Przewodnik dla MŚP działających on-line – przegląd uprawnień w relacjach z platformami i wyszukiwarkami internetowymi

Komu przysługują szczególne uprawnienia

Szczególne uprawnienia w relacjach z platformami internetowymi i wyszukiwarkami przysługują ci, jeżeli:

• jesteś przedsiębiorcą, który (na przykład):
  • o prowadzi sklep internetowy, w tym również w formie aplikacji na telefon komórkowy
  • o jest właścicielem lub zarządzającym hotelem czy pensjonatem
  • o jest influencerem korzystającym z mediów społecznościowych
• chcesz dotrzeć ze swymi usługami do użytkowników internetowych (konsumentów) znajdujących się na terytorium Unii Europejskiej i korzystasz w tym celu z serwisu internetowego pośrednictwa w sprzedaży
• posiadasz siedzibę na terytorium Unii Europejskiej.

Serwis internetowy polegający na pośrednictwie w sprzedaży świadczą:

• dostawcy platform internetowych, w tym mediów społecznościowych, serwisów handlu elektronicznego, porównywarek cen, sklepów z aplikacjami, portali oferujących usługi rezerwacji noclegu
• wyszukiwarki internetowe.

Uprawnienia przedsiębiorcy wynikają z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1150 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie propagowania sprawiedliwości i przejrzystości dla użytkowników biznesowych korzystających z usług pośrednictwa internetowego, czyli tak zwanego rozporządzenia platform-to-business lub rozporządzenia P2B.

Uwaga! Rozporządzenie nie dotyczy usług płatniczych, usług reklamy internetowej czy platform z sektora gospodarki na żądanie (na przykład aplikacji służących zamawianiu posiłków czy pozwalających na korzystanie z usługi przewozu osób). Opisane dalej uprawnienia przedsiębiorcy w relacjach z platformami internetowymi i wyszukiwarkami internetowymi nie mają zastosowania do tych usług.

Regulamin platformy internetowej

Jako biznesowy użytkownik platformy internetowej masz prawo wymagać, żeby jej dostawca:

• zapewnił łatwy dostęp do regulaminu świadczenia usług na wszystkich etapach relacji handlowych z twoją firmą – w tym w okresie poprzedzającym zawarcie umów z platformą internetową
• uwzględnił w swoim regulaminie usług istotne informacje dotyczące dostępu do wewnętrznego systemu rozpatrywania skarg funkcjonującego w ramach platformy internetowej oraz jego funkcjonowania
• wskazał w regulaminie co najmniej dwóch mediatorów, z których pomocą jest gotowy podjąć próbę osiągnięcia z tobą porozumienia z w ramach pozasądowego rozstrzygania sporów
• sformułował regulamin prostym i przystępnym językiem
• dostarczył ci na trwałym nośniku (na przykład: na papierze, pendrivie, karcie pamięci, dysku twardym, e-mailu zapisanym na twardym dysku) informacje o proponowanych zmianach regulaminu usług platformy na co najmniej 15 dni od dnia powiadomienia o zmianach lub z większym wyprzedzeniem, jeżeli po stronie twojej firmy i innych użytkowników biznesowych konieczne jest wprowadzenie zmian technicznych lub handlowych w celu dostosowania się do zmian na platformie internetowej
• zwiększył widoczność na platformie danych, które pozwalają na identyfikację twojej firmy (na przykład: nazwa firmy, numer telefonu, adres e-mail do kontaktu)
• zamieścił w regulaminie opis produktów i usług dodatkowych, w tym usług finansowych, oraz zasad, na jakich twoja firma może takie produkty lub usługi oferować (jeżeli oferujesz konsumentom produkty i usługi dodatkowe)
• zamieścił w regulaminie opis dostępu twojej firmy do wszelkich danych osobowych lub innych danych, które twoja firma lub konsumenci dostarczają bądź wytwarzają w wyniku korzystania z usług platformy internetowej lub informacji o braku takiego dostępu.

