Ulga na start – 6 miesięcy bez składek na ubezpieczenie społeczne

Kto może skorzystać z Ulgi na start

Z ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy:

• są osobami fizycznymi, czyli prowadzą działalność jednoosobową albo są wspólnikami spółek cywilnych
• podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmują ją ponownie, po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia
• nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowali na etacie i wykonywali czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności.

Jeżeli jesteś rolnikiem lub domownikiem i zaczynasz prowadzić działalność gospodarczą, również możesz skorzystać z Ulgi na start.

W takim wypadku pamiętaj jednak, że nie musisz ubezpieczać się w ZUS, jeśli spełniasz jednocześnie poniższe warunki:

• podlegałeś ubezpieczeniu w KRUS w pełnym zakresie przez minimum 3 lata nieprzerwanie
• nadal prowadzisz gospodarstwo rolne lub w nim pracujesz
• dysponujesz gospodarstwem, którego obszar użytków rolnych przekracza 1ha przeliczeniowego
• złożyłeś w KRUS oświadczenie o kontynuacji ubezpieczenia w ciągu 14 dni od rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej
• nie jesteś pracownikiem ani pozostajesz w stosunku służbowym
• nie masz ustalonego prawa do emerytury, renty lub innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych
• kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza kwoty granicznej.

Jeśli nie spełniasz co najmniej jednego z tych warunków, musisz płacić składki na ZUS. Przysługuje ci wtedy Ulga na start na zasadach ogólnych.

Przeczytaj więcej o ubezpieczeniu w KRUS osoby prowadzącej firmę.

Ważne! Jeśli jako przedsiębiorca korzystasz z Ulgi na start, twój zleceniodawca nie ma obowiązku odprowadzania za ciebie składek na ubezpieczenia społeczne pod warunkiem, że:

• przedmiot umowy ze zleceniodawcą (agencyjnej, zlecenia lub o świadczenie usług) jest taki sam jak przedmiot prowadzonej przez ciebie działalności
• osiągane przychody są opodatkowane jako przychód z działalności gospodarczej.

Z jakich składek zwalnia Ulga na start

Każdy przedsiębiorca, który rejestruje firmę w CEIDG i nie jest ubezpieczony z innego tytułu, na przykład pracy na etacie, ma obowiązek zgłosić się w ZUS do ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego oraz opłacać składki na te ubezpieczenia w pełnej albo – przez 24 miesiące – w obniżonej wysokości.

Jednak firmy, które dopiero zaczynają działalność gospodarczą, mogą skorzystać z Ulgi na start i obniżyć w ten sposób swoje koszty. W okresie korzystania z Ulgi na start przedsiębiorcy nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Ulga zwalnia przez sześć pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności z płacenia składek:

• na ubezpieczenia społeczne, czyli ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe
• na Fundusz Pracy
• na Fundusz Solidarnościowy.

Ulga na start nie dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego. To oznacza, że masz obowiązek zarejestrować się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać co miesiąc składkę zdrowotną. W okresie korzystania z Ulgi na start masz także prawo zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS członków swojej rodziny.

Przeczytaj, jak zgłosić do ZUS członka rodziny.

Zanim zdecydujesz się na skorzystanie z ulgi, pamiętaj, że w okresie, w którym nie płacisz składek, nie odkładasz ich na emeryturę lub rentę. Nie otrzymasz także świadczeń w razie choroby albo wypadku.

Ważne! Zwolnienie z ubezpieczeń społecznych oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy dotyczy tylko osoby prowadzącej działalność, która korzysta z Ulgi na start. Pracownicy, osoby współpracujące lub zleceniobiorcy będą objęci ubezpieczeniami społecznymi od momentu rozpoczęcia działalności. Musisz więc za nich odprowadzać składki od chwili ich zatrudnienia.

Jak długo można korzystać z Ulgi na start

Ulga zwalnia z płacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez sześć pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności z płacenia składek:

• jeżeli rozpoczynasz działalność w trakcie miesiąca, nie wliczasz tego miesiąca do 6 miesięcy, w trakcie których możesz korzystać z Ulgi na start
• jeśli działalność rozpoczynasz pierwszego dnia miesiąca, ten miesiąc wliczasz do 6 miesięcy, w których możesz korzystać z ulgi.

Przykład

Jan Kowalski rozpoczął działalność gospodarczą od 7 lutego 2020 roku. Spełniał warunki do skorzystania z ulgi na start. Sześć miesięcy, za które nie będzie opłacać składek na ubezpieczenia społeczne, upłynie 31 sierpnia 2020 roku.

