Zalegalizuj urządzenie wodne

Masz staw rybny, który powstał bez pozwolenia wodnoprawnego? A może twoja firma korzysta z urządzenia wodnego, które zostało wykonane bez wymaganego zgłoszenia? Jest to tak zwana samowola budowlana, za którą grożą kary. Dowiedz się, jak zalegalizować urządzenie wodne.

Jak załatwić sprawę

Co powinieneś wiedzieć i kto może skorzystać z usługi

Kto powinien zalegalizować urządzenie wodne

Jeśli korzystasz z samowolnie wykonanego urządzenia wodnego, jako jego właściciel, użytkownik wieczysty albo posiadacz samoistny – masz obowiązek jego legalizacji.

Urządzenie wodne jest samowolą, jeśli:

• wykonałeś je bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego lub zgłoszenia wodnoprawnego
• powstało (nawet bez twojego udziału) po pierwszym stycznia 1975 roku jako swoista samowola budowlana i nadal z niego korzystasz.

Co się stanie, jeśli nie zalegalizujesz urządzenia wodnego

Jeśli nie zalegalizujesz samowoli, jednostka Wód Polskich może zdecydować o obowiązku likwidacji twojego urządzenia wodnego. Ponadto samowola jest wykroczeniem, za które grozi kara aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.

Dlatego, jeżeli nie chcesz legalizować urządzenia wodnego, bo na przykład już z niego nie korzystasz – zlikwiduj je i powiadom o tym najbliższą jednostkę Wód Polskich.

Czym są urządzenia wodne

Urządzenia wodne to urządzenia lub budowle służące do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z tych zasobów.

Są to na przykład:

• urządzenia lub budowle piętrzące, przeciwpowodziowe i regulacyjne – także kanały i rowy
• sztuczne zbiorniki usytuowane na wodach płynących oraz obiekty związane z tymi zbiornikami
• stawy, np. rybne, przeznaczone do oczyszczania ścieków albo rekreacji
• obiekty służące do ujmowania wód powierzchniowych oraz wód podziemnych
• obiekty energetyki wodnej
• wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych
• wyloty służące do wprowadzania wody do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych
• stałe urządzenia służące do połowu ryb lub do pozyskiwania innych organizmów wodnych
• urządzenia służące do chowu ryb lub innych organizmów wodnych w wodach powierzchniowych
• mury oporowe, bulwary, nabrzeża, mola, pomosty i przystanie
• stałe urządzenia służące do przewozów międzybrzegowych.

Kiedy powinieneś załatwić sprawę

Legalizacji dokonaj jak najszybciej. W innym przypadku otrzymasz nakaz likwidacji urządzenia wodnego.

Gdzie załatwisz sprawę

Usługę można zrealizować w:

• regionalne zarządy gospodarki wodnej
• zarządy zlewni

Co zrobić krok po kroku

1. Przygotuj i złóż wniosek o legalizację urządzenia wodnego

Dokumenty

Ważne! Dokumenty, które musisz złożyć wraz z wnioskiem, zależą od rodzaju zgody wodnoprawnej właściwej dla twojego urządzenia.

Dlatego, na początku ustal, jakiej zgody wymaga legalizowane urządzenie. Jeśli nie masz pewności, skontaktuj się z jednostką Wód Polskich, która jest najbliżej urządzenia.

W przypadku każdego urządzenia wodnego dołącz do wniosku wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – jeśli na obszarze, na którym znajduje się urządzenie, obowiązuje taki plan. Jeśli planu nie ma, dołącz decyzję o warunkach zabudowy albo decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Oczywiście tylko w przypadku, gdy te dokumenty są wymagane przy budowie urządzenia. 

Jeśli wniosek dotyczy urządzenia, które wymaga pozwolenia wodnoprawnego dołącz do wniosku:

• Operat wodnoprawny – sporządź go na papierze w formie opisowej i graficznej. Ponadto, zapisz go na elektronicznych nośnikach danych jako dokument tekstowy. Część graficzną operatu w postaci plików typu rastrowego (na przykład pliki JPEG, TIFF, GIF, PNG). Nośnik złóż wraz z operatem. Dołącz też opis prowadzenia zamierzonej działalności napisany bez używania określeń specjalistycznych.
• Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Dołącz ją, jeśli twoja inwestycja tego wymaga. Zestawienie przedsięwzięć, dla których musisz uzyskać taką decyzję znajdziesz w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
• Ocenę wodnoprawną – tylko jeśli dla swojej inwestycji uzyskałeś decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Dołącz ją, jeśli twoja inwestycja może wpłynąć na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych. Cele środowiskowe są wymienione w art. 56, 57, 59 oraz 61 ustawy Prawo wodne.
• Wypisy z rejestru gruntów lub uproszczone wypisy z rejestru gruntów dla nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub w zasięgu oddziaływania planowanych do wykonania urządzeń wodnych.

W przypadku urządzenia wymagającego zgłoszenia wodnoprawnego dołącz do wniosku:

• Mapę sytuacyjno-wysokościową. Uzyskasz ją w urzędzie, który zajmuje się państwowym zasobem geodezyjnym i kartograficznym. Na mapie sytuacyjno-wysokościowej zaznacz urządzenie wodne oraz zasięg jego oddziaływania. Przepisy nie regulują kwestii jak długo aktualne są dane mapy. Skontaktuj się z jednostką Wód Polskich, do której składasz wniosek, aby udzieliła ci informacji, czy twoja mapa jest odpowiednia. Zamiast mapy sytuacyjno-wysokościowej możesz dołączyć inną mapę, na przykład zasadniczą lub ewidencyjną. Musi ona być uwierzytelniona przez odpowiedni urząd służby geodezyjnej i kartograficznej.
• Odpowiednie szkice lub rysunki urządzenia wodnego. Możesz wykonać je samodzielnie.
• Zgodę właściciela urządzenia wodnego, które jest niezbędne do korzystania przez twoje urządzenie wodne. Zgoda powinna zezwalać na wykonanie twojej inwestycji oraz wykorzystanie urządzenia innego właściciela.

Termin

Legalizacji dokonaj jak najszybciej. W innym przypadku otrzymasz nakaz likwidacji urządzenia wodnego.

2. Urząd sprawdzi kompletność twojego wniosku

Odpowiednia jednostka Wód Polskich sprawdzi twój wniosek. Jeśli wniosek ma braki – na przykład nie ma wszystkich wymaganych informacji, albo dokumentów – dostaniesz wezwanie do ich uzupełnienia. Będziesz mieć na to co najmniej 7 dni, licząc od dnia otrzymania wezwania. Jeśli nie poprawisz błędów w wyznaczonym terminie, twoje urządzenie nie zostanie zalegalizowane.

3. Urząd ustali strony i zawiadomi o wszczęciu postępowania

Jednostka Wód Polskich ustali strony postępowania, biorąc pod uwagę, na jakie podmioty oddziałuje legalizowane urządzenie.

Dostaniesz zawiadomienie o wszczęciu postępowania. Pozostałe strony zostaną zawiadomione za pomocą obwieszczeń. Są one wywieszane w siedzibie Ministerstwa Infrastruktury albo właściwej jednostki Wód Polskich. Obwieszczenie zostanie również opublikowane w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) starostwa powiatowego i urzędów gmin właściwych ze względu na zakres korzystania z wód.

Strony postępowania przed wydaniem decyzji w sprawie legalizacji mają prawo do udziału w postępowaniu. Mogą wypowiedzieć się w sprawie zebranych materiałów i dowodów. Jednak ty, jako wnioskodawca, zostaniesz zawiadomiony pisemnie. Jeśli liczba stron postępowania o legalizację urządzenia wodnego przekroczy 10, jednostka Wód Polskich zawiadamia strony o swoich decyzjach i innych czynnościach przez obwieszczenie lub inny sposób ogłaszania przyjęty w danej miejscowości. Może to być na przykład wywieszenie informacji w swojej siedzibie, ogłoszenie na swoich stronach internetowych lub w lokalnej prasie.

Dokumenty

4. Otrzymasz decyzję w sprawie legalizacji urządzenia wodnego

Jeśli twoje urządzenie spełnia warunki legalizacyjne, jednostka Wód Polskich wyda decyzję pozytywną.

Legalizacja jest możliwa, jeśli urządzenie wodne nie narusza:

• ustaleń planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza
• ustaleń planu zarządzania ryzykiem powodziowym
• ustaleń planu przeciwdziałania skutkom suszy
• ustaleń programu ochrony wód morskich
• ustaleń krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych
• ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego
• wymagań dotyczących ochrony zdrowia ludzi, środowiska, ochrony przyrody i dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków wynikających z przepisów odrębnych.

Ponadto, urządzenie mysi być tak zaprojektowane, wykonane i użytkowane, aby:

• sprzyjało osiągnięciu dobrego stanu wód
• umożliwiało osiągnięcie celów środowiskowych określonych w ustawie Prawo wodne
• nie zmieniało istniejącej rzeźby terenu oraz biologicznych stosunków w środowisku wodnym i ekosystemach lądowych zależnych od wód.

Natomiast budowla piętrząca powinna umożliwiać wędrówki ryb.

Jeśli nie spełnisz warunków legalizacji urządzenia wodnego, jednostka Wód Polskich wyda decyzję o likwidacji urządzenia wodnego. Poda w nim termin likwidacji oraz ustali warunki jej wykonania. Gdy likwidacja urządzenia jest niemożliwa ze względów technicznych lub ekonomicznych, jednostka Wód Polskich może wydać decyzję, która nakaże ci wykonać urządzenia zapobiegające szkodom.

Dokumenty

Ile zapłacisz

• 5720,17 zł – opłata za legalizację urządzenia wodnego w 2024 roku

Uwaga! Opłata legalizacyjna ma zmienną wysokość. Aktualną stawkę opłaty legalizacyjnej ogłasza Minister Infrastruktury.

Gdzie zapłacić: opłatę wpłać na rachunek bankowy Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, który wydał decyzję legalizującą urządzenie wodne.

Jaki jest termin płatności: na wpłatę masz 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Decyzja staje się ostateczna, jeśli w ciągu 14 dni od jej otrzymania żadna ze stron nie wniosła odwołania albo wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Ważne! Dokładną informację o kwocie opłaty, terminie zapłaty i numerze konta do płatności znajdziesz w decyzji legalizującej twoje urządzenie wodne.

• 17 zł – opłata skarbowa za pełnomocnictwo (opcjonalnie)  

Jeśli do urzędu składasz pełnomocnictwo to musisz je opłacić. Nie zapłacisz za pełnomocnictwo udzielone mężowi, żonie, dzieciom, rodzicom, dziadkom, wnukom lub rodzeństwu.

Gdzie zapłacić: opłatę skarbową za pełnomocnictwo wpłać na konto urzędu miasta lub gminy, właściwego dla siedziby urzędu, w którym składasz pełnomocnictwo. Numer konta sprawdzisz na stronie internetowej urzędu miasta lub gminy. Na przykład, jeśli pełnomocnictwo składasz do Urzędu Miasta Poznania to opłatę zapłać również na konto Urzędu Miasta Poznania.

Praktyczne informacje na temat pełnomocnictwa.  

Ile będziesz czekać

Nie dłużej niż miesiąc. Termin może się wydłużyć do 2 miesięcy (dostaniesz o tym informację).

Jak możesz się odwołać

Możesz się odwołać od decyzji wydanej w sprawie legalizacji urządzenia wodnego. Masz na to 14 dni – licząc od dnia otrzymania decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem jednostki Wód Polskich, która wydała decyzję w twojej sprawie.

Odwołanie możesz złożyć ty – jako wnioskodawca, a także inne strony postępowania, niezadowolone z decyzji organu, który ją wydał.