• zapewnił jasną informację, że oferujesz na platformie towary, usługi lub treści cyfrowe albo jako przedsiębiorca, albo jako osoba fizyczna:

  • w pierwszym przypadku musisz wcześniej przekazać dostawcy internetowej platformy handlowej stosowne oświadczenie
  • w drugim przypadku nabywcy informowani są o tym, że nie mają do nich zastosowania przepisy chroniące konsumentów, na przykład dotyczące możliwości odstąpienia od umowy;
• ujawniał w wynikach wyszukiwania płatne reklamy lub płatności dokonane przez twoją firmę specjalnie w celu uzyskania wyższego plasowania produktów w ramach wyników wyszukiwania w odpowiedzi na internetowe wyszukiwanie konsumenta (w tym drugim wypadku pod warunkiem, że twoja firma zdecydowała się na płacenie dodatkowo za wyższą pozycję w wynikach wyszukiwania)
• publikował opinie o produkcie lub usłudze pochodzące od konsumentów, którzy używali danego produktu lub go nabyli – w przypadku przedsiębiorcy, który umożliwia dostęp do wystawionych przez konsumentów opinii o produktach (musisz zapewnić dostęp do recenzji produktów, podając informacje, czy i w jaki sposób twoja firma weryfikuje ich autentyczność, a także czy zamieszczasz wszystkie opinie, czy tylko te pozytywne)
• najpóźniej w chwili zawarcia umowy z konsumentem poinformował konsumenta, w sposób jasny o głównych parametrach, które decydują o kolejności pojawiania się wyników wyszukiwania danego produktu bądź usługi oraz o znaczeniu tych paramentów w porównaniu z innymi parametrami
• ustalił z twoją firmą podział obowiązków związanych z umową, która jest zawierana przez konsumenta na internetowej platformie handlowej.

Regulamin musi zawierać:

• opis sytuacji, w których platforma decyduje o zawieszeniu, zakończeniu lub nałożeniu wszelkich innych rodzajów ograniczeń świadczenia usług na rzecz twojej firmy
• informacje o wszystkich dodatkowych kanałach dystrybucji i potencjalnych programach partnerskich, za których pośrednictwem dostawca platformy może wprowadzać do obrotu towary i usługi oferowane przez twoją firmę
• informacje o tym, jaki wpływ na własność i kontrolę praw własności intelektualnej przysługujących twojej firmie ma regulamin platformy.

Opis dostępu twojej firmy (lub informacje o braku takiego dostępu) do wszelkich danych osobowych obejmuje:

• szczegółowe informacje o dostępie platformy internetowej do danych (osobowych lub innych danych) dostarczonych przez twoją firmę lub konsumentów w związku z korzystaniem z usług platformy lub danych, które są generowane w wyniku świadczenia tych usług
• informacje o dostępie twojej firmy do danych osobowych lub innych danych dostarczonych w związku z korzystaniem z usług platformy internetowej lub danych, które są generowane w wyniku świadczenia tych usług.

Regulamin platformy internetowej musi określać, do jakich kategorii danych i na jakich warunkach:

• ma dostęp sama platforma i czy te dane są przekazywane podmiotom trzecim
• ma dostęp twoja firma, a także czy masz możliwość dostępu do danych w formie zagregowanej.

Jeżeli ze względu na właściwe funkcjonowanie platformy internetowej dane muszą być przekazywane podmiotom trzecim, masz prawo znać cel takiego udostępnienia i odmówić zgody na udostępnianie tych danych.

Zmiany w regulaminie platformy internetowej

Dostawca platformy internetowej musi cię poinformować o zmianach w regulaminie usług. Informację powinieneś otrzymać na trwałym nośniku (na przykład: na papierze, pendrivie, karcie pamięci, dysku twardym, e-mailu zapisanym na twardym dysku).

Jeżeli w związku ze zmianami w regulaminie musisz wprowadzić w firmie zmiany techniczne lub handlowe, to powinieneś otrzymać informację o takich zmianach z większym wyprzedzeniem. Ten okres musi wynosić co najmniej 15 dni, ale może być dłuższy. Po jego upływie zmiany zaczynają obowiązywać zarówno ciebie, jak i platformę internetową.

W wyjątkowych przypadkach, takich jak przeciwdziałanie oszustwom, złośliwemu oprogramowaniu, czy spamowi, zmiany mogą zacząć obowiązywać w terminie krótszym niż 15 dni od dnia powiadomienia.

Zmiany regulaminu są wiążące zawsze po upływie wyznaczonego terminu powiadomienia.

Ważne! Masz prawo rozwiązać umowę z dostawcą platformy przed upływem terminu powiadomienia o zmianach regulaminu. Umowa z platformą przestaję cię wiązać w terminie 15 dni od dnia otrzymania powiadomienia (chyba że do twojej umowy ma zastosowanie krótszy termin).

