Specjalista ds. oczyszczania terenu z materiałów wybuchowych i niebezpiecznych – świadczenie usług transgranicznych w Polsce

Jesteś obywatelem Unii Europejskiej, albo Norwegii, Islandii, Lichtensteinu bądź Szwajcarii? Masz kwalifikacje do wykonywania zawodu regulowanego i chcesz tymczasowo i okazjonalnie wykonywać swoją działalność w Polsce? Złóż oświadczenie o zamiarze świadczenia usługi transgranicznej. Sprawdź, jak to zrobić.

Jak załatwić sprawę

Co powinieneś wiedzieć i kto może skorzystać z usługi

W jakich sytuacjach potrzebujesz uznania kwalifikacji

Jeśli chcesz rozpocząć pracę w zawodzie regulowanym w innym państwie niż to, w którym zdobyłeś kwalifikacje zawodowe, musisz się postarać o ich oficjalne uznanie. 

Uznawanie kwalifikacji zawodowych polega na sprawdzeniu twojego poziomu wykształcenia oraz kwalifikacji, które dają ci prawo wykonywania zawodu w kraju, w którym je uzyskałeś.

Przeczytaj:

• co to jest zawód regulowany
• jak przebiega procedura uznania kwalifikacji zawodowych w Polsce.

Jeśli planujesz wykonywać zawód lub działalność regulowaną w Polsce tymczasowo i okazjonalnie – czyli świadczyć usługi transgraniczne, możesz skorzystać z uproszczonej procedury uznawania kwalifikacji. Na podstawie twojego oświadczenia organ właściwy dla danego zawodu lub działalności regulowanej w Polsce, ocenia tymczasowy i okazjonalny charakter świadczenia usług.

Przeczytaj na czym polega uproszczony system uznawania kwalifikacji.

Kto może skorzystać z procedury uproszczonej

Każdy, kto w swoim kraju na obszarze UE i EFTA wykonuje zgodnie z przepisami zawód lub prowadzi działalność regulowaną, ma prawo świadczyć usługi w tym samym zakresie w innym kraju unijnym (na przykład w Polsce).

Ponadto prawo świadczenia usług w swoim zawodzie mają również:

• członkowie rodzin obywateli polskich lub obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii lub Norwegii, Islandii, Lichtensteinu
• obywatele państw trzecich posiadający status rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej
• cudzoziemcy posiadający status uchodźcy lub objęci ochroną uzupełniającą
• cudzoziemcy przybywający na terytorium Polski lub przebywający na tym terytorium w celu połączenia się z rodziną, będący członkami rodziny cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Polski w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy lub udzieleniem mu ochrony uzupełniającej
• obywatele państw trzecich, którzy ubiegają się o przyjęcie na terytorium Polski w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji
• obywatele państw trzecich, którzy zostali przyjęci na terytorium Polski w celach innych niż wykonywanie pracy zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajowym, mający prawo do wykonywania pracy oraz posiadający dokument pobytowy zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1030/2002 oraz obywatel państwa trzeciego, przyjęty na terytorium RP w celu wykonywania pracy zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajowym
• obywatele państw trzecich posiadający zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych.

Jakie dodatkowe wymogi muszą być spełnione

Możesz skorzystać z uproszczonego uznawania kwalifikacji, jeśli twój zawód lub działalność:

• są regulowane w twoim państwie pochodzenia
• nie są regulowane w twoim państwie pochodzenia, ale:
  • wykonywałeś ten zawód albo tę działalność w co najmniej jednym państwie członkowskim przez co najmniej rok w okresie ostatnich dziesięciu lat, albo
  • ukończyłeś kształcenie regulowane, które przygotowuje do wykonywania zawodu w twoim kraju (może być dodatkowo uzupełnione na przykład o szkolenie zawodowe, okres próbny lub praktykę zawodową, które są zgodne z przepisami twojego kraju).

Kiedy powinieneś załatwić sprawę

Oświadczenie złóż zanim zaczniesz świadczyć usługę po raz pierwszy w Polsce oraz ponownie w każdym roku, w którym będziesz wykonywać tę usługę w Polsce.

Gdzie załatwisz sprawę

Co zrobić krok po kroku

1. Złóż oświadczenie o zamiarze świadczenia usługi transgranicznej w Polsce

Oświadczenie i inne dokumenty, które składasz w toku tego postępowania, powinny być sporządzone w języku polskim lub w innym języku wraz z tłumaczeniem na język polski.  Tłumaczenie powinno być przygotowane przez tłumacza przysięgłego prowadzącego działalność w Rzeczypospolitej Polskiej lub w państwie członkowskim Unii Europejskiej. Nie musisz dostarczać tłumaczenia dokumentu potwierdzającego obywatelstwo oraz oświadczenia potwierdzającego znajomość języka polskiego.