Jeśli w okresie korzystania z Ulgi na start zawiesisz wykonywanie działalności, okres zawieszenia nie przerwie biegu 6 miesięcy, czyli wlicza się do okresu, w którym możesz korzystać z ulgi. W trakcie zawieszenia możesz zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Przeczytaj, na czym polega zawieszenie działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG.

Możesz przestać korzystać z Ulgi na start:

• w dowolnym wybranym przez ciebie momencie przed upływem 6 miesięcy
• po upływie 6 miesięcy.

Przeczytaj, jakie składki będziesz płacić po skorzystaniu z Ulgi na start.

Jak zgłosić się do ZUS

Jeżeli chcesz skorzystać z Ulgi na start, to w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności musisz zgłosić się w ZUS do ubezpieczenia zdrowotnego, z kodem tytułu ubezpieczenia, który zaczyna się od cyfr 05 40.

Pozostałe dwie cyfry zależą od tego, czy masz ustalone prawo do emerytury lub renty oraz czy posiadasz orzeczenie o niepełnosprawności:

• jeśli nie posiadasz ustalonego prawa do emerytury/renty ani orzeczenia o niepełnosprawności, twój kod to 05 40 00
• Jeśli masz prawo do emerytury/renty albo posiadasz orzeczenie o niepełnosprawności, dwie ostatnie cyfry wpisujesz w zależności od twojej sytuacji, zgodnie z instrukcją poniżej.

Piąta cyfra kodu ZUS:

0 – jeśli nie masz ustalonego prawa do emerytury lub renty,
1 – jeśli masz ustalone prawo do emerytury,
2 – jeśli masz ustalone prawo do renty.

Szósta cyfra kodu ZUS:
0 – jeśli nie posiadasz orzeczenia o niepełnosprawności,
1 – jeśli posiadasz orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności,
2 – jeśli posiadasz orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
3 – jeśli posiadasz orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zgłoszenia dokonujesz na formularzu ZUS ZZA.

Najprościej jest złożyć formularz zgłoszeniowy w trakcie rejestracji firmy w CEIDG.

Zgłoszenie możesz także przekazać do ZUS:

• w formie papierowej – pod warunkiem, że będziesz rozliczać składki maksymalnie za 5 osób. W takim wypadku formularz możesz złożyć osobiście w placówce ZUS, przez pełnomocnika lub wysłać pocztą
• w Programie Płatnik – wypełnij formularz i podpisz go podpisem kwalifikowanym
• w aplikacji ePłatnik na Platformie Usług Elektronicznych (PUE), jeśli masz konto na PUE – podpisz dokumenty podpisem kwalifikowanym lub Profilem Zaufanym.

Przeczytaj, jak wypełnić formularz.

Pamiętaj, że jeśli członek twojej rodziny, na przykład dziecko lub małżonek, nie ma żadnego tytułu (prawa) do ubezpieczenia zdrowotnego, powinieneś zgłosić go do tego ubezpieczenia w ZUS na formularzu ZUS ZCNA. Za osobę zgłoszoną w taki sposób do ubezpieczenia zdrowotnego nie opłacasz dodatkowej składki zdrowotnej – korzysta ona ze świadczeń na podstawie składki, którą opłacasz za siebie.

Przeczytaj, jak zgłosić do ZUS członka rodziny.

Ile będziesz płacić do ZUS

Korzystając z Ulgi na start, opłacasz za siebie wyłącznie składkę zdrowotną.

Wysokość składki zdrowotnej zależy od wysokości dochodów oraz wybranej formy opodatkowania.

Jeżeli rozliczasz się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych (według skali podatkowej), składka na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 9% podstawy wymiaru składki.

Jeżeli rozliczasz podatek dochodowy od osób fizycznych w formie podatku liniowego (19%), zapłacisz składkę zdrowotną w wysokości 4,9% podstawy wymiaru składki.

Ważne! Jeśli rozliczasz podatki dochodowe na zasadach ogólnych (według skali podatkowej) lub liniowo, a twój dochód w danym miesiącu będzie niższy niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, to wysokość składki zdrowotnej w tym miesiącu wyniesie 9% minimalnego wynagrodzenia.

Minimalne wynagrodzenie w 2024 roku wynosi:

• od stycznia 2024 roku - 4242 zł brutto
• od lipca 2024 roku - 4300 zł brutto.

Minimalna składka zdrowotna w 2024 roku, za każdy miesiąc roku składkowego od 1 lutego 2024 roku do 31 stycznia 2025 roku, wyniesie 381,78 zł brutto.