W dowolnym momencie od otrzymania powiadomienia możesz zrezygnować z okresu powiadomienia. Wystarczy, że:

• złożysz pisemne oświadczenie
• potwierdzisz rezygnację z okresu powiadomienia w e-mailu
• wprowadzisz nowe towary lub usługi na platformę (nie dotyczy to przypadków, w których okres powiadomienia jest dłuższy niż 15 dni, ponieważ zmiany regulaminu wymagają wprowadzenia istotnych dostosowań technicznych po stronie twojej firmy).

Uwaga! Postanowienia regulaminu usług platformy internetowej lub wszelkie zmiany tego regulaminu – jeżeli zaczynają obowiązywać twoją firmę, a nie zostałeś o tym powiadomiony przez platformę, lub zaczynają obowiązywać twoją firmę wcześniej niż przed upływem terminu powiadomienia o zmianach wysłanego ci przez platformę internetową – są nieważne. Nie obowiązują twojej firmy.

Widoczność w rankingach

Jako użytkownik biznesowy platformy internetowej masz prawo wymagać, żeby regulamin dostawcy platformy jasno określał, czym kieruje się platforma przy określaniu miejsca produktów lub usług twojej firmy w ogólnym rankingu ofert na witrynie. Chodzi tu o tak zwane główne parametry plasowania.

Platforma musi wskazać, jaką ważność przypisuje poszczególnym przesłankom w rankingu.

Opis głównych przesłanek używanych w rankingach produktów i usług musi uwzględniać:

• charakterystyki towarów i usług oferowanych konsumentom za pośrednictwem platformy internetowej bądź wyszukiwarki internetowej
• znaczenie tych charakterystyk dla tych konsumentów.

Uwaga! Opis głównych przesłanek używanych w rankingach produktów i usług nie obejmuje algorytmów, na bazie których funkcjonują rankingi ofert na platformie internetowej.

Ten obowiązek dotyczy również dostawców wyszukiwarek internetowych. Dostawcy wyszukiwarek muszą udostępnić opis przesłanek, którymi się kierują, umieszczając informację o produkcie lub usłudze twojej firmy w rankingu wyników wyszukiwania.

Opis musi być udostępniony w przystępnym języku i aktualizowany na bieżąco.

Jeżeli dostawca wyszukiwarki, na podstawie zgłoszenia od podmiotu trzeciego, zmienia usytuowanie produktu lub usługi oferowanej przez twoją firmę w wynikach wyszukiwania bądź usuwa stronę internetową twojej firmy z wyników wyszukiwania, to musi ci udostępnić treść takiego zgłoszenia.

Możesz:

• kwestionować stosowane w rankingach ofert przesłanki, które są niejasne, nietransparentne bądź przyznają różne uprawnienia użytkownikom biznesowym korzystającym z usług na tych samych warunkach w nieuzasadniony sposób
• zapłacić dostawcy platformy internetowej – bezpośrednio lub pośrednio (na przykład barterem reklam) za zapewnienie korzystniejszego miejsca w rankingu ofert produktów lub usług na stronie platformy lub u dostawcy wyszukiwarki. Dostawca platformy internetowej i dostawca wyszukiwarki muszą jednak wyraźnie opisać taką możliwości w swoich regulaminach.

Szczegółowe wymagania dotyczące przejrzystości zasad ustalania rankingów ofert przez dostawców są określone w Wytycznych Komisji Europejskiej dotyczących przejrzystości plasowania na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1150 (2020/C 424/01).

Szczególne obowiązki informacyjne sklepów internetowych wobec klientów

Jeżeli współpracujesz z dostawcą internetowej platformy handlowej, na przykład prowadzisz na takiej platformie swój sklep internetowy, najpóźniej w chwili zawarcia umowy z konsumentem (nabywcą twoich towarów lub usług) musisz:

• poinformować w sposób jasny i zrozumiały o adresie przedsiębiorstwa, adresie poczty elektronicznej oraz numerze telefonu, pod którymi konsument może szybko i skutecznie kontaktować́ się̨ z twoją firmą. Jeżeli posługujesz się innym środkami komunikacji musisz poinformować o nich konsumenta.

