Zezwolenie na nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Uzyskanie zezwolenia na nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą w Polsce, będącej właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości na terytorium Polski

Jak załatwić sprawę

Co powinieneś wiedzieć i kto może skorzystać z usługi

Definicje

Zgodnie z ustawą cudzoziemcem jest:

1) osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego

2) osoba prawna mająca siedzibę za granicą

3) nieposiadająca osobowości prawnej spółka osób wymienionych w pkt 1 lub 2, mająca siedzibę za granicą, utworzona zgodnie z ustawodawstwem państw obcych

4) osoba prawna i spółka handlowa nieposiadająca osobowości prawnej mająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kontrolowana bezpośrednio lub pośrednio przez osoby lub spółki wymienione w pkt 1, 2 i 3

Kontrolowaną spółką handlową jest spółka, w której cudzoziemiec lub cudzoziemcy dysponują bezpośrednio lub pośrednio powyżej 50 % głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik, użytkownik lub na podstawie porozumień z innymi osobami, albo mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów art. 4 § 1 pkt 4 lit. b lub c, lub e ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych.

Przesłanki wydania zezwolenia

Zakres zezwolenia

O zezwolenie na nabycie udziałów/akcji należy wystąpić w przypadku gdy chodzi o:

• nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także każda inna czynność prawna dotycząca udziałów lub akcji, jeżeli w ich wyniku spółka będąca właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanie się spółką kontrolowaną
• nabycie lub objęcie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spółka ta jest spółką kontrolowaną, a udziały lub akcje nabywa lub obejmuje cudzoziemiec niebędący udziałowcem lub akcjonariuszem spółki

Zauważyć należy, że w pierwszym przypadku zezwolenia wymaga każda czynność prawna dotycząca udziałów/akcji a więc nie tylko ich nabycie/objęcie, ale także każde obciążenie. Takie obostrzenie nie występuje w drugim przypadku.

Zezwolenie wydaje się na wniosek cudzoziemca jeżeli:

1) nabycie udziałów/akcji przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa

2) wykaże on, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z Rzecząpospolitą Polską

Okolicznościami potwierdzającymi więzi cudzoziemca z Rzecząpospolitą Polską mogą być w szczególności:

1) posiadanie polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia

2) zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej

3) posiadanie zezwolenia na pobyt:

a) czasowy z wyłączeniem zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi oraz zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (o których mowa odpowiednio w art. 176 i art. 181 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach), lub

b) stały, lub

c) rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej

4) członkostwo w organie zarządzającym przedsiębiorców wymienionych w art. 1 ust. 2 pkt 4 (kontrolowana osoba prawna lub spółka handlowa)

5) wykonywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej lub rolniczej, zgodnie z przepisami prawa polskiego

Zakres wyłączeń

Przepisów ustawy nie stosuje się do:

a) do przekształcenia spółki handlowej w rozumieniu przepisów tytułu IV działu III ustawy z dnia 15 września 2000 r. kodeks spółek handlowych

b) do nabycia udziałów/akcji w spółce będącej właścicielem/wieczystym użytkownikiem nieruchomości na terytorium RP w drodze dziedziczenia ustawowego. Jeżeli prawo ojczyste spadkodawcy nie przewiduje dziedzictwa ustawowego, w tym zakresie stosuje się prawo polskie

Zaznaczyć tu należy, że ustawę stosuje się do nabywania przez cudzoziemców udziałów/akcji na podstawie dziedziczenia testamentowego. Cudzoziemiec, który na podstawie testamentu nabył udziały/akcje musi w terminie dwóch lat od dnia otwarcia spadku wystąpić z wnioskiem o uzyskanie zezwolenia na nabycie tych udziałów/akcji. W przeciwnym wypadku udziały/akcje nabędą te osoby, które byłyby powołane do spadku z ustawy.

Zakres zwolnień

Zwolnienie z obowiązku uzyskania zezwolenia dla wszystkich cudzoziemców dotyczy:

1) nabycia lub objęcia przez bank będący osobą prawną z siedzibą na terytorium RP (kontrolowaną przez osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego lub osobę prawną albo nieposiadającą osobowości prawnej spółkę z siedzibą za granicą) w związku z dochodzeniem przez ten bank roszczeń wynikających z dokonanych czynności bankowych, akcji lub udziałów w spółce:

• która wskutek tego nabycia/objęcia stanie się spółka kontrolowaną
• która jest spółką kontrolowaną a bank-cudzoziemiec nie jest dotychczasowym udziałowcem/akcjonariuszem

2) nabycia lub objęcia akcji spółki dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym

3) nabycia lub objęcia akcji spółki, która jest właścicielem lub wieczystym użytkownikiem:

• samodzielnego lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali
• samodzielnego lokalu użytkowego o przeznaczeniu garażowym lub udziału w takim lokalu, jeżeli jest to związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych nabywcy lub właściciela nieruchomości lub samodzielnego lokalu mieszkalnego
• nieruchomości niezabudowanych, których łączna powierzchnia w całym kraju nie przekracza 0,4 ha na obszarze miast (dotyczy nabycia przez podmiot, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4, na jego cele statutowe)

Wyłączenie to nie ma zastosowania w przypadku gdy w/w nieruchomości są położone w strefie nadgranicznej.