Jeśli rozliczasz podatki dochodowe ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, twoja miesięczna składka zdrowotna wyniesie 9% zryczałtowanej podstawy.

W zależności od twoich przychodów w 2023 roku jest to kwota:

Przychód	Składka
poniżej 60 tys. zł	376,16 zł
od 60 tys. zł do 300 tys. zł	626,93 zł
Powyżej 300 tys. zł	1128,48 zł

Kwoty na 2024 rok zostaną podane po opublikowaniu danych o przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2023 roku.

Jeśli rozliczasz podatki dochodowe kartą podatkową to podstawą wymiaru twojej składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie minimalne wynagrodzenie obowiązujące w danym roku, a składka zdrowotna w 2024 roku wyniesie 381,78 zł brutto.

Przeczytaj więcej o zasadach ustalania wysokości składki zdrowotnej.

Kto nie musi płacić składki zdrowotnej

Możesz być zwolniony z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne, również przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności. Stanie się tak, jeśli:

• jesteś emerytem bądź rencistą i twoje świadczenie nie przekracza miesięcznie minimalnego wynagrodzenia oraz twoje przychody z działalności nie przekroczą miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub będziesz opłacać podatek dochodowy w formie karty podatkowej
• jesteś niepełnosprawny lub niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz twoje przychody z działalności nie przekroczą miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub będziesz opłacać podatek dochodowy w formie karty podatkowej,
• pobierasz zasiłek macierzyński, którego wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty świadczenia rodzicielskiego

• jesteś pracownikiem i łącznie spełniasz następujące warunki:

  • opłacasz składki od wymiaru nie wyższego niż minimalne wynagrodzenie
  • uzyskujesz miesięczne przychody z działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia
  • opłacasz podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Przeczytaj więcej o zasiłku macierzyńskim.

Deklaracje ZUS przy Uldze na start

Jeśli korzystasz z Ulgi na start, to za siebie opłacasz tylko składkę zdrowotną.

Po rozpoczęciu działalności i zgłoszeniu do ubezpieczeń powinieneś złożyć do ZUS deklarację ZUS DRA i zapłacić składkę.

Jeśli zatrudniasz pracowników lub współpracujesz ze zleceniobiorcami, musisz zarejestrować ich w ZUS i płacić za nich składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Obowiązują trzy terminy płatności składek i przekazywania dokumentów rozliczeniowych:

• do 5. dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych
• do 15. dnia następnego miesiąca - dla płatników składek posiadających osobowość prawną
• do 20. dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników składek.

Przeczytaj:

• jak zgłosić się do ubezpieczeń w ZUS
• jak opłacać składki ZUS.

Konsekwencje korzystania z Ulgi na start

Korzystanie z Ulgi na start ma swoje konsekwencje. Jeśli w okresie, w którym korzystasz z ulgi, zachorujesz, będziesz musiał lub musiała opiekować się dzieckiem lub chorym członkiem rodziny albo urodzi Ci się dziecko, nie otrzymasz świadczeń, które przysługują z ubezpieczenia chorobowego, czyli:

• zasiłku chorobowego
• świadczenia rehabilitacyjnego
• zasiłku macierzyńskiego
• zasiłku opiekuńczego.

W okresie korzystania z Ulgi na start nie otrzymasz również zasiłku chorobowego ani świadczenia rehabilitacyjnego z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.

Okres objęty Ulgą na start, w którym nie będziesz opłacać składek na ubezpieczenie emerytalne, nie będzie uwzględniony przy ustalaniu prawa do emerytury (nie wlicza się do okresu składkowego) i nie podwyższy wysokości otrzymywanego w przyszłości świadczenia emerytalnego.

Jakie składki będziesz płacić po Uldze na start

Możesz przestać korzystać z Ulgi na start:

• w dowolnym wybranym przez ciebie momencie przed upływem 6 miesięcy
• po upływie 6 miesięcy.

W obu przypadkach możesz skorzystać z możliwości opłacania obniżonych składek ZUS. Obniżone składki przysługują ci za pełne 24 miesiące – jeśli zrezygnujesz z Ulgi na start w połowie miesiąca, okres obniżonych składek zacznie się liczyć dopiero od kolejnego miesiąca.

Jeśli chcesz płacić obniżone składki, musisz:

• wyrejestrować się z ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 40
• zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZUA w ramach obniżonych składek z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 70. Jeśli masz prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, twój kod rozpoczyna się cyframi 05 72.

Przeczytaj, kto może płacić obniżone składki ZUS przez 24 miesiące.