Tymczasowy przedstawiciel małżonka przedsiębiorcy
Śmierć małżonka przedsiębiorcy, który sam nie prowadził działalności gospodarczej, ale był współuprawniony do podejmowania decyzji dotyczących przedsiębiorstwa, może wywołać trudności w funkcjonowaniu firmy. Sprawdź, jak ich uniknąć.
Tymczasowy przedstawiciel małżonka w pigułce
Sprawdź najważniejsze cechy i korzyści rozwiązania:
Co oznacza śmierć małżonka przedsiębiorcy
W przypadku śmierci małżonka przedsiębiorcy, który sam nie prowadził działalności gospodarczej, ale był współuprawniony do podejmowania decyzji dotyczących przedsiębiorstwa:
- małżeństwo ustaje
- udział małżonka w składnikach przedsiębiorstwa wchodzi do spadku po zmarłym małżonku przedsiębiorcy i jest dziedziczony przez jego spadkobierców.
Co najmniej do czasu stwierdzenia nabycia spadku nie jest przesądzone, kto może dysponować tymi prawami.
W okresie przejściowym udziałem w prawach do przedsiębiorstwa objętym spadkiem po małżonku przedsiębiorcy może za rządzać tymczasowy przedstawiciel.
Jakie uprawnienia ma tymczasowy przedstawiciel
Tymczasowy przedstawiciel wykonuje prawa w odniesieniu do majątku spadkowego w zakresie udziału małżonka w przedsiębiorstwie.
Nie ma natomiast uprawnień do wykonywania działalności gospodarczej ani związanych z tym obowiązków, w szczególności nie staje się pracodawcą, uprawnionym do wystawiania faktur czy korzystania z koncesji.
Jego rola ogranicza się do zarządu majątkiem, co jest istotą uprawnień wykonawcy testamentu.
Tymczasowym przedstawicielem może być osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych.
Jak powołać tymczasowego przedstawiciela
- wskaż osobę, która ma pełnić funkcję tymczasowego przedstawiciela oraz uzyskaj jego zgodę – obie te czynności wymagają formy aktu notarialnego
- można powołać tylko jednego tymczasowego przedstawiciela (w tym samym czasie)
Kto może powołać tymczasowego przedstawiciela
- małżonek spadkodawcy, czyli przedsiębiorca
- spadkobierca, który przyjął spadek albo zapisobierca windykacyjny, który przyjął zapis windykacyjny obejmujący udział małżonka w przedsiębiorstwie
Powołanie tymczasowego przedstawiciela wymaga zgody osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie (w udziale objętym spadkiem) większy niż 85/100 – zgody te również wymagają formy aktu notarialnego.
Jakie uprawnienia i obowiązki ma tymczasowy przedstawiciel
Tymczasowy przedstawiciel wykonuje prawa z udziału małżonka w przedsiębiorstwie.
Powinien zarządzać majątkiem spadkowym w zakresie praw z udziału małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie, spłacić długi spadkowe, a następnie wydać spadkobiercom majątek spadkowy zgodnie z wolą spadkodawcy i z przepisami, a w każdym razie niezwłocznie po dokonaniu działu spadku.
Tymczasowy przedstawiciel powinien również wydać osobie, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, przedmiot tego zapisu.
Tymczasowy przedstawiciel może pozywać i być pozywany w sprawach wynikających z zarządu spadkiem w zakresie praw z udziału małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie.
Może również pozywać w sprawach o prawa należące do spadku i być pozwany w sprawach o długi spadkowe w zakresie praw z udziału małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie.
Kiedy tymczasowy przedstawiciel przestaje pełnić funkcję
Tymczasowy przedstawiciel przestaje pełnić tę funkcję w razie zajścia takich zdarzeń jak śmierć, utrata lub ograniczenie zdolności do czynności prawnych, odwołanie czy rezygnacja.
Ponadto wygaśnięcie umocowania tymczasowego przedstawiciela następuje w przypadku ogłoszenia testamentu, w którym małżonek przedsiębiorcy powołał wykonawcę testamentu – do wykonywania praw z udziałem w przedsiębiorstwie (to całego spadku albo do części obejmującej udział w przedsiębiorstwie).
W takim przypadku przyznano prymat woli spadkodawcy – umocowanie tymczasowego przedstawiciela powołanego na podstawie ustawy wygaśnie na rzecz uprawnień wykonawcy testamentu.
Tymczasowe przedstawicielstwo wygasa z dniem działu spadku obejmującego udział małżonka w przedsiębiorstwie.
Wcześniejsze wygaśnięcie może natomiast nastąpić:
- z dniem uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, jeżeli spadek nabył jeden spadkobierca albo zapisobierca windykacyjny nabył udział małżonka w przedsiębiorstwie w całości
- z dniem nabycia udziału małżonka w przedsiębiorstwie w całości przez jedną osobę
- dniem dokonania działu spadku obejmującego udział małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie.
Sprawdź podręczniki o sukcesji.
Obejrzyj film o tymczasowym przedstawicielu małżonka przedsiębiorcy.