Środki komunikacji z konsumentem muszą:

• gwarantować zachowanie pisemnej korespondencji z konsumentem, w tym daty i godziny takiej korespondencji
• spełniać wymogi trwałego nośnika,
• umożliwiać szybkie i efektywne kontaktowanie się konsumenta z przedsiębiorcą̨
• poinformować w sposób jasny i zrozumiały o indywidualnym dostosowaniu ceny na podstawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji, jeżeli takie stosujesz (na przykład na podstawie analizy zachowania konsumenta, liczby wizyt na stronie/w aplikacji dostosowujesz cenę usługi indywidulanie do potrzeb konsumenta)
• poinformować w sposób jasny i zrozumiały o funkcjonalności towarów z elementami cyfrowymi, treści cyfrowych lub usług cyfrowych oraz mających zastosowanie technicznych środkach ich ochrony a także o każdej mającej znaczenie kompatybilności i interoperacyjności towarów z elementami cyfrowymi, treści cyfrowych lub usług cyfrowych

Obowiązki dotyczące oznaczania cen produktów lub usług

Jeżeli ogłaszasz promocję lub wyprzedaż, musisz podawać oprócz aktualnej ceny także cenę za towar lub usługę najniższą z 30 dni poprzedzających obniżkę.

W przypadku produktów szybko psujących się, z krótką datą przydatności do spożycia, musisz uwidaczniać aktualną cenę i tę sprzed pierwszego zastosowania obniżki.

W przypadku produktów będących w ofercie przedsiębiorcy krócej niż 30 dni musisz uwidaczniać najniższą cenę od rozpoczęcia sprzedaży do wprowadzenia obniżki.

Pamiętaj! Nie masz obowiązku podawania najniższej ceny z 30 dni poprzedzających obniżkę, jeśli obniżasz cenę regularną, bez ogłaszania promocji lub wyprzedaży.

Ochrona danych konsumenta przy zakupie treści lub usług cyfrowych

Jeżeli konsument zdecyduje się na odstąpienie od umowy o dostarczanie treści cyfrowej lub usługi cyfrowej oferowanej przez twoją firmę, od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta w tym zakresie twoja firma nie może wykorzystywać́ treści innych niż dane osobowe dostarczone lub wytworzone przez konsumenta w trakcie korzystania z treści cyfrowych lub usługi cyfrowej(na przykład adres zamieszkania nabywcy, adres IP, adres e-mail).

Od tej zasady jest jednak kilka wyjątków. Na przykład, gdy dane dotyczące wyłącznie aktywności konsumenta w trakcie korzystania z treści cyfrowych lub usługi cyfrowej dostarczonych przez przedsiębiorcę̨, zostały połączone przez przedsiębiorcę z innymi danymi i nie mogą zostać z nich wydzielone lub mogą zostać wydzielone jedynie przy nakładzie niewspółmiernych wysiłków bądź zostały wytworzone przez konsumenta wspólnie z innymi konsumentami, którzy nadal mogą z nich korzystać.

Dodatkowo, na żądanie konsumenta, musisz udostępnić mu treści inne niż̇ dane osobowe, które zostały dostarczone lub wytworzone przez konsumenta w trakcie korzystania z dostarczonych przez ciebie treści cyfrowych lub usługi cyfrowej.

Konsument ma prawo odzyskać́ te treści cyfrowe nieodpłatnie, bez przeszkód, w rozsądnym terminie i powszechnie używanym formacie przeznaczonym do odczytu maszynowego.

Twoja firma ma jednak prawo, po odstąpieniu konsumenta od umowy, do utrudniania konsumentowi dalszego korzystania z treści cyfrowych lub usługi cyfrowej, w szczególności przez uniemożliwienie mu dostępu do treści cyfrowych lub usługi cyfrowej lub zablokowanie konta użytkownika.

Zróżnicowane traktowanie

Dostawca platformy internetowej może przewidzieć w swoim regulaminie usług opcję zróżnicowanego traktowania towarów lub usług oferowanych konsumentom. Ta opcja może być dostępna dla samej platformy lub dla użytkowników biznesowych. W takim przypadku platforma powinna opisać w regulaminie usług główne powody ekonomiczne, handlowe lub prawne takiego zróżnicowanego traktowania.

Identyczne zasady dotyczą zapewnienia opcji zróżnicowanego traktowania towarów lub usług oferowanym konsumentom przez wyszukiwarki internetowe lub przez użytkowników biznesowych bądź samych użytkowników biznesowych w ramach wyszukiwarki.