Dokumenty dołącz w formie kopii, jednak pamiętaj, że urząd może wymagać od ciebie dostarczenia oryginałów dokumentów do wglądu, albo kopii poświadczonych za zgodność z oryginałem, lub poświadczonego tłumaczenia.

Dokumenty

W przypadku zawodu, który jest regulowany w Polsce, a nie jest regulowany w twoim kraju, możesz dołączyć: dokument potwierdzający wykonywanie przez ciebie danego zawodu lub działalności przez co najmniej rok w okresie ostatnich dziesięciu lat, w co najmniej jednym państwie członkowskim albo dokument potwierdzający ukończenie kształcenia regulowanego.

Zaświadczenie o braku zawieszenia prawa wykonywania działalności lub zaświadczenie o niekaralności, dołącz do oświadczenia, jeżeli jest wymagane od Polaków zamierzających wykonywać zawód albo działalność związane z bezpieczeństwem publicznym, służbą zdrowia albo edukacją osób małoletnich, w tym opieką nad dziećmi i wczesną edukacją.

Zaświadczenie określające charakter, okres i rodzaj wykonywanej działalności, wydane przez twoje państwo pochodzenia dołącz w przypadku działalności związanych ze zdrowiem lub bezpieczeństwem publicznym.

Oświadczenie potwierdzające znajomość języka polskiego w stopniu niezbędnym do wykonywania zawodu regulowanego dołącz jeśli zamierzasz wykonywać zawód mający wpływ na bezpieczeństwo pacjentów.

Termin

Oświadczenie złóż zanim zaczniesz świadczyć usługę po raz pierwszy w Polsce oraz ponownie w każdym roku, w którym będziesz wykonywać tę usługę w Polsce.

2. Urząd sprawdzi twoje dokumenty

Urząd powiadomi cię, że otrzymał twoje oświadczenie. Jeśli stwierdzi braki w dostarczonej dokumentacji, wezwie cię do ich usunięcia w konkretnym terminie.

Jeżeli oświadczenie i dołączone dokumenty są kompletne, urząd sprawdzi, czy twoje kwalifikacje uzyskane za granicą są odpowiednie do wykonywania zawodu regulowanego w Polsce.

Urząd może skontrolować czy świadczone przez ciebie usługi faktycznie mają charakter tymczasowy i okazjonalny. Sprawdzi na przykład długość, częstotliwość, regularność i ciągłość wykonywania przez ciebie usług.

Dokumenty

3. Dostaniesz decyzję w sprawie uznania kwalifikacji albo decyzję w sprawie odstąpienia od uznania twoich kwalifikacji

Ponieważ zamierzasz świadczyć w Polsce usługi, których wykonywanie ma wpływ na zdrowie lub bezpieczeństwo publiczne, właściwy urząd może sprawdzić twoje kwalifikacje przed rozpoczęciem świadczenia usługi (tak zwane "prior check"). Wadliwe wykonanie usług w twoim zawodzie mogłoby narazić usługobiorców na poważne konsekwencje.

Sprawdzenie odbywa się w ramach postępowania w sprawie uznania twoich kwalifikacji i może być przeprowadzone jeśli po raz pierwszy zamierzasz świadczyć usługi w Polsce.

W ciągu miesiąca od złożenia oświadczenia dostaniesz decyzję w sprawie uznania kwalifikacji albo w sprawie odstąpienia od uznawania kwalifikacji. Termin ten może się wydłużyć maksymalnie o kolejne dwa miesiące. O powodach opóźnienia poinformuje cię urzędnik.

Uwaga! Jeśli termin na wydanie decyzji minie, a ty jej nie dostaniesz, możesz rozpocząć świadczenie usług transgranicznych w Polsce.

Dokumenty

4. Możesz dostać postanowienie o tym, że musisz przystąpić do testu umiejętności

Jeśli twoje kwalifikacje są niewystarczające żeby je uznać w Polsce, urząd poinformuje cię, że musisz przystąpić do testu umiejętności w celu wyrównania kwalifikacji.

Jeśli zdasz ten test, urząd wyda decyzję o uznaniu twoich kwalifikacji. W przeciwnym razie urząd odmówi ci uznania kwalifikacji zawodowych.

Decyzję dostaniesz w ciągu miesiąca od dnia wydania postanowienia przez urząd. Negatywna decyzja w sprawie uznania kwalifikacji oznacza, że nie możesz świadczyć usług transgranicznych w Polsce.

