Dozór techniczny – wymagania, obowiązki, zasady

Jakie urządzenia podlegają dozorowi technicznemu

Przepisom o dozorze technicznym podlegają cztery główne typy urządzeń:

• urządzenia bezciśnieniowe
• urządzenia ciśnieniowe
• urządzenia transportu bliskiego
• urządzenia do odzysku par paliwa.

Do pierwszej kategorii - urządzeń bezciśnieniowych - zalicza się między innymi zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych. Szczegółowe informacje na ich temat możesz znaleźć na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego.

Drugi typ - urządzeń ciśnieniowych - obejmuje między innymi rurociągi przesyłowe, zbiorniki w agregacie gaśniczym czy kotły parowe i kotły wodne o temperaturze powyżej 110 stopni. Więcej informacji na temat znajdziesz na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego.

Trzecia kategoria - urządzenia transportu bliskiego - to między innymi różne rodzaje żurawi, suwnice, dźwigniki czy podesty ruchome. Szczegółowe informacje na temat tej kategorii znajdziesz na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego.

Ostatni typ - urządzenia do odzysku par paliw, które podlegają Urzędowi Dozoru Technicznego, to urządzenia do odzysku par paliwa. Po więcej informacji sięgnij na stronę internetową Urzędu Dozoru Technicznego.

Sprawdź, czy urządzenie, którego masz zamiar używać, wymaga zgłoszenia do Urzędu Dozoru Technicznego. Jeśli nadal masz wątpliwości, skontaktuj się z Biurem Obsługi Klienta UDT.

Jeśli uznasz, że urządzenie, którego używasz, podlega obowiązkowi zgłoszenia do Urzędu Dozoru Technicznego, możesz to zrobić poprzez stronę internetową: uzyskaj zezwolenie na eksploatację urządzenia podlegającego dozorowi technicznemu.

Formy dozoru technicznego i terminy badań

Przed użyciem urządzenia podlegającego dozorowi technicznemu, musisz zgłosić to urządzenie do organu właściwej jednostki dozoru technicznego w celu uzyskania decyzji zezwalającej na jego eksploatację. Zrobisz to pisemnie lub za pośrednictwem portalu eUDT.

Przed wydaniem takiej decyzji inspektor dozoru technicznego wykona – w twojej obecności lub osoby przez ciebie upoważnionej – czynności dozoru technicznego, takie jak: badanie stanu urządzenia, jego wyposażenia i oznakowania czy przeprowadzenie próby technicznej przed uruchomieniem urządzenia i w warunkach jego pracy.

Po wykonaniu badania inspektor sporządzi protokół z wykonania czynności dozoru technicznego, którego odbiór potwierdzisz podpisem ty lub osoba przez ciebie upoważniona.

Pamiętaj, że w trakcie wykonywania czynności dozoru technicznego jesteś obowiązany zapewnić bezpieczne warunki do sprawnego ich wykonania. Zbiór protokołów dotyczących danego urządzenia technicznego, zwany „księgą rewizyjną urządzenia”, musisz przechowywać.

Gdy urządzenie zostanie prawidłowo zgłoszone, to dalsze obowiązki w stosunku do urządzenia będą zależały od jego rodzaju czy przeznaczenia. Różne będą na przykład terminy jego okresowego badania.

Wymogi dla poszczególnych rodzajów urządzeń dotyczące form dozoru i terminów badań technicznych wykonywanych przez inspektorów UDT znajdziesz na właściwych podstronach urzędu:

• dla urządzeń bezciśnieniowych - na podstronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego
• dla urządzeń ciśnieniowych - na podstronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego
• dla urządzeń transportu bliskiego - na podstronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego
• dla urządzeń - na podstronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego .

Odnajdziesz tam też informacje o wymogach dotyczących rodzajów dokumentacji, jakie powinien dostarczyć producent danego sprzętu do jego prawidłowej eksploatacji, oraz dokumentów, które powinien przechowywać użytkownik (na przykład dziennik konserwacji prowadzony przez konserwującego urządzenie).

Naprawy i modernizacje

Poza zgłoszeniami czy przeglądami okresowymi urządzenia podlegające nadzorowi ze strony Urzędu Dozoru Technicznego mogą wymagać również modernizacji lub naprawy.

Pamiętaj, że czynności te muszą być uzgadniane z Urzędem Dozoru Technicznego i wykonywane przez zakłady uprawnione przez UDT/TDT.

Modernizacja to zmiana konstrukcji, zastosowanych materiałów lub parametrów technicznych urządzenia w stosunku do pierwotnie ustalonych, która nie jest traktowana jako wytworzenie nowego urządzenia.

Naprawa to przywrócenie urządzenia technicznego do stanu pierwotnego bez wprowadzania zmian parametrów technicznych lub konstrukcyjnych.