Opis opcji zróżnicowanego traktowania towarów lub usług oferowanych konsumentom musi obejmować informacje dotyczące:

• dostępu do danych, w tym danych osobowych konsumentów
• pozycjonowania ofert lub wyników wyszukiwań
• wynagrodzenia pobieranego za określone usługi na rzecz użytkowników biznesowych
• dostępu do usług lub funkcjonalności, w szczególności ze względu na pobierane wynagrodzenie.

Jeżeli jednak dostawca platformy internetowej ogranicza użytkownikowi biznesowemu korzystanie z opcji oferowania konsumentom tych samych towarów i usług na odmiennych warunkach za pośrednictwem innych środków niż w ramach usług platformy (na przykład przez ograniczenie możliwości oferowania przez użytkownika biznesowego usług za pośrednictwem innej platformy internetowej), masz prawo wymagać uzasadnienia takiego ograniczenia wraz z zapewnieniem łatwego i publicznego dostępu do tego uzasadnienia (powody ekonomiczne, handlowe lub prawne wprowadzenia takich ograniczeń).

Pamiętaj! Wszystkie informacje dotyczące funkcjonowania opcji zróżnicowanego traktowania towarów lub usług na platformie internetowej muszą się znaleźć w regulaminie platformy internetowej.

Umowa z platformą internetową

W umowach zawieranych z dostawcą platformy internetowej dostawca:

• nie może wprowadzać zmian z mocą wsteczną, chyba że wynika to z przepisów prawa lub zmiany są korzystne dla twojej firmy
• musi zawrzeć informację na temat warunków, na jakich możesz rozwiązać umowę
• musi zawrzeć opis technicznego i umownego dostępu (bądź informację o braku takiego dostępu) do informacji przekazanych lub wygenerowanych przez twoją firmę, które są przez dostawcę platformy internetowej przechowywane po wygaśnięciu umowy.

Szczególne zakazy sprzedaży w sklepach internetowych na platformie

Nie możesz wprowadzać na rynek towaru jako identycznego z tym, który jest sprzedawany w innych krajach UE, jeśli będzie się istotnie od niego różnił na przykład składem, a nie będzie to obiektywnie uzasadnione.

Nie możesz odsprzedawać konsumentom biletów na wszelkiego rodzaju imprezy kulturalne lub sportowe, jeżeli twoja firma nabyła je z wykorzystaniem oprogramowania pozwalającego obchodzić́ środki techniczne lub przekraczać́ limity techniczne nałożone przez pierwotnego sprzedawcę̨ (w odniesieniu do liczby biletów).

Przeczytaj:

• więcej o towarach, których nie można sprzedawać przez internet
• więcej o prawach konsumenta.

Wewnętrzny system rozpatrywania skarg

Masz prawo zaskarżyć decyzje platformy internetowej w ramach wewnętrznego systemu rozpatrywania skarg, powołanego i utrzymywanego przez dostawcę platformy internetowej.

Taki system muszą posiadać wszyscy dostawy platform internetowych – z wyjątkiem małych przedsiębiorców.

System rozpatrywania skarg musi:

• być łatwo dostępny, przejrzysty i nieodpłatny
• zapewniać rozpatrywanie skarg w rozsądnym terminie
• zapewniać równe traktowanie w równoważnych sytuacjach
• zapewniać rozpatrywanie skarg w sposób proporcjonalny do ich wagi i złożoności
• zapewniać bezpośrednie składanie do danego dostawcy (platformy internetowej i wyszukiwarki) skarg dotyczących następujących kwestii:
  • o niewywiązywania się przez dostawcę z obowiązków opisanych powyżej (na przykład zaniechanie umieszczenia w regulaminie platformy informacji dotyczącej zasad zawieszenia konta użytkownika biznesowego czy informacji o głównych przesłankach stosowanych w ramach rankingów ofert towarów i usług)
  • o technologicznych, które wiążą się bezpośrednio ze świadczeniem usług na platformie internetowej i które wpływają na sytuację skarżącego
  • o środków bądź zachowań po stronie platformy internetowej lub wyszukiwarki, które wiążą się ze świadczeniem przez tych dostawców usług i które wpływają na sytuację skarżącego.

Jako użytkownik biznesowy masz prawo wymagać rozpatrzenia twojej skargi szybko i skutecznie, a także otrzymać od dostawcy platformy internetowej lub wyszukiwarki informację o wyniku przeprowadzonej analizy twojej skargi, przy użyciu prostego i przystępnego języka.

Pamiętaj! Informacje o skuteczności wewnętrznego systemu skarg są dostępne publicznie. Ten system musi być weryfikowany co najmniej raz w roku, a w przypadku gdy konieczne są istotne zmiany – uaktualniany.

Informacje obejmują całkowitą liczbę złożonych skarg (główne rodzaje skarg, średni czas rozpatrywania skarg i zagregowane informacje dotyczące wyników skarg).

Mediacja

Jeżeli sporu nie dało się rozstrzygnąć w ramach wewnętrznego systemu rozpatrywania skarg i chcesz skorzystać z pozasądowego sposobu rozstrzygnięcia sporu, możesz skorzystać z mediacji.

Możesz rozstrzygać w ten sposób spory w razie pojawienia się problemów w relacjach z platformą internetową. Przepisy o mediacji nie mają zastosowania do wyszukiwarek internetowych.

W takim przypadku dostawca platformy musi wyznaczyć co najmniej dwóch mediatorów. Mediatorzy muszą być oznaczeni w regulaminie usług platformy internetowej (najczęściej poprzez odniesienie do konkretnego centrum mediacji, z którym dostawca współpracuje).

Mediatorami powinni być profesjonaliści z zakresu mediacji świadczący usługi na terytorium Unii Europejskiej. Mediatorzy spoza Unii muszą zapewnić odpowiednie gwarancje prawne, żeby wspierać spory między platformą a użytkownikiem biznesowym.

Mediatorzy wyznaczeni przez platformę powinni zapewniać między innymi:

• usługi przystępne cenowo dla użytkowników biznesowych
• usługi mediacji świadczone bez zbędnej zwłoki
• usługi mediacji w języku, w którym sporządzono regulamin usług platformy internetowej.

Mediatorzy wyznaczeni przez platformę powinni być dostępni fizycznie w miejscu siedziby lub pobytu użytkownika biznesowego bądź zdalnie za pośrednictwem technologii komunikacyjnych.

Ponadto muszą posiadać wystarczającą wiedzę na temat ogólnych stosunków handlowych między przedsiębiorstwami, umożliwiającą im skuteczne przyczynienie się do próby rozstrzygnięcia sporu.

Pamiętaj! Obowiązek wyznaczenia mediatorów nie dotyczy platform internetowych będących małymi przedsiębiorcami.

Mediacje odbywają się niezależnie od tego, czy rozpoczniesz postępowanie sądowe. Wszczęcie takiego postepowania może nastąpić w dowolnym momencie – przed rozpoczęciem procesu mediacji, w trakcie jego trwania lub po jego zakończeniu.

Przed rozpoczęciem lub w trakcie mediacji masz prawo domagać się udostępnienia informacji ze strony dostawcy (platformy internetowej lub wyszukiwarki internetowej) dotyczących funkcjonowania i skuteczności mediacji związanej z jego działalnością.

Uwaga! To dostawcy platform internetowych ponoszą rozsądną część całkowitych kosztów mediacji w każdej indywidualnej sprawie. Propozycję podziału kosztów przedstawia mediator.

Postępowanie sądowe

Jeżeli chcesz powstrzymania lub zakazania przypadków nieprzestrzegania postanowień rozporządzenia P2B przez dostawców platform internetowych lub dostawców wyszukiwarek internetowych, możesz zwrócić się do:

• organizacji lub stowarzyszenia mających uzasadniony interes w reprezentowaniu użytkowników biznesowych lub w reprezentowaniu użytkowników korzystających ze strony internetowej w celach biznesowych
• podmiotów publicznych ustanowionych w państwach członkowskich, by te – w twoim imieniu – wniosły sprawę do właściwego sądu krajowego (w całej Unii Europejskiej).

Organizacja, do której się zwrócisz, musi spełniać następujące wymagania:

• jest należycie ustanowiona zgodnie z prawem państwa członkowskiego
• jest podmiotem nienastawionym na zysk
• realizuje cele leżące w zbiorowym interesie grupy użytkowników biznesowych lub użytkowników korzystających ze strony internetowej w celach biznesowych, których reprezentuje na stałe
• jest niezależna, czyli na jej decyzje nie ma wpływu jakakolwiek strona trzecia zapewniająca finansowanie, w szczególności dostawcy platform internetowych lub wyszukiwarek internetowych.