Dokumenty

Ile zapłacisz

• 1484,70 zł – opłata za postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu regulowanego, obowiązująca do 30 czerwca 2024 roku
• 1505 zł – opłata za postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu regulowanego, obowiązująca od 1 lipca 2024 roku

Ważne! Wysokość opłaty za postępowanie uznaniowe jest zmienna. Opłata wynosi 35 procent minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w dniu wszczęcia postępowania.

W 2024 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4242 zł do 30 czerwca, a od 1 lipca 4300 zł.

Gdzie zapłacić: Opłatę wpłać na rachunek bankowy organu, który przeprowadza procedurę uznania twoich kwalifikacji.

• 17 zł - opłata skarbowa za pełnomocnictwo (opcjonalnie) 

Jeśli do urzędu składasz pełnomocnictwo to musisz je opłacić. Nie zapłacisz za pełnomocnictwo udzielone mężowi, żonie, dzieciom, rodzicom, dziadkom, wnukom lub rodzeństwu.

Gdzie zapłacić:  opłatę skarbową za pełnomocnictwo wpłać na konto urzędu miasta lub gminy, właściwego dla siedziby urzędu, w którym składasz pełnomocnictwo. Numer konta sprawdzisz na stronie internetowej urzędu miasta lub gminy. Na przykład, jeśli pełnomocnictwo składasz do Urzędu Miasta Poznania to opłatę zapłać również na konto Urzędu Miasta Poznania.

Praktyczne informacje na temat pełnomocnictwa.

Ile będziesz czekać

Urząd od razu zawiadomi cię, że otrzymał twoje oświadczenie.

Natomiast decyzję o uznaniu twoich kwalifikacji bądź decyzję o odstąpieniu od uznania kwalifikacji dostaniesz w ciągu miesiąca. Termin ten może się wydłużyć maksymalnie o kolejne dwa miesiące. O powodach opóźnienia poinformuje cię urzędnik.

Jeśli okaże się, że musisz przystąpić do testu umiejętności, to decyzję w sprawie uznania kwalifikacji dostaniesz w ciągu miesiąca od dnia wydania postanowienia przez urząd.

Jeśli nie dostaniesz żadnej decyzji w terminach określonych wyżej, to możesz rozpocząć świadczenie usług transgranicznych na terytorium Polski.

Jak możesz się odwołać

Jeśli nie zgadzasz się z decyzją wydaną w twojej sprawie, możesz:

• zwrócić się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy
• złożyć skargę na decyzję do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy złóż – w ciągu 14 dni od otrzymania decyzji – do urzędu, który wydał decyzję w twojej sprawie.

Skargę do sądu administracyjnego złóż – za pośrednictwem urzędu, który wydał decyzję – w terminie 30 dni od otrzymania decyzji o odmowie uznania kwalifikacji albo decyzji utrzymującej w mocy poprzednią decyzję.

Uwaga! Jeśli decyzję w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu regulowanego wydał organ samorządu zawodowego, skontaktuj się z tym organem, aby potwierdzić, jakie zasady wnoszenia odwołań obowiązują.

Warto wiedzieć

Jakim tytułem możesz się posługiwać

W trakcie świadczenia usługi transgranicznej możesz używać tytułu zawodowego lub tytułu działalności, jakie obowiązują w twoim kraju. Tytuł podaje się w oryginalnym brzmieniu, aby nie pomylić go z tytułem obowiązującym w Polsce. W przypadku braku takiego tytułu w twoim państwie, podaj informacje o swoich kwalifikacjach zawodowych oraz nazwę i siedzibę uprawnionej instytucji (w oryginalnym brzmieniu).

Gdzie płacić składki na ubezpieczenia społeczne

Płać składki na ubezpieczenia społeczne w tym państwie członkowskim, w którym prowadzisz „istotną działalność” gospodarczą. Nie musisz rejestrować swojej działalności w polskim Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Uzyskaj od instytucji ubezpieczającej w swoim kraju, właściwej ze względu na swój adres zamieszkania, zaświadczenia (na formularzu A1) o podleganiu zabezpieczeniu społecznemu. Uzyskane zaświadczenie pokaż pracownikowi ZUS, np. w trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych.

Gdzie znaleźć więcej informacji

Jeśli chcesz uzyskać szczegółowe informacje o świadczeniu usług transgranicznych w twoim zawodzie lub działalności, na przykład o tym, jakie dodatkowe dokumenty mogą być potrzebne – skontaktuj się z urzędem, którego dane kontaktowe znajdziesz na tej stronie, w sekcji "Gdzie załatwisz sprawę".