Uzgodnienie modernizacji i naprawy jest dokonywane na pisemny wniosek zainteresowanego.

Do wniosku powinna być załączona dokumentacja, w co najmniej 2 egzemplarzach.

Wymagania co do wniosku i dokumentacji technicznej znajdziesz na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego.

Wnioskujący ma obowiązek modernizować lub naprawiać urządzenie zgodnie z zatwierdzoną dokumentacją, a po jej wykonaniu – wystawić poświadczenie z wykonanych prac, podpisane przez osobę odpowiedzialną za modernizację lub naprawę.

Po dokonanej modernizacji lub naprawie inspektor przeprowadza doraźne badanie techniczne urządzenia i wydaje decyzję o dopuszczeniu do eksploatacji.

Czynności te są płatne, a ich wysokość jest określona w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 27 listopada 2014 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego.

Kwalifikacje osób

Nadzorowi Urzędu Dozoru Technicznego podlegają również kwalifikacje osób, które

• obsługują i konserwują urządzenia techniczne podlegające dozorowi technicznemu
• wykonują czynności:
  • spawania
  • zgrzewania
  • lutowania
  • przeróbki plastycznej i obróbki cieplnej w toku wytwarzania, naprawy lub modernizacji urządzeń podlegających dozorowi technicznemu
  • wytwarzania elementów stosowanych do wytwarzania, naprawy lub modernizacji tych urządzeń.

Eksploatujący powinien wyposażyć urządzenie w stanowiskową instrukcję obsługi, opracowaną na podstawie instrukcji eksploatacji i dostępną dla obsługującego.

UDT ma prawo do kontroli przestrzegania przepisów dotyczących dozoru technicznego. Wykonuje okresowe i doraźne badania techniczne oraz sprawdza zaświadczenia kwalifikacyjne osób obsługujących i konserwujących te urządzenia.

Więcej informacji na temat kwalifikacji i nadzoru Urzędu Dozoru Technicznego znajdziesz na stronie internetowej urzędu. Są tam również między innymi przykładowe pytania egzaminacyjne dla osób, które chcą potwierdzić swoje kwalifikacje.

Obowiązki związane z eksploatacją urządzenia

Pamiętaj o tym, że należy na bieżąco dokonywać aktualizacji stanu posiadanych urządzeń objętych dozorem technicznym (sprzedaż, likwidacja, utrata urządzenia wskutek zdarzeń losowych i inne).

W momencie sprzedaży lub wycofania z eksploatacji posiadanego urządzenia należy niezwłocznie zgłosić ten fakt w oddziale UDT, w którym dane urządzenie zostało zarejestrowane.

Urządzenie techniczne podlegające pod dozór techniczny można sprzedać bez ważnej decyzji administracyjnej zezwalającej na eksploatację. Jednakże nowy nabywca ma obowiązek zgłosić urządzenie w celu dokonania zmian w ewidencji UDT i uzyskania decyzji zezwalającej na eksploatację. Bez ważnej decyzji administracyjnej urządzenie nie może być eksploatowane.

Natomiast nowo zakupione urządzenia mogą być eksploatowane dopiero po badaniu odbiorczym w miejscu pracy, dokonanym przez inspektora UDT.

Jeżeli zmienia się podmiot, który eksploatuje urządzenie techniczne, to ten nowy podmiot przejmuje wszystkie prawa i obowiązki poprzedniego eksploatującego wynikające z decyzji zezwalającej na eksploatację. Stanie się tak pod warunkiem że:

• od ostatniego badania okresowego urządzenia technicznego nie wprowadzono zmian dotyczących jego eksploatacji, które są określone w warunkach technicznych dozoru technicznego
• nowy eksploatujący poinformuje organ jednostki dozoru technicznego o zmianie eksploatującego urządzenie techniczne.

Produkcja i wprowadzanie do obrotu urządzeń technicznych

Każdy podmiot, który ma siedzibę:

• na terenie Polski
• poza granicami Unii Europejskiej
• poza granicami Turcji
• poza granicami państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), będących stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym,

musi posiadać uprawnienie wydane przez właściwą jednostkę dozoru technicznego, aby wytwarzać i wprowadzać do obrotu w Polsce:

• urządzenia techniczne nieobjęte dyrektywami UE
• elementy nieobjęte dyrektywami UE
• materiały do naprawy i modernizacji urządzeń technicznych

• materiały do wytwarzania urządzeń technicznych.

  Pamiętaj! Jeżeli chcesz świadczyć na terenie Polski usługi w zakresie wytwarzania materiałów i elementów stosowanych do modernizowania lub naprawiania urządzeń technicznych, to musisz mieć u prawnienia wydane przez właściwą jednostkę dozoru technicznego.

Jeśli masz dodatkowe pytania dotyczące nadzoru technicznego, odwiedź sekcję najczęściej zadawanych pytań na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego.