwo inne niż państwo członkowskie oraz inne niż Konfederacja Szwajcarii;
Kierowcą delegowanym do Polski jest kierowca zatrudniony w ramach stosunku pracy w innym państwie członkowskim, tymczasowo skierowany do pracy do Polski przez przewoźnika drogowego delegującego kierowcę na terytorium Polski, który wykonuje następujące operacje transportowe:
- przewóz kabotażowy
- przewóz międzynarodowy inny niż przewóz dwustronny (przewóz typu cross-trade).
Do delegowanych kierowców do Polski zatrudnionych w innych państwach członkowskich, którzy wykonują tego typu przewozy stosuje się przepisy ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym.
Kierowcą delegowanym do Polski nie jest kierowca, który:
- wykonuje przejazd tranzytem
- wykonuje przewóz dwustronny rzeczy lub przewóz dwustronny osób
- w trakcie przewozu dwustronnego rzeczy wykonuje dodatkowo jedną czynność załadunku rzeczy lub rozładunku rzeczy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, przez które przejeżdża, pod warunkiem że załadunek rzeczy i rozładunek rzeczy nie jest wykonywany na terytorium tego samego państwa członkowskiego (dotyczy kierowców pojazdów wyposażonych w inteligentne tachografy)
- po przewozie dwustronnym rzeczy, który rozpoczęto w państwie członkowskim siedziby i w czasie którego nie wykonano żadnej dodatkowej czynności załadunku rzeczy lub rozładunku rzeczy, następnie wykonuje przewóz dwustronny rzeczy do państwa członkowskiego siedziby, podczas którego wykonuje dodatkowo maksymalnie dwie czynności załadunku rzeczy lub rozładunku rzeczy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, przez które przejeżdża, pod warunkiem że dodatkowe czynności załadunku rzeczy i rozładunku rzeczy nie są wykonywane na terytorium tego samego państwa członkowskiego (dotyczy kierowców pojazdów wyposażonych w inteligentne tachografy).
- w trakcie przewozu dwustronnego osób dodatkowo jednokrotnie zabiera pasażerów lub jednokrotnie wysadza pasażerów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, przez które przejeżdża, pod warunkiem że przewóz osób nie jest wykonywany między dwoma miejscami położonymi na terytorium tego samego państwa członkowskiego; to samo dotyczy przejazdu powrotnego (dotyczy kierowców pojazdów wyposażonych w inteligentne tachografy)
- wykonuje przewóz drogowy rzeczy na początkowym lub końcowym odcinku transportu kombinowanego, jeżeli ten odcinek sam w sobie składa się z przewozów dwustronnych rzeczy.
Kierowcy, który wykonuje powyższe operacje transportowe, nie są pracownikami delegowanymi w rozumieniu przepisów ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług.
Kierowcą delegowanym do Polski z państwa trzeciego jest kierowca tymczasowo skierowany do Polski przez przewoźnika drogowego z państwa trzeciego delegującego kierowcę na terytorium Polski w związku z realizacją usługi transportu drogowego przez tego przewoźnika, który wykonuje następujące operacje transportowe:
- przewóz kabotażowy
- przewóz międzynarodowy inny niż przewóz dwustronny (przewóz typu cross-trade)
- przewóz dwustronny rzeczy lub przewóz dwustronny osób.
Do kierowców delegowanych do Polski z państwa trzeciego, którzy wykonują przewóz kabotażowy, przewóz międzynarodowy inny niż przewóz dwustronny (przejazd typu cross-trade), przewóz dwustronny rzeczy lub przewóz dwustronny osób stosuje się przepisy ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym.
Kierowca z państwa trzeciego, który wykonuje przejazd tranzytem, nie jest kierowcą delegowanym na terytorium Polski, ani pracownikiem delegowanym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług.
Przepisów ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym nie stosuje się do kierowców delegowanych na terytorium Polski:
- do pracy w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw, do której należy pracodawca delegujący kierowcę na terytorium Polski
- przez podmiot będący agencją pracy tymczasowej albo agencją wynajmującą personel, który skierował kierowcę do pracodawcy użytkownika
- z Konfederacji Szwajcarii, do czasu przyjęcia, w drodze umowy z Unią Europejską, zobowiązania do implementacji do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2020/1057.
Do tych kierowców stosuje się przepisy ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług.
Obowiązki przewoźnika drogowego delegującego kierowcę do Polski
Przewoźnik drogowy delegujący kierowcę na terytorium Polski ma obowiązek zapewnić kierowcy delegowanemu warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż obowiązujące w Polsce w minimalnym zakresie wynikającym z Kodeksu pracy oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracodawców i pracowników, który obejmuje:
- normy i wymiar czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego
- wymiar urlopu wypoczynkowego
- wynagrodzenia za pracę
- bezpieczeństwo i higienę pracy
- ochronę pracownic w ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego
- zatrudnienie młodocianych
- wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko
- zasadę równego traktowania oraz zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu
- należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową z miejsca pracy na terytorium Polski, do którego pracownik został delegowany, do innego miejsca pracy na lub poza terytorium Polski.
Ważne! Kierowca delegowany do czasowego wykonywania pracy w Polsce jest uprawniony do otrzymania w okresie delegowania na terytorium Polski wynagrodzenia za pracę z uwzględnieniem wszystkich jego składników na takich samych zasadach jak kierowca zatrudniony przez pracodawcę polskiego, wynikających z przepisów powszechnie obowiązujących.
Dotyczy to także dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.
Przy porównywaniu wynagrodzenia wypłacanego kierowcy delegowanemu przez pracodawcę delegującego i wynagrodzenia za pracę należnego w myśl polskich regulacji prawnych porównuje się całkowite kwoty wynagrodzenia brutto, a nie poszczególne składniki wynagrodzeń.
Do wynagrodzenia za pracę wlicza się dodatek z tytułu delegowania w części, która nie stanowi zwrotu wydatków faktycznie poniesionych w związku z delegowaniem, takich jak koszty podróży, wyżywienia i zakwaterowania.
W przypadku, gdy prawo właściwe dla stosunku pracy pracownika delegowanego na terytorium Polski nie określa części dodatku z tytułu delegowania, która stanowi zwrot wydatków faktycznie poniesionych w związku z delegowaniem, cały dodatek uznaje się za zwrot tych wydatków.
W Polsce nie funkcjonują układy zbiorowe pracy uznawane za powszechnie obowiązujące w skali całego kraju czy dla określonej branży. Układy zbiorowe pracy zawierane są na poziomie zakładowym (u danego pracodawcy) oraz ponadzakładowym (obejmujące kilku pracodawców) i wiążą strony tego układu.
Polski system umów zbiorowych pracy nie przewiduje układów ponadzakładowych, które z mocy prawa wiązałyby wszystkich pracodawców. Jeżeli w określonej branży został zawarty ponadzakładowy układ zbiorowy, to jest on wiążący tylko dla przedsiębiorstw, które w nim uczestniczą. Od pracodawców nieobjętych układem nie można wymagać, aby zapewniali pracownikom warunki zatrudnienia należne pracownikom zatrudnionym w podobnym przedsiębiorstwie, w którym stosuje się taki układ.
Ważne! Przewoźnik drogowy z państwa trzeciego delegujący kierowcę do Polski zapewnia takiemu kierowcy warunki zatrudnienia wskazane powyżej z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie cudzoziemca delegowanego do Polski jest:
- wyższe niż dochód uprawniający do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, określonych w odniesieniu do cudzoziemca oraz każdego członka rodziny pozostającego na jego utrzymaniu
- nie niższe niż wynagrodzenia pracowników wykonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w tym samym wymiarze czasu pracy pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku
- nie niższe niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w województwie, w którym jednostka przyjmująca ma siedzibę, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, w roku poprzedzającym złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia.