Kto nie musi uzyskiwać zezwolenia

Z dniem 1 maja 2004 r. nie jest wymagane uzyskanie zezwolenia przez cudzoziemców będących obywatelami lub przedsiębiorcami państw – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym albo Konfederacji Szwajcarskiej.

Kiedy powinieneś załatwić sprawę

W dowolnym momencie

Gdzie załatwisz sprawę

MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI
ul. Stefana Batorego 5, 02-591 Warszawa

Co zrobić krok po kroku

1. Złożenie wniosku o wydanie zezwolenia

Dokumenty

Dokumenty określające status prawny cudzoziemca to:

a) w przypadku osoby fizycznej - odpis lub kopię dokumentu potwierdzającego tożsamość ze wskazaniem obywatelstwa, daty i miejsca urodzenia

b) w przypadku osoby prawnej i spółki nieposiadającej osobowości prawnej - odpis lub wyciąg z odpowiedniego rejestru, wystawiony nie wcześniej niż 3 miesiące przed złożeniem wniosku

Dokumenty określające status prawny spółki, której udziałów lub akcji dotyczy wniosek to:

a) odpis z Krajowego Rejestru Sadowego wystawiony nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku

b) umowa lub statut spółki ze wszystkimi zmianami lub tekst jednolity

c) aktualny odpis z księgi udziałów lub księgi akcyjnej

Dokumenty określające status prawny zbywcy udziałów lub akcji to:

a) w przypadku osoby fizycznej — dokument potwierdzający tożsamość ze wskazaniem obywatelstwa, daty i miejsca urodzenia

b) w przypadku osoby prawnej i spółki nieposiadającej osobowości prawnej — odpis lub wyciąg z odpowiedniego rejestru przedsiębiorców wystawiony nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem złożenia wniosku

Dokumenty określające nieruchomości stanowiące własność bądź będące w użytkowaniu wieczystym spółki, której udziały lub akcje mogą być przedmiotem nabycia, objęcia lub innej czynności prawnej na rzecz cudzoziemca oraz nieruchomości stanowiące własność lub będące w użytkowaniu wieczystym jej spółek zależnych, które w wyniku jakiejkolwiek z tych czynności staną się kontrolowane przez cudzoziemca lub cudzoziemców, wystawione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku to:

a) odpis z księgi wieczystej

b) wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej

c) w przypadku gdy aktualne oznaczenie nieruchomości nie zostało ujawnione w księdze wieczystej - urzędowe dokumenty stanowiące podstawę dokonania zmian oznaczenia nieruchomości

d) wypis z aktualnie obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, ewentualnie decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego albo decyzję o warunkach zabudowy, jeżeli została wydana, a w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - dokument wystawiony przez właściwy organ, poświadczający brak planu

Cudzoziemiec ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na nabycie lub objęcie udziałów lub akcji spółki będącej właścicielem lokalu stanowiącego odrębny przedmiot własności nie ma obowiązku dołączenia do wniosku dokumentów w postaci wypisu z rejestru gruntów czy wypisu z aktualnie obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Oświadczenie zbywcy udziałów lub akcji powinno wyrażać wolę ich zbycia na rzecz nabywcy, ze wskazaniem formy zbycia, ilości zbywanych udziałów lub akcji oraz z podaniem odpowiadającej im ilości głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu wyrażonej w procentach, a w przypadku nabywania lub obejmowania udziałów lub akcji w procesie łączenia albo podziału spółek – uzgodniony plan połączenia albo podziału wraz z załącznikami – projektami uchwał o połączeniu albo podziale i projektem umowy lub statutu spółki przejmującej, wydzielonej lub nowo zawiązanej. Ponadto, w przypadku gdy spółka, której udziały lub akcje mają być przedmiotem nabycia, objęcia lub innej czynności prawnej na rzecz cudzoziemca, jest właścicielem bądź użytkownikiem wieczystym nieruchomości obejmującej lub obejmujących łącznie więcej niż piętnaście działek gruntu, składa oświadczenie wraz ze stanowiącym integralną część wniosku wykazem nieruchomości stanowiących własność lub będących w użytkowaniu wieczystym spółki, według wzoru oświadczenia określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

2. Formalne sprawdzenie wniosku

• Dokonanie analizy formalnej wniosku. Minister występuje do ministra właściwego do spraw obrony narodowej a w przypadku nieruchomości rolnych także do ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Odmowa wydania decyzji (z powodu m.in. braku spełnienia przesłanek ustawowych) nie wymaga wystąpienia do ministra właściwego do spraw obrony narodowej.
• Jeżeli we wniosku stwierdzono braki formalne - wystąpienie o uzupełnienie wniosku. Wobec braku uzupełnienia informacji niezbędnych do rozpatrzenia wniosku zgodnie z art. 64 ust. 2 Kpa – wniosek pozostawiony jest bez rozpoznania.
• Minister właściwy do spraw wewnętrznych przed wydaniem decyzji w sprawie zezwolenia może:
  • zażądać przedstawienia dowodów i informacji niezbędnych do rozpatrzenia wniosku oraz do dokonania sprawdzenia
  • dokonać, także przy pomocy właściwych organów administracji rządowej, sprawdzenia, czy nabycie akcji lub udziałów przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także czy będzie ono zgodne z interesem państwa

3. Brak sprzeciwu lub sprzeciw wydany przez odpowiedni organ

Minister właściwy do spraw obrony narodowej, a w przypadku nieruchomości rolnych minister właściwy do spraw rozwoju wsi nie wyraża sprzeciwu w ciągu 14 dni – minister właściwy do spraw wewnętrznych kontynuuje procesowanie.W szczególnie uzasadnionych przypadkach minister właściwy do spraw wewnętrznych, na wniosek organu, któremu przysługuje prawo sprzeciwu, przedłuża termin do jego wniesienia do 2 miesięcy od dnia doręczenia wystąpienia ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

W przypadku sprzeciwu (wyrażanego w drodze postanowienia) ministra właściwego do spraw obrony narodowej, a w przypadku nieruchomości rolnych ministra właściwego do spraw rozwoju wsi wydawana jest decyzja odmawiająca wydania zezwolenia. Organ wydający postanowienie a także organ wydający decyzję może odstąpić od uzasadnienia faktycznego, jeżeli wymaga tego obronność lub bezpieczeństwo państwa.

Termin

14 dni

4. Wydanie decyzji

Po zaopiniowaniu wniosku przez organy opiniujące wydawane jest zezwolenie w drodze decyzji administracyjnej przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych (z upoważnienia Ministra decyzję podpisuje dyrektor Departamentu Zezwoleń i Koncesji lub Zastępca Dyrektora). Minister właściwy do spraw wewnętrznych może w zezwoleniu określić dla cudzoziemca zamierzającego nabyć udziały/akcje specjalne warunki, od których spełnienia będzie uzależniona możliwość jej nabycia.

Decyzja odmawiająca wydania zezwolenia wydawana jest wobec

• braku spełnienia przesłanek ustawowych
• negatywnej opinii organów opiniujących

W przypadku nie wydania zezwolenia, na wniosek cudzoziemca zwracana jest opłata za postępowanie.

Dokumenty

Ile zapłacisz

1570 – opłata skarbowa za wydanie zezwolenia

17 zł – opłata skarbowa za udzielenie pełnomocnictwa (opcjonalnie)

Jeśli chcesz, aby reprezentował cię pełnomocnik, pamiętaj o dołączeniu pełnomocnictwa oraz dowodu zapłaty opłaty skarbowej za pełnomocnictwo (17 zł). Nie zapłacisz za pełnomocnictwo udzielone mężowi, żonie, dzieciom, rodzicom, dziadkom, wnukom lub rodzeństwu. Z opłaty skarbowej zwolnione są m.in. jednostki budżetowe i jednostki samorządu terytorialnego. Praktyczne informacje na temat pełnomocnictwa.

Gdzie zapłacić: opłatę skarbową za zezwolenie oraz za ewentualne pełnomocnictwo wpłać na konto Urzędu Dzielnicy Mokotów m. st. Warszawy. Sprawdź numer konta.

Ile będziesz czekać

Nie dłużej niż miesiąc. Termin może się wydłużyć do 2 miesięcy (dostaniesz o tym informację).

Jak możesz się odwołać

Zgodnie z art. 127 § 3 k.p.a. od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji.

Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji.

Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie - od dnia jej ogłoszenia stronie.

Od decyzji wydanej po ponownym rozpoznaniu sprawy stronie służy skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego a od rozstrzygnięcia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego służy skarga kasacyjna do Naczelnego Sadu Administracyjnego.

Warto wiedzieć

Powyższe informacje nie stanowią wiążącej wykładni przepisów prawa. Wiążące stanowisko w kwestii konieczności lub braku konieczności legitymowania się przez dany podmiot zezwoleniem na nabycie nieruchomości Minister może zająć tylko w trybie decyzji administracyjnej wydanej po przeprowadzeniu postępowania o wydanie zezwolenia na nabycie nieruchomości wszczętego na wniosek cudzoziemca i na podstawie ustalonego stanu faktycznego wynikającego z przedstawionego przez wnioskodawcę pełnego materiału dowodowego.