Niezależnie od wsparcia udzielanego przez taką organizację, możesz wnieść sprawę do właściwego sądu w Polsce, wytaczając odpowiednie powództwo cywile.

Postępowanie przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Masz prawo zawiadomić Prezesa UOKIK (Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów), jeżeli w relacjach z dostawcą platformy internetowej lub dostawcą wyszukiwarki, zauważysz:

• istnienie zmowy rynkowej, na przykład zmowy cenowej, zmowy o podziale rynku lub klientów, zmowy w zakresie bojkotu umieszczania towarów lub usług na platformie lub odmowy realizacji transakcji
• istnienie zmowy przetargowej, przy założeniu, że zamawiający są przedsiębiorcami
• działania pojedynczego przedsiębiorcy, posiadającego silną pozycję rynkową (dostawca platformy, dostawca wyszukiwarki), który podejmuje czynności stanowiące nadużycie jego siły rynkowej, co powoduje spadek konkurencji na rynku lub eksploatuje konsumentów

W przypadku działań pojedynczego przedsiębiorcy chodzi o sytuacje, gdy pozycja takiego przedsiębiorcy umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na właściwym rynku i stwarza możliwość działania w znacznej mierze niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów.

Domniemywa się, że pozycję dominującą ma przedsiębiorca, jeżeli jego udział w rynku przekracza 40%.

Pamiętaj! Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów podejmuje działania w interesie publicznym. Nie rozpatruje spraw o charakterze indywidualnym.

Jeżeli w swojej działalności napotykasz trudności wynikające ze stosowania działań niezgodnych z regułami konkurencji przez dostawcę platformy internetowej bądź dostawcę wyszukiwarki, możesz powiadomić Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów:

• anonimowo
• za pomocą systemu ePUAP
• za pośrednictwem zawiadomienia formalnego.

Zawiadomienie anonimowe złóż:

• na internetowym formularzu
• e-mailem, na adres: dok@uokik.gov.pl
• listownie, na adres:
  Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
  Departament Ochrony Konkurencji
  plac Powstańców Warszawy 1
  00-950 Warszawa

W formalnym zawiadomieniu podaj:

• nazwę przedsiębiorcy, co do którego zachodzi podejrzenie, że stosuje praktyki ograniczające konkurencję
• opis faktów będących podstawą zawiadomienia

• przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów lub Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, których naruszenie podejrzewasz:

  • porozumienia ograniczające konkurencję – art. 6 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (i odpowiadający mu art. 101 TFUE)
  • nadużywanie pozycji dominującej – art. 9 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (i odpowiadający mu art. 102 TFUE)
• uprawdopodobnienie naruszenia przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów lub Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
• dane identyfikujące zgłaszającego zawiadomienie.

Po otrzymaniu informacji Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów analizuje zgłoszenie i w zależności od formy podjętego kontaktu informuje cię o wynikach tej analizy. Dostaniesz wiadomość e-mail lub list.

Co do zasady odpowiedź otrzymasz w terminie 1 miesiąca od dnia wpływu zgłoszenia do UOKiK. Jeżeli sprawa będzie skomplikowana lub będzie wymagała dokładniejszego zbadania, otrzymasz informację, kiedy możesz się spodziewać odpowiedzi.

Jeżeli przekazana przez ciebie informacja będzie wskazywała, że dany przedsiębiorca lub przedsiębiorcy podejmują działania budzące wątpliwości z punktu widzenia reguł konkurencji, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów może:

• wystąpić do tego przedsiębiorcy lub przedsiębiorców z miękkim wezwaniem, mającym na celu weryfikację informacji zgromadzonych przez Urząd, i ewentualnie skłonienie przedsiębiorcy do zaniechania działań budzących wątpliwości prawne
• przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w celu dokładniejszego zbadania określonych praktyk przedsiębiorców lub badania rynku
• przeprowadzić postępowanie antymonopolowe w celu ukarania przedsiębiorców naruszających reguły konkurencji
• w przypadku stwierdzenia naruszenia zakazu zawierania antykonkurencyjnych porozumień innych niż zmowy przetargowe UOKiK może nałożyć kary pieniężne na osoby zarządzające przedsiębiorstwami, po przeprowadzeniu postępowania antymonopolowego
• zawiadomić prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa przez określone osoby, o ile sprawa dotyczy zmowy przetargowej.