Na potrzeby obliczania okresów delegowania delegowanie uznaje się za zakończone, gdy kierowca opuszcza terytorium Polski, wykonując międzynarodowy przewóz drogowy rzeczy lub osób. Okresy delegowania kierowcy wykonującego międzynarodowe przewozy drogowe lub kierowcy go zastępującego nie kumulują się.
Obowiązki formalne
Przewoźnik drogowy delegujący kierowcę do Polski, poza zapewnieniem właściwych warunków pracy, musi:
- dla delegowanego kierowcy z państwa członkowskiego, który wykonuje przewóz kabotażowy lub przewóz międzynarodowy inny niż przewóz dwustronny (przejazd typu cross-trade) złożyć zgłoszenie delegowania kierowcy najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegowania na stronie internetowej Komisji Europejskiej: www.postingdeclaration.eu
- dla delegowanego kierowcy z państwa trzeciego, który wykonuje przewóz kabotażowy, przewóz międzynarodowy inny niż przewóz dwustronny (przejazd typu cross-trade), przewóz dwustronny rzeczy lub przewóz dwustronny osób, złożyć do Państwowej Inspekcji Pracy zgłoszenie delegowania kierowcy do Polski z państwa trzeciego, każdorazowo, najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegowania, przy użyciu formularza elektronicznego.
- dla delegowanego kierowcy do pracy w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw, do której należy pracodawca delegujący kierowcę na terytorium Polski lub przez podmiot będący agencją pracy tymczasowej albo agencją wynajmującą personel, który skierował kierowcę do pracodawcy użytkownika, albo z Konfederacji Szwajcarii, do czasu przyjęcia, w drodze umowy z Unią Europejską, zobowiązania do implementacji do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2020/1057, złożyć oświadczenie o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług.
Przewoźnik drogowy delegujący kierowcę do Polski na bieżąco aktualizuje zgłoszenia delegowania w interfejsie publicznym połączonym z systemem IMI.
Przeczytaj informacje dotyczące delegowania kierowców zamieszczone na stronie internetowej Komisji Europejskiej w formie pytań i odpowiedzi - Posting rules (europa.eu).
Przeczytaj, jak złożyć:
- zgłoszenie delegowania kierowcy z państwa trzeciego | Biznes.gov.pl - Serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorcy
- oświadczenie o delegowaniu pracownika | Biznes.gov.pl - Serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorcy
Obowiązki przewoźnika drogowego z państwa członkowskiego delegującego kierowcę do Polski oraz obowiązki kierowcy delegowanego do Polski
Przewoźnik drogowy z państwa członkowskiego delegujący kierowcę do Polski jest obowiązany zapewnić, aby kierowca podczas delegowania dysponował następującymi dokumentami w postaci papierowej lub elektronicznej:
- kopią zgłoszenia delegowania
- dowodami potwierdzającymi wykonywanie przewozów drogowych na terytorium RP, w szczególności w postaci listów przewozowych, dowodów, o których mowa w art. 8 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1072/2009, odpowiedniego zezwolenia, wypisu z zezwolenia wraz z obowiązującym rozkładem jazdy, formularza jazdy, odpowiedniej decyzji lub kopii umowy na realizowany przewóz, o których mowa w art. 87 ust. 1 pkt 2 lit. a-d i g ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, o ile są wymagane
- zapisami tachografu, zawierającymi w szczególności symbole państw członkowskich, w których kierowca przebywał podczas wykonywania przewozów międzynarodowych lub przewozów kabotażowych, zgodnie z wymogami dotyczącymi rejestracji i prowadzenia dokumentacji na podstawie rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) nr 2135/98, jak również uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz. Urz. UE L 102 z 11.04.2006, str. 1, z późn. zm.)
