Opłata za produkty z tworzyw sztucznych
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą sklepy, restauracje i hurtownie, muszą pobierać od swoich klientów opłatę konsumencką za opakowania z tworzyw sztucznych. Przeczytaj kto i kiedy ma obowiązek pobierania tej opłaty, a także gdzie i kiedy ją przekazać.
Obowiązki sprzedawcy
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą jednostkę handlu detalicznego (na przykład sklep), jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną (restauracja lub bar), od 1 stycznia 2024 roku muszą pobierać od swoich klientów opłatę za plastikowe opakowania jednorazowe (opłata konsumencka). Opłata dotyczy opakowań jednorazowego użytku, w które są pakowane posiłki i napoje, czyli tak zwanych produktów SUP (Single-use plasics).
Opłata obowiązuje w przypadku:
- oferowania określonych produktów jednorazowego użytku wykonanych z tworzyw sztucznych, które są opakowaniami, lub
- gdy przedsiębiorca pakuje napoje lub żywność w tego rodzaju produkty.
Opłatę muszą pobierać również przedsiębiorcy, którzy sprzedają napoje lub żywność pakowaną w tego rodzaju opakowania za pomocą urządzeń vendingowych, czyli maszyn umożliwiających zakup produktu bez udziału sprzedawcy.
Opłata musi zostać pobrana, nawet jeśli taka maszyna nie stoi w sklepie, hurtowni lub barze czy restauracji.
Od 1 lipca 2024 roku przedsiębiorca jest też zobowiązany do zapewnienia:
- opakowań alternatywnych do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będących opakowaniami, wytworzonych z materiałów innych niż tworzywa sztuczne, w tym innych niż tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji, lub
- dostępności opakowań wielokrotnego użytku.
Nieprzestrzeganie przepisów może skutkować nałożeniem administracyjnej kary pieniężnej w wysokości od 500 złotych do nawet 100 tysięcy złotych.
Co podlega opłacie
Wykaz produktów, których sprzedaż lub użycie wymaga pobrania opłaty konsumenckiej, został zawarty w załączniku nr 6 do Ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.
Opłacie podlegają:
- kubki na napoje, w tym ich pokrywki i wieczka
- pojemniki na żywność, w tym pojemniki na żywność typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z pokrywką lub bez, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność.
Pojemniki na żywność, to pojemniki stosowane do umieszczania w nich żywności, która jest:
- przeznaczona do bezpośredniego spożycia na miejscu lub na wynos
- zazwyczaj spożywana bezpośrednio z pojemnika oraz
- gotowa do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzanie, gotowanie czy podgrzewanie.
Stawka opłaty
Opłata jest pobierana za sztukę produktu jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.
Opłata wynosi:
- 0,20 zł – za kubek na napoje, w tym ich pokrywek i wieczek
- 0,25 zł – za pojemnik na żywność.
Sprawdź odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania o opłatę konsumencką SUP.
Kiedy i gdzie wnosić opłatę
Pobraną od klienta opłatę wpłacasz na odrębny rachunek bankowy prowadzony przez marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce jej pobrania, w terminie do 15 marca roku następującego po roku kalendarzowym, w którym została pobrana.
Pierwszy raz pobraną opłatę trzeba przekazać do 17 marca 2025 roku (termin przypadający w sobotę przesuwa się na poniedziałek). Jeśli przedsiębiorca nie wniesie opłaty lub wniesie ją nie w takiej wysokości, w jakiej powinien, to w drodze decyzji ustali ją marszałek województwa.
Skontaktuj się ze swoim urzędem i dowiedz się, jaki jest właściwy numer rachunku do wnoszenia opłaty.
Sprawdź dane kontaktowe twojego urzędu marszałkowskiego.
Obowiązek prowadzenia ewidencji i składania sprawozdania
Przedsiębiorcy, którzy pobierają opłatę, muszą także prowadzić ewidencję liczby nabytych i wydanych użytkownikom końcowym produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będących opakowaniami.
Ewidencja obejmuje rok kalendarzowy i może być prowadzona w formie papierowej lub elektronicznej. Jeśli przedsiębiorca prowadzi więcej niż jeden sklep, hurtownię czy bar lub restaurację i w każdym z tych miejsc sprzedaje produkty podlegające dodatkowej opłacie, to ewidencja musi być prowadzona oddzielnie dla każdego z nich. Ewidencję należy przechowywać przez 5 lat.
Ponadto, przedsiębiorcy, którzy są zobowiązani do pobierania opłaty konsumenckiej za opakowania z tworzyw sztucznych, muszą składać roczne sprawozdanie o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi.
Sprawozdanie trzeba złożyć do 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy. W 2025 roku termin upływa 17 marca (termin przypadający w sobotę przesuwa się na poniedziałek).
Szczegółowy wykaz elementów sprawozdania znajduje się w art. 73 ust. 2 pkt. 3a Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
Sprawozdanie składa się za pośrednictwem indywidualnego konta w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO). Praktyczne informacje o tym, jak uzyskać wpis do BDO, uzyskasz na stronie internetowej prowadzonej przez Ministerstwo Klimatu i środowiska.
Przeczytaj, jak: