Uzyskaj nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym

Gdy prowadzisz biznes, może dojść do sporu miedzy tobą a twoim klientem. Najczęściej takie spory dotyczą zaległości w zapłacie. Pieniądze możesz odzyskać w sądzie w postępowaniu upominawczym. Sprawdź, na czym ono polega.

Jak załatwić sprawę

Co powinieneś wiedzieć i kto może skorzystać z usługi

Na czym polega postępowanie upominawcze

W postępowaniu upominawczym, co do zasady, możesz dochodzić roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych. Rzeczy zamienne to rzeczy, które nie wyróżniają się, na przykład samochody produkowane seryjnie, sprzęt elektroniczny.

Postępowanie upominawcze umożliwia szybkie rozpoznanie sprawy, ponieważ sąd z urzędu bada, czy może wydać w tym trybie nakaz zapłaty – nie musisz w pozwie składać wniosku w tej sprawie. 

Sąd nie wyda nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, jeżeli z pozwu wynika, że:

• roszczenie jest oczywiście bezzasadne, na przykład zaległa faktura została wcześniej opłacona
• twierdzenia co do faktów budzą wątpliwość
• zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego.

Nakaz zapłaty stanowi tytuł egzekucyjny z chwilą uprawomocnienia się. Nakaz uprawomocnia się jeżeli w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia pozwany nie wniesie sprzeciwu od nakazu zapłaty. Tytuł egzekucyjny jest z kolei podstawą do nadania klauzuli wykonalności. 

Przeczytaj, jak złożyć wniosek o nadanie klauzuli wykonalności i uzyskać tytuł wykonawczy.

Ważne! Jeżeli twoje roszczenie wobec kontrahenta nie przekracza kwoty 20 tys. zł i sprawa nie należy do właściwości sądów okręgowych, możesz skorzystać z uproszczonego postępowania upominawczego.

Sprawdź, jak złożyć pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Słowniczek

Powód – osoba, która wnosi sprawę do sądu np. przedsiębiorca, któremu nie zapłacono za fakturę.

Pozwany – osoba, przeciwko której powód kieruje sprawę do sądu.

Strony postępowania sądowego – powód i pozwany.

Pozew – dokument, który powód składa w sądzie w celu rozpoczęcia postępowania sądowego. W pozwie trzeba dokładnie określić czego i od kogo żądamy.

Wartość przedmiotu sporu – jest to kwota, o którą toczysz spór w sądzie. W przepisach prawa są szczegółowe zasady jak obliczać wartość przedmiotu sporu. Przykładowo do wartości przedmiotu spory nie dolicza się odsetek. Prawidłowe ustalenie wartości przedmiotu sporu jest bardzo ważne, ponieważ decyduje np. o tym do jakiego sądu możesz skierować sprawę (sąd rejonowy lub okręgowy), albo o wysokości opłaty od pozwu.

Kiedy powinieneś załatwić sprawę

Najlepiej zabezpieczysz swoje interesy, gdy wniesiesz pozew przed przedawnieniem się roszczenia.

Gdzie załatwisz sprawę

Usługę można zrealizować w:

• sądy okręgowe
• sądy rejonowe

Co zrobić krok po kroku

1. Złóż pozew do sądu

Twój pozew, tak jak każde pismo procesowe złożone do sądu, musi zawierać określone informacje. 

Przeczytaj co musi zawierać pozew.

Dokumenty

Jeżeli w swoim pozwie powołujesz się na dokumenty (na przykład umowy, faktury), dołącz je do pozwu w oryginale lub w uwierzytelnionej kopii. Pamiętaj, że jeśli zażąda tego druga strona sporu, to będziesz musiał przedstawić oryginały tych dokumentów.

Do pozwu dołącz również:

• jego odpis (lub odpisy – tyle, ilu jest pozwanych) wraz z odpisami wszystkich załączników
• pełnomocnictwo, albo uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa, jeżeli pozew wnosi pełnomocnik, który wcześniej nie złożył pełnomocnictwa
• dowód uiszczenia opłaty skarbowej za udzielenie pełnomocnictwa (jeśli dotyczy).

Jeżeli w twoim pozwie są braki formalne lub jeżeli nie zapłacisz opłaty od pozwu, sąd wezwie cię do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia pozwu w ciągu tygodnia. Jeśli tego nie zrobisz, sąd zwróci ci pozew.

Termin

Najlepiej zabezpieczysz swoje interesy, gdy wniesiesz pozew przed przedawnieniem się roszczenia.

2. Sąd wyda nakaz zapłaty

W postępowaniu upominawczym sąd rozstrzygnie sprawę na posiedzeniu niejawnym. W nakazie zapłaty sąd nakaże pozwanemu, żeby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zaspokoił roszczenie (zapłacił za zaległą fakturę) w całości wraz z kosztami.

Jeśli pozwany nie zgadza się na zapłatę, to w tym samym terminie może złożyć do sądu sprzeciw.

Dokumenty

Termin

Termin wydania i doręczenia nakazu zapłaty stronom jest uzależniony od liczby spraw wpływających do danego sądu.

3. Rozprawa w sądzie

Jeżeli w twojej sprawie zostanie prawidłowo wniesiony sprzeciw, to nakaz zapłaty utraci moc. Przewodniczący wyznaczy wtedy termin rozprawy i zarządzi doręczenie powodowi sprzeciwu razem z wezwaniem na rozprawę.

Ważne! Nakaz zapłaty traci moc w takiej części, która jest zaskarżona sprzeciwem.

Rozprawa odbywa się w ten sposób, że po wywołaniu sprawy strony – najpierw powód, a potem pozwany – zgłaszają ustnie swoje żądania i wnioski oraz przedstawiają twierdzenia i dowody na ich poparcie. Strony mogą wskazywać podstawy prawne swoich żądań i wniosków.

Każda ze stron wypowiada się co do twierdzeń strony przeciwnej. Dodatkowo rozprawa obejmuje, w zależności do okoliczności, postępowanie dowodowe.

Termin

Termin rozprawy wyznacza przewodniczący.

4. Zamknięcie rozprawy i wydanie wyroku

Po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok. Sąd w wyroku w całości lub w części utrzymuje w mocy nakaz zapłaty albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu. Sąd może również uchylić nakaz zapłaty i odrzucić pozew lub umorzyć postępowanie.

Jeżeli zależy ci na poznaniu szczegółowego uzasadnienia wyroku, złóż pisemny wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem. Taki wniosek trzeba złożyć w ciągu tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku.

Dokumenty

Ile zapłacisz

• pełna opłata sądowa, która zależy od wartości przedmiotu sporu:
  • 30 zł – dla przedmiotu sporu do 500 zł 
  • 100 zł – dla przedmiotu sporu od ponad 500 zł do 1500 zł
  • 200 zł – dla przedmiotu sporu od ponad 1500 do 4000 zł 
  • 400 zł – dla przedmiotu sporu od ponad 4000 zł do 7500 zł 
  • 500 zł – dla przedmiotu sporu od ponad 7500 zł do 10 000 zł
  • 750 zł – dla przedmiotu sporu od ponad 10 000 zł do 15 000 zł 
  • 1000 zł – dla przedmiotu sporu od ponad 15 000 zł do 20 000 zł 

Pozew trzeba opłacić, ponieważ bez opłaty sąd nie wykona żadnej czynności. Jeżeli pozwany przegra sprawę, to będzie on zobowiązany zwrócić ci koszty poniesione na skierowanie sprawy do sądu.

Opłatę sądową możesz opłacić w kasie sądu, w którym składasz pozew, robiąc przelew na konto tego sądu lub za pomocą znaków sądowych, które możesz zakupić na dedykowanej stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.

•  17 zł – opłata skarbowa za pełnomocnictwo (opcjonalnie) 

Jeżeli do sądu składasz pełnomocnictwo to musisz je opłacić. Nie zapłacisz za pełnomocnictwo udzielone mężowi, żonie, dzieciom, rodzicom, dziadkom, wnukom lub rodzeństwu.

Gdzie zapłacić: opłatę skarbową za pełnomocnictwo wpłać na konto urzędu miasta lub gminy, właściwego dla siedziby sądu, w którym składasz pełnomocnictwo. Numer konta sprawdzisz na stronie internetowej sądu, urzędu miasta lub gminy. Na przykład, jeśli pełnomocnictwo składasz do Sądu Poznań - Stare Miasto w Poznaniu to opłatę zapłać na konto Urzędu Miasta Poznania.

Praktyczne informacje na temat pełnomocnictwa.

Ile będziesz czekać

Nie można powiedzieć, ile dokładnie będzie trwała sprawa w sądzie. Zależy to od wielu czynników, między innymi: ile trzeba przeprowadzić dowodów (na przykład zeznań świadków), czy sprawa wymaga przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego.

Sąd stara się, żeby sprawę zakończyć jak najszybciej (na pierwszym posiedzeniu). Pierwsze posiedzenie wyznaczone w celu wydania nakazu zapłaty, rozpoznania sprawy lub nadania jej innego biegu powinno odbyć się nie później niż dwa miesiące od dnia wniesienia pozwu, a jeżeli pozew był dotknięty brakami - od dnia ich usunięcia.

Jak możesz się odwołać

Od wyroku sądu pierwszej instancji możesz złożyć apelację do sądu drugiej instancji. 

Apelację od wyroku sądu rejonowego rozpoznaje sąd okręgowy, a od wyroku sądu okręgowego jako sądu pierwszej instancji – sąd apelacyjny. 

Apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwóch tygodni od doręczenia wyroku z uzasadnieniem. Jeżeli nie złożysz wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, to termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął termin do złożenia takiego wniosku.

Warto wiedzieć

Na czym polega przedawnienie roszczeń

Roszczenia majątkowe (pieniężne) ulegają przedawnieniu. Przedawnienie roszczenia nie powoduje jednak jego automatycznego wygaśnięcia - wierzyciel wciąż może go dochodzić, na przykład w postępowaniu cywilnym. Dłużnik może się jednak uchylić od zaspokojenia takiego roszczenia podnosząc zarzut przedawnienia. To go nie zwolni od świadczenia, ale spowoduje, że może się uniknąć zapłaty. W praktyce po upływie terminu przedawnienia dochodzenie roszczeń może być niemożliwe.

Sprawdź terminy przedawnienie roszczeń:

Kiedy bieg przedawnienia zostaje przerwany 

Bieg przedawnienia może być przerwany. Przerwę powoduje:

• każda czynność przed sądem (lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju) albo
• każda czynność przed sądem polubownym – przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia albo
• uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, albo
• wszczęcie mediacji.

Zwolnienie od kosztów sądowych

Jeśli jesteś przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG, możesz ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych. W tym celu złóż przed sadem oświadczenie, z którego będzie wynikać, że nie jesteś w stanie ponieść tych kosztów bez uszczerbku dla utrzymania siebie i rodziny. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych dołącz oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Oświadczenie sporządź na wzorze, który dostaniesz w sądzie. Zobacz wzór takiego oświadczenia.