Ważne! Przewoźnik drogowy delegujący kierowcę do Polski jest obowiązany do przesłania, przy użyciu interfejsu publicznego połączonego z systemem IMI, na wniosek organu, po okresie delegowania, kopii dokumentów, o których mowa powyżej, oraz dokumentacji dotyczącej wynagrodzenia kierowcy należnego za okres delegowania, umowy o pracę albo dokumentu równoważnego z taką umową, ewidencji czasu pracy kierowcy oraz dowodów wypłaty wynagrodzenia, w terminie 8 tygodni od dnia złożenia wniosku.
Kierowca delegowany do Polski jest obowiązany posiadać w pojeździe i okazywać podczas kontroli drogowej, na żądanie osób uprawnionych do przeprowadzenia kontroli, dokumenty, o których mowa powyżej, w postaci papierowej lub elektronicznej.
Ważne! Zabrania się wyposażania kierowcy w przerobioną lub podrobioną kopię zgłoszenia delegowania.
Obowiązki przewoźnika drogowego z państwa trzeciego delegującego kierowcę do Polski z państwa trzeciego oraz obowiązki kierowcy delegowanego do Polski z państwa trzeciego
Przewoźnik drogowy z państwa trzeciego delegujący kierowcę na terytorium Polski z państwa trzeciego wystawia każdorazowo, przed rozpoczęciem przewozu drogowego, potwierdzenie delegowania kierowcy na terytorium Polski z państwa trzeciego; potwierdzenie sporządza się na formularzu na komputerze lub maszynowo; potwierdzenie podpisuje przewoźnik drogowy z państwa trzeciego delegujący kierowcę na terytorium Polski oraz kierowca delegowany na terytorium Polski z państwa trzeciego.
Potwierdzenie delegowania zawiera następujące informacje:
- nazwę przewoźnika drogowego z państwa trzeciego delegującego kierowcę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jego adres i siedzibę albo adres zamieszkania oraz numer odpowiedniego zezwolenia wymaganego w międzynarodowym transporcie drogowym lub formularza jazdy, na podstawie którego jest wykonywany przewóz objęty delegowaniem, numer telefonu i adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym
- imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer prawa jazdy kierowcy
- datę rozpoczęcia obowiązywania umowy o pracę kierowcy lub dokumentu równoważnego z taką umową, lub innej umowy, na podstawie której kierowca delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa trzeciego wykonuje przewozy drogowe na rzecz tego przewoźnika, oraz właściwe dla tej umowy prawo
- numer rejestracyjny pojazdu silnikowego, którym jest wykonywany przewóz objęty delegowaniem
- informację, czy świadczone usługi przewozowe stanowią przewóz rzeczy, przewóz osób, przewóz międzynarodowy lub przewóz kabotażowy.
Sprawdź wzór formularza potwierdzenia delegowania kierowcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa trzeciego - Dziennik Ustaw 2023 r. poz. 1638
Ważne! Zabrania się wyposażania kierowcy w przerobione lub podrobione potwierdzenie delegowania.
Przewoźnik drogowy z państwa trzeciego delegujący kierowcę do Polski z państwa trzeciego jest obowiązany zapewnić, aby kierowca podczas delegowania dysponował:
- sporządzonym w postaci papierowej potwierdzeniem delegowania kierowcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa trzeciego
- dowodami potwierdzającymi wykonywane przewozy drogowe, w szczególności w postaci listów przewozowych, odpowiedniego zezwolenia wymaganego w międzynarodowym transporcie drogowym lub formularza jazdy, na podstawie którego jest wykonywany przewóz;
- zapisami tachografu, wymaganymi zgodnie z Umową europejską dotyczącą pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR), sporządzoną w Genewie dnia 1 lipca 1970 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 409), zwaną dalej „Umową AETR”.
Ważne! Kierowca delegowany do Polski z państwa trzeciego jest obowiązany posiadać w pojeździe i okazywać podczas kontroli drogowej, na żądanie osób uprawnionych do przeprowadzenia kontroli, powyższe dokumenty.
Przewoźnik drogowy z państwa trzeciego delegujący kierowcę do Polski z państwa trzeciego jest obowiązany do przesłania niezwłocznie, nie później niż w terminie 8 tygodni od dnia otrzymania wniosku od Państwowej Inspekcji Pracy, po okresie delegowania:
- kopii dokumentów, o których mowa powyżej
- dokumentacji dotyczącej wynagrodzenia kierowcy w odniesieniu do okresu delegowania
- umowy o pracę lub dokumentu równoważnego z taką umową lub innej umowy, na podstawie której kierowca delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa trzeciego wykonuje przewozy drogowe na rzecz tego przewoźnika
- ewidencji czasu pracy kierowcy
- dowodów wypłat wynagrodzenia.
Ważne! W przypadku gdy na podstawie umowy międzynarodowej przewoźnik drogowy z państwa trzeciego delegujący kierowcę do Polski z państwa trzeciego składa zgłoszenie delegowania przy użyciu interfejsu publicznego połączonego z systemem IMI na stronie internetowej: www.postingdeclaration.eu stosuje się do tego przewoźnika następujące obowiązki:
ma zapewnić, aby kierowca podczas delegowania dysponował:
- kopią zgłoszenia delegowania;
- dowodami potwierdzającymi wykonywane przewozy drogowe, w szczególności w postaci listów przewozowych, odpowiedniego zezwolenia wymaganego w międzynarodowym transporcie drogowym lub formularza jazdy, na podstawie którego jest wykonywany przewóz;
- zapisami tachografu, wymaganymi zgodnie z Umową europejską dotyczącą pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR), sporządzoną w Genewie dnia 1 lipca 1970 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 409), zwaną dalej „Umową AETR”.
- na bieżąco aktualizuje zgłoszenia delegowania w interfejsie publicznym połączonym z systemem IMI.
Przewoźnik musi, przy użyciu interfejsu publicznego połączonego z systemem IMI, przesyłać niezwłocznie, nie później niż w terminie 8 tygodni od dnia otrzymania wniosku od Państwowej Inspekcji Pracy, po okresie delegowania:
- kopii dokumentów, o których mowa powyżej
- dokumentacji dotyczącej wynagrodzenia kierowcy w odniesieniu do okresu delegowania
- umowy o pracę lub dokumentu równoważnego z taką umową lub innej umowy, na podstawie której kierowca delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa trzeciego wykonuje przewozy drogowe na rzecz tego przewoźnika
- ewidencji czasu pracy kierowcy
- dowodów wypłat wynagrodzenia
Natomiast przewoźnik nie ma obowiązku wystawiać każdorazowo, przed rozpoczęciem przewozu drogowego, potwierdzenia delegowania kierowcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa trzeciego.
Gdzie uzyskać dodatkowe informacje
Podstawowym źródłem informacji na temat praw i obowiązków związanych z delegowaniem kierowców jest ustawa o delegowaniu kierowców w transporcie oraz punkt kontaktowy biznes.gov.pl
Za udzielanie informacji na temat prawa krajowego i praktyki krajowej, które mają zastosowanie do delegowania kierowców na terytorium Polski odpowiada Państwowa Inspekcja Pracy oraz Inspekcja Transportu Drogowego, każda w zakresie swojej właściwości.
Osobą wyznaczoną w Państwowej Inspekcji Pracy do udzielania informacji dotyczących delegowania kierowców w transporcie drogowym na terytorium RP jest:
Dariusz Górski Departament Legalności Zatrudnienia Główny Inspektorat Pracy
- ul. Barska 28/30 02-315 Warszawa
- tel. + 48 22 111 35 28, fax. + 48 22 391 82 14
- e-mail: kancelaria@gip.pip.gov.pl
Osobą wyznaczoną w Inspekcji Transportu Drogowego do udzielania informacji dotyczących delegowania kierowców w transporcie drogowym na terytorium RP jest:
Mariusz Kurczyński Dyrektor Biura Nadzoru Inspekcyjnego Główny Inspektorat Transportu Drogowego adres e-mail: bni.sekretariat@gitd.gov.pl tel.: +48 22 220 04 89